GIBSONE JOHN, armator, radny, były patron gdańskiej ulicy
| < Poprzednie | Następne > |
JOHN GIBSONE (Gibson) (3 IV 1831 Gdańsk – 16 III 1907 Gdańsk), hurtownik handlu zbożem, armator, radny Gdańska, były patron gdańskiej ulicy. Syn Aleksandra III Gibsone’a. Zawodu uczył się w firmie ojca oraz w czasie pobytu w Anglii i Szkocji. Po śmierci ojca prowadził firmę hurtowego handlu zbożem Alex. Gibsone oraz firmę armatorską Danziger Schifffahrt-Aktiengesellschaft (Żegluga Gdańska S.A.), która w 1864 posiadał 15 żaglowców i osiem rzecznych parowców, w 1883 siedemnaście statków zwodowanych po 1864: trzynaście żaglowców i cztery jednostki parowe o średniej pojemności od 300 do 700 BRT (zob. „Danzig” statek handlowy (1880). Właścicielem drugiej firmy ojca Gibsone & Co. był w 1874 Johann Sprott Stoddart, a następnie jego syn Francis Blair Stoddart.
Współwłaściciel z rodziną Klawitterów akcyjnego towarzystwa żeglugowo-handlowego „Weichsel” Danziger Dampfschiffahrt und Seebad AG („Wisła” Gdańska Żegluga Parowa i Kąpielisko Morskie S.A.); miał też udziały w licznych bankach i spółkach. Od 1854 członek Korporacji Kupców, od 1866 prezes. W latach 1865–1907 członek Rady Miejskiej, w okresie 1881–1884 był jednym z jej dwóch wiceprzewodniczących. Autor rozprawki Ueber Einführung von Feriencolonien für arme kränkliche Kinder in Danzig (O wprowadzeniu kolonii wakacyjnych dla biednych, chorowitych dzieci w Gdańsku, 1882).
Przez 37 lat członek zarządu Fundacji Abegga (m.in. autor pracy Zur Wohnungsnot in Danzig 1900 von (O niedoborze mieszkań w Gdańsku w 1900 r., Danzig 1900) , a jako kalwin – członek kolegium gminy kościoła św. Piotra i Pawła. W 1884, 1892 i 1897 był prezesem zarządu szpitali św. Ducha i św. Elżbiety. Członek generalnej dyrekcji Danziger Hypotheken-Verein (Gdańskie Towarzystwo Hipoteczne). Inicjator i współorganizator w 1881 dokształcającej Handlowo-Rzemieślniczej Szkoły Zawodowej dla Kobiet i Dziewcząt w Gdańsku (Handels- und Gewerbeschule für Frauen und Mädchen). Po 1895 wycofał się z działalności politycznej i gospodarczej z uwagi na sprawę syna Alexandra (ur. 18 IX 1855), wicekonsula (do 1894) i kierownika urzędu konsularnego Hiszpanii w Gdańsku (1894–1895), dyrektora spółki Weichsel, oskarżonego o emitowanie jej fałszywych akcji oraz defraudację 230 000 marek i skazanego w grudniu 1895 na siedem lat więzienia i wysoką grzywnę. Przed śmiercią prowadził firmę asekuracyjną przy Heilige-Geist-Gasse 84 (ul. św. Ducha 105/107).
Mieszkał przy Hundegasse 94 (ul. Ogarna) i Vorstädtischer Graben 54 (ul. Podwale Przedmiejskie). 18 XII 1854 w kościele św. Piotra i Pawła zawarł związek małżeński z Marią Adelaidą Blancą von Joeden Koniecpolski (3 IV 1833 Grąbczyn, powiat Bobolice (Bublitz) koło Koszalina – 24 III 1909 Gdańsk). Oprócz wspomnianego syna Alexandra, który 26 VIII 1881 ożenił się z Marcelle Mathilde Pillard Verneuil (ur. 29 X 1861 Weimar), miał również inne dzieci: Josepha Archibalda (5 IX 1860 – 3 XII 1860), Johna (ur. 5 VIII 1858 Gdańsk), który 12 VIII 1887 przeprowadził się do Berlina, Margarethę Blanckę (28 VI 1857 Gdańsk – 1906 poza Gdańskiem), która 3 VII 1879 wyszła za mąż za Eduarda Paula Maxa von Wegerera (ur. 9 IV 1851 w powiecie kościerskim), w 1907 generała majora, i Marię Laurę (ur. 4 VII 1862), która 5 VIII 1889 wyszła za mąż za asesora sądowego Johanna Höftmanna (ur. 23 VIII 1857 Kłajpeda (Memel)). Został pochowany na luterańskim cmentarzu we Wrzeszczu. Staraniem i z fundacji gminy kalwińskiej przy kościele św. Piotra i Pawła wystawiono mu w tej świątyni epitafium z białego marumuru (108 x 68 cm) w formie tablicy inskrypcyjnej i rodzinnym herbem (w czerwonym polu trzy złote klucze, z pelikanem w klejnocie), zaginione w 1945.
Do 1945 jego imię, John-Gibsone-Straße, nosiła obecna ul. Krzemienieckiej w Gdańsku–Wrzeszczu (Dolnym) (w latach 1945–1955 ul. Na Lotnisko), w 1907 w Stoczni Klawittera zwodowano dla spółki „Weichsel” statek pasażerski „John Gibsone” (146 BRT, 20 NRT, w 1921 sprzedany wraz z firmą armatorowi z Hamburga, zmienił nazwę na „Gorch Fock”, złomowany w 1929 w Groningen).
Bibliografia:
Urząd Stanu Cywilnego Gdańsk, nr 823/07 (akt zgonu); nr 857/09 (akt zgonu żony).
