BRUNÓW
< Poprzednie | Następne > |
BRUNÓW (Brunshof), prywatny majątek między Nowymi Szkotami a Kuźniczkami, obecnie rejon ul. Waryńskiego w Dolnym Wrzeszczu. Posiadłość powstała w 1. połowie XVII wieku (przed 1640), biorąc nazwę od założyciela i pierwszego właściciela Adrianna Brunna. W rękach rodziny Brunnów majątek pozostawał co najmniej do końca XVIII wieku, kiedy to w 1772 Johann Michael Brunn przejął w dzierżawę niedalekie Młyniska, gdzie wybudował dodatkowy folwark, przenosząc nań nazwę Brunshof.
Przy majątku istniał sztuczny staw zasilany potokiem Strzyża oraz urządzenia przemysłowe (w początku XIX wieku browar, gorzelnia i fabryka drożdży). W 1820 liczył jedenastu mieszkańców, w 1871 – 35. W 1 połowie XIX wieku (do sprzedaży w 1848), jako letnia rezydencja z ogrodem w stylu angielskim, należał do Friedricha W. Frantziusa. Najpóźniej w połowie lat 50. XIX wieku posiadłość przejął radca handlowy Richard Höhne. W połowie kolejnej dekady wdowa po nim sprzedała posiadłość oficerowi z gdańskiego garnizonu, majorowi von Bähr, którego spadkobiercy byli jej właścicielem jeszcze w 1888. Po wybudowaniu w 1871 (przy zachodniej granicy) linii kolejowej, teren poddano stopniowej zabudowie, po wykupieniu przez miasto Gdańsk posiadłość rozparcelowano, w 1897 było tu już 45 zabudowanych i zasiedlonych działek. M.in. w końcowej części wschodniej od 1892/1893 działki nabywał i prowadził ogrodnictwo Paul Albert Lenz (syn ogrodnika Augusta Lenza). Śladem po dawnym majątku była notowana od 1864 nazwa Brunshofer Weg (w latach 1945–1953 ul. Hermana Liebermana, obecnie ul. Waryńskiego).
W 2014 w czasie prac przy ul. ks. Zator-Przytockiego we Wrzeszczu odnaleziono kamień graniczny dawnych majątków Nowe Szkoty i Brunów, przechowywany na placu przy należącej do Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych Małej Zbrojowni.