DWÓR V „ANGIELSKI DWÓR”

< Poprzednie

Następne >

Albert Wilhelm Adam Juchanowitz Dwór V, przed 1853

V Dwór, początek XX wieku

Plan Dworu V, 1921

Jedno z pomieszczeń budynku północnego, połowa lat 30. XX wieku

DWÓR V „ANGIELSKI DWÓR”, ul. Polanki 117. Najstarsza wzmianka pochodzi z 1654, kiedy nabywa go Nicolaus Cambier (chrzest 3 I 1606 – pochowany 4 VI 1674 w gdańskim kościele Najświętszej Marii Panny), syn Leona (zm. 1641 Gdańsk) przybyłego do Gdańska z Antwerpii, od 24 XII 1625 posiadającego kupieckie obywatelstwo Gdańska, które syn potwierdził 1 V 1638 jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli). Późniejszymi właścicielami byli Nathanael Rücholds, pani de la Motte. W 1710 nabył go przybyły z Elbląga Peter Wasten (zm. 12 VIII 1718 Gdańsk) i w 1714 odsprzedał zięciowi, od 13 I 1711 mężowi poślubionej w kościele św. Piotra i Pawła Anny (1691–1739), Nathanaelowi Schultzowi (chrzest 13 V 1681 – 1740) (z rodziny przybyłej z Torunia), od 8 I 1711 posiadającego gdańskie obywatelstwo kupieckie. 25 I 1740 za 5000 florenów posiadłości od Nathanaela Schultza nabył Heinrich Soermanns (2 VI 1700 Gdańsk – 13 VIII 1775) (zob. Wilhelm Ernst Soermanns), po nim właścicielem był syn Friedrich Wilhelm (zm. 1799).

W 2. połowie XVIII wieku powstał późnobarokowy dworek. Na przełomie XVIII i XIX wieku (do 1819) posiadłość należała do Johanna Gottharda Frantziusa; powstał wówczas drugi, klasycystyczny budynek dworu. Po 1870 właścicielem był pochodzący z Anglii Alexander Aird. Ostatni właściciel, Sachsenhaus, sprzedał posesję Zakładowi Ubezpieczeń w II Wolnym Mieście Gdańsku (WMG). W 1931 wybudowano w obrębie posiadłości sanatorium Kurheim der Angestelltenversicherung ( sanatorium na terenie Dworu V); obecnie obiekt Siódmego (7.) Szpitala Marynarki Wojennej. W dworku od 1938 mieszkał prezydent Senatu II WMG Arthur Greiser. Podczas II wojny światowej dwór pełnił rolę szpitala pomocniczego (Hilfslazarett, sanatorium rehabilitacyjne) dla niemieckich żołnierzy.

Na rezydencję składały się dwa połączone budynki – południowy z lat 1750–1760 i północny, powstały około 1800, przetrwała też część założenia parkowego. Od końca XX wieku w stanie niszczejącym, w 2008 dalszych zniszczeń dokonał pożar. AK