CZOSNOWSKA BOGUSŁAWA, aktorka, reżyser
| < Poprzednie | Następne > |
BOGUSŁAWA CZOSNOWSKA z domu Michna (22 II 1926 Lwów – 4 VIII 2021 Gdańsk), aktorka, reżyser. We Lwowie uczęszczała do szkoły baletowej, w wieku dziewięciu lat wystąpiła w Kopciuszku w reżyserii Wilama Horzycy. Pod kierunkiem Aleksandra Bardiniego ukończyła Studio Aktorskie. W latach 1944–1945 zatrudniona była w Polskim Teatrze Dramatycznym we Lwowie, debiutowała 20 IX 1944 rolą Zulmy w sztuce Ostrożnie, świeżo malowane Réné Fauchois (reżyseria Bronisław Dąbrowski). W sezonie 1945/1946 była aktorką lwowskiego Teatru Małych Form „Miniatury”, powołanego do życia przez jej męża w sierpniu 1945 przy poparciu Związku Patriotów Polskich. W czerwcu 1946, wraz z zespołem Teatru „Miniatury”, repatriowana do Szczecina, gdzie mąż objął dyrekcję Teatru Komedia Muzyczna, przemianowanego w październiku 1947 na Teatr Polski, w którym pracowała do 1948. Następnie pracowała w teatrach: 1949–1950 Rozmaitości w Warszawie, 1950–1951 Nowym w Warszawie, 1951–1952 im. Stefana Jaracza w Olsztynie, 1952–1954 Artos w Łodzi, 1954–1955 Dolnośląskim w Jeleniej Górze, 1955–1956 Starym w Poznaniu, 1956–1957 Satyryków w Łodzi.
Od 1957 do emerytury w 1981 pracowała w Teatrze Wybrzeże – wystąpiła w ponad 200 pierwszoplanowych rolach. W latach 1972–1985 wystąpiła w czterech spektaklach Teatru Telewizji realizowanych w Gdańsku (m.in. jako Żona Jaira w Pannie Jair Michela de Ghelderode w reżyserii Marka Okopińskiego, 28 V 1972), w okresie 1961–2009 w dziewięciu polskich filmach (m.in. Ludzie z pociągu Kazimierza Kutza (1961) czy Pamiętnik pani Hanki Stanisława Lenartowicza (1963)), w 1955–2006 w dziesięciu spektaklach Polskiego Radia (ostatnią była postać Balbiny w Matka jest jedna? Marka Gajdzińskiego w reżyserii Andrzeja Piszczatowskiego, 12 XII 2006). W latach 1977–1985 współkierowała Studium Aktorskim przy Teatrze Wybrzeże, które ukończyli m.in. Danuta Stenka, Maciej Szemiel, Dorota Lulka; była pedagogiem w Studium Wokalno-Aktorskim przy Teatrze Muzycznym im. Danuty Baduszkowej w Gdyni.
Uprawnienia reżyserskie zdobyła w 1984, pierwszą sztukę wyreżyserowała już jednak wcześniej (debiut Jadzią wdową Ryszarda Ruszkowskiego, 29 IV 1977), kilka przedstawień operowych w Państwowej Operze i Filharmonii Bałtyckiej (m.in. Hrabina Stanisława Moniuszki, 11 XI 1978), Krakowskim Teatrze Muzycznym i Teatrze Muzycznym w Szczecinie.
Pracowała w Teatrze Wybrzeże jako asystent reżysera, po 1980 reżyserowała w Gdańsku i w innych teatrach w Polsce, także w Teatrze Telewizji (Miłość i próżność Ksawerego Godebskiego, 29 IV 1985). Do 2000 miała w dorobku reżyserskim ponad 60 przedstawień (trzynaście operowych, w tym osiem w Państwowej Operze Bałtyckiej, dwanaście operetek, cztery musicale oraz 25 innych przedstawień muzyczno-słownych, także dla dzieci, do których scenariusze pisała sama (Kajko i Kokosz), wspólnie z Jadwigą Pożakowską (Czartowskie sprawki) bądź tworzyła adaptację i teksty piosenek (O dwóch takich, co ukradli ... Kornela Makuszyńskiego)). 15 VIII 2007 reżyserowała (zespół z Łodzi) operetkę Paula Abrahama Wiktoria i jej huzar na Europejskim Festiwalu im. Jana Kiepury w Krynicy. Artystyczną drogę życiową przedstawiła we wspomnieniach Ostatni gong (2000), uhonorowanych Nagrodą Artystyczną Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki w kategorii pamiętnikarstwa (2001).
Od 1951 członkini Związku Artystów Scen Polskich (ZASP), była przewodniczącą koła przy Teatrze Wybrzeże i wiceprzewodniczącą Związku Kultury. W latach 1961–1965 była przewodniczącą gdańskiego Oddziału SPATiF-ZASP, od 2002 zasłużona członkini ZASP. Wyróżniona nagrodą aktorską za rolę Otylii w przedstawieniu Frank V w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku na IV Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu (1962), Orderem Stańczyka (nagroda pisma „Litery”) za rolę Matyldy von Zahnd w przedstawieniu Fizycy Friedricha Dürrenmatta w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1964), nagrodą aktorską za rolę Pilar w przedstawieniu Komu bije dzwon w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku na VI Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu (1964).
Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi (1967), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1971), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1985), ponadto uhonorowana odznaką „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1967), nagrodą kulturalną prezydenta Miasta Gdańska (1984), pamiątkowym medalem z okazji czterdziestolecia Teatru Wybrzeże (1986), Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” (2008), Nagrodami Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury z okazji jubileuszu siedemdziesięciolecia pracy artystycznej (2014) i za całokształt pracy artystycznej oraz z okazji 95. urodzin (2021).
Od 1944 żona Sylwestra Czosnowskiego (2 XII 1908 Płock – 4 I 1970 Warszawa), kompozytora utworów orkiestrowych: poematów symfonicznych, suit baletowych, utworów kameralnych, muzyki do komedii muzycznych oraz wielu ilustracji muzycznych do przedstawień, dyrektora teatru Komedia Muzyczna (Polskiego) w Szczecinie (do 20 IX 1948), Ludowego Teatru Muzycznego (1950–1952) w Warszawie oraz dyrygentem orkiestry symfonicznej Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, dyrygenta Zespołu Pieśni i Tańca Wojska Polskiego (1952–1954), od 2 V 1958 do końca sezonu 1958/1959 dyrektora i kierownika artystycznego operetkowego Teatru Muzycznego na Pradze, od 1962 z powrotem dyrygenta w Centralnym Zespole Artystycznym Wojska Polskiego. Pochowana 7 VIII 2021 wraz z mężem na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie.
