GNUSCHKE JOHANN EDUARD, lekarz
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANN EDUARD GNUSCHKE (11 XI 1804 Gdańsk – 24 X 1834 Gdańsk), lekarz, chirurg, doktor medycyny. Syn Johanna Carla oraz Pauliny Henrietty (15 X 1776 – 16 V 1839), córki burmistrza Daniela Andreasa Zerneckego. 30 IX 1823 zdał egzamin maturalny w Gimnazjum Miejskim, w latach 1823–1825 studiował medycynę w Getyndze, od 1825 w Berlinie (Berliner Universität), gdzie 18 VIII 1826 obronił dysertację doktorską De hydrargyri in sanguinem receptione (O wchłanianiu rtęci przez krew). W początku 1827 zdał egzamin państwowy i otrzymał prawo wykonywania zawodu lekarza ogólnego i chirurga na terenie Prus, po czym uzupełniał wiedzę medyczną w Paryżu oraz w innych miastach Francji i Szwajcarii.
W końcu 1827 powrócił do Gdańska. Jako lekarz pracował w gdańskim garnizonie i przez pewien czas zastępował ordynatora (Oberarzt) Szpitala Miejskiego. W 1830 był lekarzem w korpusie medycznym stacjonującej w Polsce armii rosyjskiej, kiedy wybuchła w niej epidemia cholery. Poczynione w tym okresie obserwacje opisał w broszurze Die Cholera in Polen, auf einer Reise durch einen Theil dieses Landes beobachtet (Cholera w Polsce zaobserwowana podczas podróży po części tego kraju), wydanej przez Georga Andreasa Reimera w Berlinie w 1831. Na wieść o wybuchu epidemii cholery w Gdańsku powrócił w maju 1831 do miasta i wziął udział w jej zwalczaniu. W okresie 1831–1834 latem pracował jako lekarz kąpieliska w Sopocie. Od 1832 był członkiem Towarzystwa Przyrodniczego.
Od wczesnego dzieciństwa uczył się muzyki. Był członkiem Danziger Liedertafel (Gdański Chór Biesiadny), grupy założonej w lutym 1823 przez Theodora Friedricha Kniewela w celu wykonywania wierszy i pieśni napisanych przez członków zespołu, m.in. Carla Reichela, Friedricha Gottholda Siewerta, Josepha von Eichendorffa. Stworzył muzykę do wierszy Johanna Wolfganga Goethego: Ein Mägdlein trug man zur Thür hinaus (Przeprowadzono dziewczę przez drzwi), Mailied (Pieśń majowa), Wandrers Nachtlied (w 2002 została nagrana przez zespół muzyczny Café Mozart na płytę CD (Danubia Discs CM002)), i Johanna Georga Jacobiego (Im Sommer; wiersz przypisywano w XIX wieku Goethemu), wydając je pod pseudonimem E. Draude. Letnie przerwy semestralne spędzał u Johanny Schopenhauer w Weimarze, dzięki której został przedstawiony Goethemu. W czasie wizyty u poety 13 IV 1826 wykonał jedną z sonat fortepianowych Ludwiga van Beethovena.
Był słabego zdrowia, zmarł niespodziewanie mimo odbytej w 1833 kuracji w Ems.
Bibliografia:
„Danziger Intelligenzblatt”, nr 139 z 18 VI 1831, s. 1426; nr 230 z 3 X 1831, s. 2339; nr 251 z 27 X 1834, s. 2439 (nekrolog).
Festschrift zur Feier des 150-jährigen Bestehens der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig am 2. Januar 1893.
„Neuer Nekrolog der Deutschen“, 12, 1834, Weimar 1836, s. 880-883.
Reimer Doris, Passion & Kalkül. Der Verleger Georg Andreas Reimer (1776–1842), Berlin–New York 1999, s. 151.
Sechste Jährige Nachricht von dem Städtischen Gymnasium zu Danzig …, 1823, s. 5.
Siegler Hans-Georg, Danziger um Goethe. Gefährten und Gäste auf goethischer Lebensbühne, „Unser Danzig“ 1970, nr 24, s. 10–11.
Siegler Hans-Georg, Danzig und Weimar in der Goethezeit, „Westpreußen-Jahrbuch“ Bd. 21, 1971, s. 36–37.
