BUDZYŃSKI ERYK MAKSYMILIAN, inżynier, przedsiębiorca
| < Poprzednie | Następne > |
ERYK MAKSYMILIAN BUDZYŃSKI (5 VII 1917 Odessa – 19 VI 2005 Bendstan, stan Oregon, USA), inżynier komunikacji, przedsiębiorca. Syn Eryka Antoniego (20 II 1883 Warszawa – 27 I 1964 Warszawa) absolwenta Akademii Handlowej w Lipsku, urzędnika w Ministerstwie Poczt i Telegrafów w Warszawie, dyrektora 9. Okręgu Poczt i Telegrafów w II Wolnym Mieście Gdańsku ((1934 – styczeń 1939), prezesa Gdańskiej Macierzy Szkolnej, oraz Wandy z domu Kuczkowskiej (24 XII 1891 – 7 IX 1986 Warszawa). Brat Magdaleny Wandy, po mężu Brownrigg. Brat stryjeczny Gustawa Budzyńskiego.
Od listopada 1918 z rodziną w Warszawie, w 1936 absolwent tamtejszego Państwowego Gimnazjum im. Stefana Batorego. Od września 1936 do lutego 1939 studiował na Wydziale Inżynierii Lądowej (specjalność: kolejnictwo) Technische Hochschule Danzig (THD). W czasie studiów należał do Polskiej Korporacji Akademickiej „Helania”. Po usunięciu polskich studentów z THD w lutym 1939 wyjechał do rodziny w Bydgoszczy. Po wybuchu II wojny światowej w Wilnie, po zajęciu tego miasta przez wojska litewskie przebywał u stryja Eustachego Budzyńskiego we wsi Eustachów koło Wołkowyska. W czerwcu 1940, po zajęciu Litwy przez ZSRR, wyjechał do Kowna, pracował w Zarządzie Dróg Wodnych.
Od sierpnia 1940 należał do Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), pełnił funkcję szefa łączności zewnętrznej podokręgu Kowno. Po aresztowaniach dokonanych wśród członków ZWZ przez NKWD w marcu 1941 ukrywał się do czasu zajęcia Kowna w czerwcu tego roku przez Niemców. Zamieszkał w Wilnie, pracował w warsztatach samochodowych Wehrmachtu (HKP), od czerwca 1943 do kwietnia 1944 na kolei. Należał do Armii Krajowej (AK), od 1943 podporucznik czasu wojny i adiutant inspektora podokręgu Kowno mjr Wincentego Chrząszczewskiego. Od kwietnia 1944 kierował kancelarią w sztabie komendanta Okręgu Wileńskiego AK Aleksandra Krzyżanowskiego „Wilka”, od czerwca 1944 był jego adiutantem polowym.
17 VII 1944 aresztowany przez NKWD wraz ze sztabem Okręgu AK, do lutego 1945 przebywał w więzieniu śledczym w Wilnie. Zwolniony warunkowo, z zadaniem wpłynięcia na ujawnienie się żołnierzy AK, w maju 1945 nielegalnie wyjechał do Warszawy. W Gdańsku od października 1945, wznowił studia na Wydziale Inżynierii Lądowej i Wodnej Politechniki Gdańskiej. W styczniu 1948 uzyskał dyplom magistra inżyniera komunikacji i do czerwca tego roku pracował na stanowisku młodszego asystenta w Katedrze Wytrzymałości Materiałów i Statyki Budowli macierzystego Wydziału. Zagrożony aresztowaniem, uciekł w lipcu 1948 do Berlina Zachodniego, w grudniu wyjechał do Australii. Od 1950 mieszkał w Kalifornii (USA), gdzie prowadził własne przedsiębiorstwo związane z koleją.
Odznaczony był m.in. Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Armii Krajowej (londyńskim). Był dwukrotnie żonaty, miał dwoje dzieci. Pochowany w USA, po ekshumacji spoczął w grobie rodzinnym na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku.
Bibliografia:
Księga pamiątkowa studentów Polaków Politechniki Gdańskiej w latach 1904–1939, red. Henryk Hadrian, Marian Rakowski, Roman Wieloch, Gdańsk 1993, s. 46.
