BUTNICKI STANISŁAW, profesor Politechniki Gdańskiej
| < Poprzednie | Następne > |
STANISŁAW BUTNICKI (25 VI 1917 Jałowiecka Góra, Łotwa – 9 III 2005 Gdańsk), specjalista z dziedziny inżynierii materiałowej, mechaniki, budowy i eksploatacji maszyn, profesor Politechniki Gdańskiej (PG). Syn Michała i Malwiny z domu Kruszyńskiej. W 1938 uzyskał maturę w Państwowym Gimnazjum w Krasławiu (Krāslava, Kruoslova, Łotwa) i rozpoczął studia na uniwersytecie w Rydze. Po wybuchu II wojny światowej został wcielony do wojska łotewskiego, następnie do Armii Czerwonej, z której zdezerterował w lipcu 1941. Od 1942 do 9 V 1945 przebywał na robotach przymusowych w Berlinie, pracując m.in. jako pomocnik ślusarza w zakładach Norwick Remmer i AEG.
Od 1945 mieszkał w Gdańsku. W 1950 ukończył Wydział Mechaniczny PG, magister inżynier mechanik. W latach 1948–1950 był pracownikiem PG, 1950–1963 kierownikiem Centralnego Laboratorium Stoczni Gdańskiej, 1963–1965 i 1967–1970 kierownikiem Zespołu Zakładów Materiałoznawstwa Okrętowego Ośrodka Badawczego Przemysłu Okrętowego w Centralnym Biurze Konstrukcji Okrętowych nr 1 w Gdańsku.
Od 1961 doktor (przewód na Wydziale Technologii Maszyn PG), od 1963 doktor habilitowany (przewód na Wydziale Budowy Okrętów), od 1965 na stanowisku docenta. W latach 1965–1966 był profesorem na uniwersytecie w Bagdadzie w Iraku. Od 1970 do 1991 ponownie pracował na PG, od 1974 profesor tytularny. W latach 1970–1974 był zastępcą dyrektora do spraw naukowych Instytutu Technologii Materiałów Maszynowych i Spawalnictwa na Wydziale Mechaniczno-Technologicznym PG, 1974–1979 jego dyrektorem, 1982–1984 kierownikiem Zakładu Metaloznawstwa i Obróbki Cieplnej, w okresie 1984–1987 dziekanem Wydziału Mechaniczno-Technologicznego PG. W latach 1982–1988 przewodniczył Komisji Biblioteczno-Wydawniczej w Bibliotece Głównej PG. Od 1988 na emeryturze.
Autor i współautor prac o tematyce metaloznawstwa, techniki wytwarzania i spawalnictwa: czterech monografii, m.in. Stale i żeliwa dla przemysłu okrętowego (1971), Spawalność i kruchość stali (1975, 1979, 1991), trzech skryptów, m.in. Wpływ zgniotu na zimno na zmianę własności mechanicznych metali (1978). Także autor książki autobiograficznej Wspomnienia Polaka z Łotwy (1999).
Był członkiem Komitetu Nauki o Materiałach Polskiej Akademii Nauk (PAN; 1978–1980), Komitetu Mechaniki PAN, Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich (SIMP, przewodniczący koła na PG), gdańskiego oddziału Naczelnej Organizacji Technicznej. W 1978 został ekspertem Gdańskich Zakładów Rafineryjnych.
Odznaczony m.in. Brązowym Krzyżem Zasługi (1956), Złotym Krzyżem Zasługi (1959), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1987), Medalem im. inż. Stanisława Olszewskiego (1990) przyznawanym przez Sekcję Spawalniczą SIMP-u, złotą odznaką NOT. Był żonaty z Zofią z domu Rusiecką (29 VIII 1924 Mosty – 2 IX 2011 Gdańsk), ojciec Krystyny i Jolanty. Pochowany na cmentarzu Srebrzysko.
Bibliografia:
Wydział Mechaniczny Politechniki Gdańskiej w latach 1945–2005. Monografia historyczno-biograficzna, red. A. Barylski, Gdańsk 2005, s. 141-142.
Złota Księga Nauk Technicznych, red. Krzysztof Pikon, Gliwice 2003, s. 41.
