GÜLZOW GERHARD, pastor
| < Poprzednie | Następne > |
GERHARD MARTIN ERNST GÜLZOW (28 X 1904 Liepgarten, Meklemburgia – 10 XII 1980 Lubeka), pastor. Syn pastora, brat Martina (10 V 1910 Kemnitz, Meklemburgia – 5 X 1976 Rostock), lekarza endokrynologa. Studiował teologię w Greifswaldzie, w czasie studiów od 1923 członek korporacji studenckiej „Germania Greifswald”. 5 X 1930 wyświęcony w kościele zamkowym w Szczecinie. Po święceniach drugi pastor, następnie pierwszy pastor w Kallies (Kalisz Pomorski).
W 1934 został drugim pastorem w gdańskim kościele Najświętszej Marii Panny (NMP), w miejsce emerytowanego Arthura Brausewettera. W 1940 nadradca konsystorza (Oberkonsistorialrat) Ewangelickiego Kościoła Unii Staropruskiej (Evangelische Kirche der altpreußischen Union) w Gdańsku i zastępca biskupa ewangelickiego Johannesa Immanuela Beermanna. W okresie tzw. wojny kościołów (Kirchenkampf), określany jako „człowiek środka”, stawał w obronie przedstawicieli Kościoła Wyznającego. Zapobiegł także, po ustanowieniu w 1939 Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, wprowadzeniu w nim tzw. „modelu poznańskiego”, czyli przy pomocy NSDAP i Niemieckich Chrześcijan (Deutsche Christen) przekształcenia kościoła ewangelickiego w tzw. „Kościół Ochotniczy” (Freiwilligkeitskirche), organizację zależną od państwa i pozbawioną wpływu publicznego.
Opuścił Gdańsk latem 1945, następnie pastor kościoła Lutra w Lubece. Jeszcze w 1945 założył Danziger Hilfskomitee (Komitet pomocy dla gdańszczan (wypędzonych), późniejsza nazwa Gemeinschaft Evangelischer aus Danzig-Westpreußen (Wspólnota Ewangelików z Gdańska–Prusy Zachodnie). W 1946 współzałożyciel, przy poparciu kręgów narodowo-konserwatywnych, organizacji wypędzonych z Gdańska Bund der Danziger, a rok później przedstawicielstwa wypędzonych gdańszczan Rat der Danziger. Także w 1946 drugi przewodniczący, a od 1951 do emerytury w 1973 pierwszy przewodniczący Komitetu Kościołów Wschodnich (Ostkirchenausschuß), który reprezentował sprawy ewangelickich uchodźców i przesiedleńców. W 1957 jeden z założycieli Instytutu Kościołów Wschodnich (Ostkircheninstitut) na Westfalskim Uniwersytecie Wilhelma w Münster.
Uważany przez gdańskich wypędzonych za pełniącego obowiązki ewangelickiego biskupa gdańskiego. Zaangażowany w ratowanie gdańskiego dziedzictwa kulturowego, m. in. paramentów z kościoła NMP. Doktor honoris causa Uniwersytetu w Kilonii. Redaktor miesięcznika „Der Remter”, autor m.in. pracy Die Oberpfarrkirche zu St. Marien in Danzig (Fara Mariacka w Gdańsku, Danzig 1939). Starał się zgromadzić w Lubece jak najwięcej pamiątek ocalonych z Gdańska, m.in. sprawił, że dzwony z kościoła św. Katarzyny w Gdańsku, odzyskane cmentarzyska dzwonów w hamburskim porcie, zostały zainstalowane w kościele NMP w Lubece i aby tam również wystawiono szaty liturgiczne z kościoła NMP w Gdańsku.
Żonaty, miał pięcioro dzieci, w tym Henneke (14 II 1938 Gdańsk – 1 IV 1997 Hamburg), teologa, historyka kościoła i dogmatyki, od 1977 profesora i kierownika katedry tych kierunków na Uniwersytecie w Hamburgu.
