HORDLICZKA STEFAN, komandor porucznik, lektor Politechniki Gdańskiej
| < Poprzednie | Następne > |
STEFAN HORDLICZKA (9 XI 1885 Trąbki, powiat Garwolin – 22 X 1959 Gdańsk), komandor porucznik inżynier mechanik, adiunkt oraz lektor języka angielskiego i języka rosyjskiego Politechniki Gdańskiej (PG). Pochodził z rodziny czeskich przemysłowców. Syn Kazimierza, właściciela fabryki szkła Huta Czeska w Hucie Garwolińskiej (26 VIII 1860 Trąbki – 23 II 1920 Paryż), i poślubionej 29 IX 1882 stryjecznej siostry Eugenii z domu Hordliczki (30 XII 1864 – 4 VII 1945 Garwolin). Miał siostry Zofię (1883–1951), zamężną za architekta, prezydenta Warszawy (1922–1927) Władysława Jabłońskiego (2 X 1872 Warszawa – 21 IX 1952 Warszawa), i Halinę (ur. 1899), po mężu Karolak, oraz brata Jana Kazimierza Karola (1 XII 1890 Trąbki – 16 I 1953 Goleniów, zmarł w więzieniu), kapitana Marynarki Wojennej, oficera we Flotylli Pińskiej, żołnierza wojny obronnej 1939, uczestnika bitwy pod Kockiem i jeńca oflagów, m.in. w Brunszwiku i Woldenbergu.
W 1907 ukończył szkołę realną w Warszawie. Absolwent Morskiej Szkoły Inżynieryjnej w Kronsztadzie i Instytutu Technologicznego w Petersburgu (jako inżynier technolog mechanik), po rozstaniu rodziców w 1904 zarabiając na życie i na studia korepetycjami i pracą jako robotnik. W latach 1912–1917 był oficerem w rosyjskiej Marynarce Wojennej, służył m.in. jako inżynier mechanik na okrętach liniowych i krążownikach. Od 1912 podporucznik marynarki, od 28 III 1913 inżynier mechanik miczman
(najniższy stopień oficerski rosyjskiej marynarki wojennej, odpowiednik podchorążego). Od 1916 w stopniu lejtnanta (porucznika) służył we Flocie Czarnomorskiej jako inżynier mechanik kontrtorpedowców turbinowych, m.in. pełniąc funkcję inżyniera mechanika na kontrtorpedowcu „Derszkin”.
Od listopada 1918 w Polsce. W latach 1918–1919 służył w Sekcji Marynarki Ministerstwa Spraw Wojskowych, od maja 1919 do 1921 jako kapitan inżynier w Departamencie dla spraw Morskich Ministerstwa Spraw Wojskowych. Od lutego do maja 1919 roku był referentem technicznym w Komendzie Portu Wojennego w Modlinie, od czerwca 1919 – członkiem komisji budowy w Stoczni Gdańskiej ( Stocznia Królewska) czterech monitorów rzecznych dla Flotylli Wiślanej: ORP „Pińsk”, ORP „Toruń”, ORP „Horodyszcze” i ORP „Warszawa” (w służbie od 1921). 1 VI 1919 awansował do stopnia komandora podporucznika inżyniera. Od 22 czerwca do 25 lipca 1920 był oficerem technicznym Marynarki Wojennej we Flotylli Pińskiej, w której walczył w wojnie polsko-rosyjskiej. W 1921 został oddelegowany z Departamentu dla spraw Morskich do Anglii w celu odbycia szkolenia z organizacji pracowników do obsługi latarni morskich i oznakowania nawigacyjnego. W 1921 przeniesiono go do rezerwy w stopniu komandora porucznika.
W latach 1921–1942 prowadził przyznane mu sądownie po śmierci ojca przedsiębiorstwo drzewne (leśne) i tartak we wsi Huta Garwolińska. 23 III 1922 zastrzelił w rewolweru próbującą pozbawić go majątku macochę, poślubioną przez ojca w 1911 Wandę z Suskich. Skazany w listopadzie 1923 na cztery lata ciężkiego więzienia, po obniżeniu kary przez prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego spędził w więzieniu półtora roku. W 1942, poszukiwany przez Gestapo, wyjechał do Warszawy, gdzie ukrywał się i pracował dorywczo. Po upadku powstania warszawskiego wyjechał do Częstochowy. Od marca do września 1945 był nauczycielem elektrotechniki w Liceum Technicznym w Warszawie, od października 1945 do czerwca 1946 nauczycielem języka angielskiego w Państwowym Liceum i Gimnazjum w Szczecinku.
Od 1 VII 1946 do emerytury w 1957 pracował na PG, początkowo jako adiunkt w Katedrze Budowy i Projektowania Okrętów na Wydziale Budowy Okrętów, od 15 II 1949 do sierpnia 1951 w Bibliotece Głównej PG (przygotowywał fachowe tłumaczenie terminologii okrętowej, opracowywał katalog i inwentaryzował literaturę techniczną), w latach 1951–1957 był wykładowcą języka angielskiego na Wydziale Elektrycznym i Wydziale Architektury oraz języka rosyjskiego na Wydziale Budowy Okrętów w Studium Języków Obcych.
Autor m.in. skryptu Electric Network. Skrypt dla lektoratu języka angielskiego na Wydziale Elektrycznym. Sekcja prądów słabych (1951) oraz rękopisu skryptu w języku rosyjskim poświęconego technicznym terminom okrętowym. Był też tłumaczem literatury technicznej z języków rosyjskiego, niemieckiego, angielskiego, francuskiego, szwedzkiego, włoskiego i holenderskiego. Pochowany na cmentarzu Srebrzysko.
Bibliografia:
Kadry Morskie Rzeczypospolitej, t. 2, Polska Marynarka Wojenna, cz. 1, Korpus oficerów 1918–1947, red. Jan K. Sawicki, Gdynia 1996, s. 490.
https://garwolin.org/archiwa/24824.
