ŁAPIŃSKI JERZY, aktor
< Poprzednie | Następne > |
JERZY ŁAPIŃSKI (2 XI 1940 Lublin – 14 V 2020 Warszawa), aktor. Syn inżyniera rolnika Ryszarda Gaździńskiego i od 1939 do rozwodu w 1949 jego żony, aktorki Krystyny Łapińskiej (14 XI 1920 – 17 V 1967 Łódź, samobójstwo), po matce wnuk aktora Stanisława Łapińskiego (25 IX 1895 Warszawa – 26 I 1972 Łódź). Miał dwóch braci. W 1963 ukończył Wydział Aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej i Filmowej w Łodzi i przyjął nazwisko dziadka ze strony matki. Zadebiutował rolą Ucznia w filmie Szatan z siódmej klasy Marii Kaniewskiej (1960), a na deskach teatru w roli Leona w Symulantach Albina Siekierskiego w reżyserii Czesława Staszewskiego w Teatrze Ziemi Łódzkiej w Łodzi (premiera 16 XI 1963), z którym był związany do 1965. W latach 1965–1968 był aktorem Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu.
W latach 1968–1997 związany z Teatrem Wybrzeże. Zadebiutował w zastępstwie w Tragedii o bogaczu i Łazarzu w reżyserii Tadeusza Minca (premiera 7 IX 1968). Jego oficjalnym debiutem na scenie Teatru Wybrzeże była rola w Rzeczy listopadowej Ernesta Brylla w reżyserii Marka Okopińskiego (23 XI 1968). Pożegnał się z Gdańskiem rolą Fiodora Karamazowa w sztuce Kilka zdarzeń z życia braci Karamazow według Fiodora Dostojewskiego, w reżyserii Krzysztofa Zaleskiego (24 V 1997).
Na gdańskiej scenie wykreował wiele ról teatralnych u reżyserów: Stanisława Hebanowskiego, Marka Okopińskiego, Ryszarda Majora, Krzysztofa Babickiego, Kazimierza Kutza. Występował w dziełach twórców klasyki światowego i polskiego teatru, spektaklach dramaturgów współczesnych, sztukach dla dzieci i młodzieży.
W Teatrze Wybrzeże wyreżyserował Męża i żonę Aleksandra Fredry (premiera 19 XI 1989). Wystąpił m.in. w filmach: Krajobraz po bitwie (1970) w reżyserii Andrzeja Wajdy, Aktorzy prowincjonalni (1978) w reżyserii Agnieszki Holland, Konsul (1989) w reżyserii Mirosława Borka. W 1997 przeszedł do Teatru Narodowego w Warszawie. Występował także w Teatrze Telewizji (85 przedstawień, m.in. jako Leśniczy w Młynie na wzgórzu Karla Gjellerupa w reżyserii Jerzego Afanasjewa (19 XII 1977)) oraz w Teatrze Polskiego Radia (21 kreacji, m.in. Jurkowski w Praktykancie Kazimierza Radowicza w reżyserii Jana Bołgatego (30 XII 1979)).
Odznaczony Srebrnym (1985) i Złotym (1996) Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2015), Złotym Medalem Zasłużony Kulturze - Gloria Artis (2008). Laureat Nagrody Artystycznej Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki (1993) w dziedzinie twórczości aktorskiej, za rolę w Krzesłach E. Ionesco.
Ojciec Agnieszki Gaździńskiej Łapińskiej, absolwentki I Liceum Ogólnokształcącego i Wydziału Grafiki
Akademii Sztuk Pięknych (ASP) w Gdańsku oraz studiów podyplomowych w Katedrze Scenografii ASP w Warszawie, scenografki, scenarzystki, producentki, graficzki, projektantki wnętrz, założycielki Stowarzyszenia „Wątki Sztuki” im. Stanisława i Jerzego Łapińskich (2023). Pochowany 19 V 2020 na Cmentarzu Brudnowskim w Warszawie.