GAPSKI ALFONS, założyciel pierwszej jednostki MO w Gdańsku
| < Poprzednie | Następne > |
ALFONS GAPSKI (11 III 1912 Duisburg, Niemcy – ?), założycie pierwszej jednostki Milicji Obywatelskiej (MO) w Gdańsku. Syn urzędnika Alfonsa i Bronisławy z domu Zawińskiej. Deklarował pochodzenie i narodowość polską. Po ukończeniu siedmioklasowej szkoły powszechnej zdał powszechny kurs żeglarski, uzyskując zawód marynarza. Przez krótki czas pracował w żegludze rzecznej. W 1933 został powołany do odbycia służby wojskowej w Polskiej Marynarce Wojennej w Gdyni. Pływał do Niemiec, Rosji, Francji, Szwecji, Norwegii, Danii, Estonii, na Litwę i Łotwę, uzyskał stopień wojskowy mata.
W 1936 powrócił do zawodu marynarza, mianowany został sternikiem. W 1938 uzyskał patent kapitana i w tym charakterze pracował do stycznia 1945 w żegludze rzecznej na Wiśle w gdańskiej firmie „Johannes Ick” (zob. Willy Walter Jantzen). W powojennych aktach milicyjnych odnotowano ogólnie, że brał udział w kampanii wrześniowej. W 1942 ubiegał się o wpis do III grupy Volkslisty ( Niemiecka Lista Narodowościowa), który przyznano mu w roku następnym.
Po zajęciu 27 III 1945 przez Armię Czerwoną Gdańska–Oruni został kierownikiem pierwszej jednostki milicyjnej w Gdańsku – I Komisariatu MO na Oruni. Zorganizowano ją w wybudowanym w XIX wieku obiekcie, znanym obecnie jako Ratusz Oruński. W tym czasie był to adres Horst-Wessel-Straße 74, po kilku miesiącach przemianowany na ul. Oruńską. Załoga komisariatu rekrutowała się przede wszystkim z osób które „przebywały w tych rejonach na pracach przymusowych i z Polaków zamieszkałych te rejony”. Po kilku dniach zdał swoją funkcję Henrykowi Rozynkowi, zostając w tej jednostce kierownikiem gospodarczym. W świetle zachowanych milicyjnych rozkazów personalnych do szeregów MO został oficjalnie przyjęty 7 IV 1945 jako milicjant I Komisariatu MO (a Henryk Rozynek jako jego kierownik). Służył przynajmniej do maja 1945, mieszkał na terenie Oruni. Być może należy go utożsamiać z Alfonsem Gapińskim, który zgodnie z rozkazem personalnym nr 5 komendanta wojewódzkiego MO w Gdańsku z 5 VII 1945 został zatrudniony z datą wsteczną (z dniem 22 kwietnia) jako funkcjonariusz Sekcji Śledczej Komendy Miejskiej MO w Gdyni. W aktach milicyjnych Alfonsa Gapskiego przekazanych do archiwum w 1969 zachował się zapis o braku danych dotyczących jego zwolnienia z szeregów MO na terenie województwa gdańskiego.
Nazwisko Alfonsa Gapskiego pojawiło się w 1957 na łamach dwóch numerów „Dziennika Bałtyckiego”. W numerze 57 tej gazety (10/11 II 1957) drukowano artykuł osoby o tym nazwisku pt. Żegluga czy handel zagraniczny? Kto powinien zajmować się tranzytem. Natomiast w nr. 77 (31 III/1 IV 1957) zacytowano list Alfonsa Gapskiego z Gdyni, dotyczący głośnej podówczas problematyki tranzytu, a konkretnie wyboru organu, który powinien się nim zajmować. Autor zaapelował w nim by natychmiast zwołano specjalną konferencję tranzytową i w jej wyniku wybrano komisje mające przedstawić wyniki swych narad premierowi. Zważywszy na przebieg kariery Alfonsa Gapskiego można wstępnie założyć, że to on był autorem owych wystąpień prasowych.
Ustalenie jego dalszych losów nastręcza trudności. Zachowały się informacje, że mieszkał później w Bydgoszczy i pracował w Fabryce Sklejek Bydgoszcz i jeszcze w 1968 bydgoskie służby interesowały się jego wojenną przeszłością (wpisem na Volksliste). W dwóch innych zapisach milicyjnych pojawia się informacja, że zamieszkiwał w Niemczech, w Hamburgu (w dzielnicy Bramfeld) oraz w mieście Schömberg i utrzymywał kontakt z rodziną z Gdyni.
Był żonaty z Izabelą z domu Kucharską, miał córki Izabelę, Wandę i Annę Marię.
