CLÜVER PHILIPP (I), mincerz
| < Poprzednie | Następne > |
PHILIPP CLÜVER (1548 Gdańsk – pochowany 24 III 1610 Gdańsk), mincerz. Syn kupca gdańskiego Leonarda Clüvera (zm. 1581), bratanek Johanna (zm. 16 VIII 1556), po studiach w Wittenberdze ławnika (od 1545). Brat Simona (1540 Gdańsk – 24 III 1598 Nürnberg (Norymberga)), typowego „wiecznego studenta”, od 28 X 1558 studenta w Wittenberdze (zapisał się tam wspólnie z Matthiasem Meniuswm i innym gdańszczaninem, Johannem Barthenem), w 1563 w Wiedniu, w 1656, dzięki stypendium gdańskiej Rady Miejskiej, studiującego w Lowanium i Antwerpii, w sierpniu/wrześniu przebywającego w Paryżu, jesienią tego roku przebywającego w Londynie, od lutego 1568 w Padwie, od wiosny 1570 studiującego w Sienie, od 1576 w Padwie, od maja 1578 w Bolonii, od lipca tego roku ponownie w Sienie, od semestru letniego 1579, już jako magister artium (filozofii), na uniwersytecie w Wiedniu, w czerwcu 1580 w Krakowie, od 20 X 1580 jeszcze na dalszych studiach na uniwersytecie w Królewcu, od 2 IV 1584 doktora praw na uniwersytecie w Bazylei, od 1586 osiadłego w Norymberdze radcy prawnego i syndyka, posiadacza dużej biblioteki (głównie dzieł prawnych i teologicznych), używającego ekslibrysu z rodzinnym herbem (niedzwiedzia łapa), od 1586 żonatego z Cäcilią Ayrer (zm. 29 V 1591), córką tamtejszego matematyka i lekarza Melchiora.
W odróżnieniu od brata Simona jego droga edukacji nie jest znana. Od 1580 do śmierci dzierżawił od władz Gdańska majątek Warcz. W latach 1582–1589 sprawował urząd probierza w mennicy gdańskiej, w pierwszym roku pracy wykonał uchodzącą za dzieło sztuki siedmiodukatową donatywę o renesansowych zdobieniach. W latach 1589–1610 był gdańskim mincerzem. Wybijane przez siebie monety lub medale, z barokowymi już zdobieniami, w których używał alegorii, sygnował PK w formie monogramu lub herbu. Wybił m.in. w 1592 medal na pamiątkę ślubu króla polskiego Zygmunta III Wazy z księżniczką austriacką Anną i pobytu króla w Gdańsku. Jego spuścizna artystyczno-medalierska (denary, donatywy, dukaty, medale itd.) sięga ponad 30 eksponatów, a zastosowane przez niego wzory znalazły naśladownictwo w pracach mincerzy w Krakowie, Wilnie, Poznaniu. W 1608 przekazał mennicę srebrną synowi Danielowi, w 1610 także złotą. Pochowany w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP) w grobie nr 244, zakupionym w 1596.
W 1580 ożenił się z Anną z domu Kersten (1542 – pochowana 26 IX 1623 w kościele NMP), wdową po bliżej niezidentyfikowanym Schulze i po raz drugi po poślubionym w 1565 Heinrichu Wigboldzie (zm. 1579). 4 X 1616 Anna rozdzieliła majątek między swoje dzieci (w wypadku ich wcześniejszego zgonu, wśród ich potomków): dzieci nieżyjącej córki Anny i jej męża Georga Brauna, Barthela i Martena Schulze, oraz przebywającego wówczas w Anglii Philippa Clüvera (II), Daniela Clüvera (pochowany 2 III 1618 w wieku 33 lat), od 24 XII 1605 (zapsiany wspólnie z bratem Philippem) studiującego nauki humanistyczne w Lejdzie, i córkę Gertrudt Clüver (pochowana 13 II 1642 w kościele NMP, w grobie ojca), od 1600 żonę Petera Hermmana, od 11 VII 1611 Friedricha Martena.
Bibliografia:
Archiwum Państwowe Gdańsk, sygn. 300,R/Bb, 20c, s. 333, 336; 300,43/ 37, Bl. 217r–221r (testament matki z 1616).
Album Academiae Vitebergensis ab a. Ch. MDII usque ad a. MDCLX, ed. Carl Eduard Foerstemann, Lipsiae 1841, s. 353.
Album studiosorum Academiae Lugduno-Batavae MDLXXV–MDCCCLXXV. Accedunt nomina curatorum et professorum per eadem secula, ed. Willem N. Du Rieu, Hagae Comitum 1875, s. 81.
Die Matrikel der Universität Basel, Bd. 2, herag. Hans Wackernagel, Max Triet, Pius Marrer, Basel 1952, s. 320.
Die Matrikel … der Albertus-Universität zu Königsberg, ed. Georg Ehler, Bd. 1, Leipzig 1910, s. 72.
Groth Andrzej, Klüver Filip, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. II, Gdańsk 1994, s. 407.
Schwarz Franz, Clüver Philipp, Altpreussische Biographie, Bd. I, 1941, s. 106.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 3, 103.
