DIABEŁKOWO
| < Poprzednie | Następne > |
DIABEŁKOWO (1689 Düwelkau, 1745 Düvelkau, 1807 Dievelkau), dawna wieś, obecnie na terenie Piecek-Migowa, na granicy z Suchaninem i Wrzeszczem, w rejonie obecnej ul. Grodzieńskiej, Pasteura, Wileńskiej i Suwalskiej. Pierwotne siedlisko wsi zlokalizowane było w okolicach ul. Pasteura i przy zbudowanym w latach 1998–1999 zbiorniku retencyjnym „Wileńska” Potoku Królewskiego.
Do XVI wieku obszar głównie kopalni gliny cegielni należący do wsi Rutki, następnie do Suchanina. W 1689 funkcjonowała tam karczma, w XIX wieku było około 10 zabudowań, w 1908 osada liczyła 38 mieszkańców, po I wojnie światowej istniały tylko dwa domostwa. Planowano wówczas przeprowadzenie przez skraj obszaru linii tramwajowej z Wrzeszcza (wzdłuż obecnej ul. Sobieskiego i obecnej ul. Powstańców Warszawskich) na Siedlce i założenie nowego cmentarza komunalnego. Po niwelacji terenu (1919–1921) prace wstrzymano.
Między obecną ul. Wileńską (do 1945: Robert-Ley-Weg, od imienia przywódcy Arbeitsfrontu, uznanego za zbrodniarza wojennego, oskarżonego w procesie norymberskim) a ul. Grodzieńską (do 1945: Dietrich-Eckart-Weg, od imienia uczestnika hitlerowskiego puczu monachijskiego w 1923, zmarł zaraz po opuszczeniu aresztu) Deutscher Arbeitsfront (związek zawodowy Niemiecki Front Pracy) zbudował w latach 1936–1943 osiedle tanich domów dla robotników i urzędników należących do NSDAP z ogródkami, według projektu kierownika Wydziału Budownictwa Lądowego dla Obszaru Wolnego Miasta Gdańska Gerharda Plagensa (plan osiedla, projekt wstępny domów) i architekta Ottona Schrödera (projekty domów). Osiedle składało się z 33 domów z dwuspadowym dachem (trzypokojowe z łazienką i kuchnią), w kolejnym, największym – obecnie nr 14 – mieściła się siedziba Domu Wspólnotowego (Kameradschaftshaus - miejsce zebrań, także partyjnych) i przed południem przedszkole, w godzinach późniejszych – świetlica. Osiedle nosiło nazwę Albert-Forster-Siedlung ( Albert Forster).
18 IX 1939 na zapleczu osiedla oficjalnie rozpoczęto prace mające połączyć obecną ul. Grodzieńską z planowaną odnogą do Gdańska autostrady Berlin–Królewiec. Najpewniej wówczas zanikło pierwotne siedlisko wsi. Obecna nazwa oficjalnie od 1949, w 1948 proponowano Dziwełkowo.
