HORYZONT II, statek szkolno-badawczy
| < Poprzednie | Następne > |
„HORYZONT II”, statek szkolno-badawczy Akademii Morskiej w Gdyni. Zastąpił „Horyzont I”, wodowany 25 V 1953 w gdańskiej Stoczni Północnej lugrotrawler typu B-11 „Puchacz”, eksploatowany przez przedsiębiorstwo „Odra” w Świnoujściu i szczeciński Gryf”, w 1962 przekazany Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni, od podniesienia bandery 29 IX 1963 statek szkolny pod zmienioną nazwą, użytkowany do 2000.
„Horyzont II” budowany był początkowo jako specjalistyczny żaglowiec ekspedycyjny, miał służyć do zaopatrywania stacji polarnych. Koncepcję takiej jednostki stworzył w 1987 Dariusz Bogucki, okrętowiec i żeglarz polarny. Zaprojektowany jako dwumasztowy żaglowiec, początkowo miał być statkiem flagowym Ligi Morskiej, stąd projekt ochrzczono „Elemka II” (nazwa nawiązująca do szkunera Ligi Morskiej i Kolonialnej z okresu międzywojennego).
Na dwóch bramowych masztach miał zdalnie rozpinać trzy usztywnione żaglopłaty, a w rufowej wnęce zabierać kontenery ładunkowe, mieszkalne lub wyposażone jak laboratoria badawcze. Według wstępnych założeń statek przez dziewięć miesięcy miał zarabiać w rejsach na wody polarne – badawczych, zaopatrzeniowych, także turystycznych. W pozostałym czasie służyłby morskiemu wychowaniu młodzieży. Wobec braku możliwości sfinansowania budowy przez Ligę powołano spółkę Polarex, której zadaniem było zgromadzenie środków na budowę i późniejsza eksploatacja żaglowca. Po wielu staraniach ostatecznie zamówienie ulokowano w Stoczni Wisła, gdzie w maju 1992 wodowano kadłub „Polarexa” (nośność 300 ton, długość 46,8 m, szerokość 11,4 m, zanurzenie 4,7 m, napęd: żagle o powierzchni 880 m², silnik 1200 KM, prędkość 12 węzłów, załoga 9 osób, miejsca dla pasażerów – naukowcy, praktykanci – 40). Nie udało się jednak zgromadzić pieniędzy na dalszą budowę. W 1999 na nieukończony żaglowiec zwrócono uwagę w gdyńskiej Akademii Morskiej, która poszukiwała następcy wysłużonych statków instrumentalnych „Horyzont” i „Zenit” według założeń sformułowanych przez kapitana ż.w. Zbigniew Burciu, zoptymalizowanej pod kątem wykorzystania nowego statku, także jako czarterów dla instytucji zewnętrznych.
Budowę według nowego projektu kontynuowano w Gdańskiej Stoczni Remontowej. Statek, już jako „Horyzont II” (nośność 396 ton, długość 56,3 m, szerokość 11,4 m, zanurzenie 5,3 m, napęd: silnik 1700 KM, prędkość 13 węzłów, załoga 16 osób, miejsca dla pasażerów – naukowcy, praktykanci – 40), został powtórnie zwodowany w 1999; podniesienie bandery nastąpiło 27 IV 2000, matką chrzestną została Hanna Gronkiewicz-Waltz, ówcześnie prezes Narodowego Banku Polskiego. W pierwszy, bałtycki rejs szkoleniowy wyszedł 9 V 2000, pod dowództwem kpt. ż.w. Juliana Witkowskiego, a pod koniec czerwca popłynął w swą pierwszą podróż na Spitsbergen. Po powrocie zaprezentowany został na EXPO 2000 w Wilhelmshaven.
„Horyzont II” jest statkiem szkolnym dla studentów Akademii Morskiej: nawigatorów, mechaników i elektryków. Do ich dyspozycji są: mostek nawigacyjny i zespół napędowy najnowszej generacji, sala wykładowa oraz centrum komputerowe. Dzięki kontenerom-laboratoriom może służyć także jako jednostka badawcza oraz do praktyk manewrowo–radarowych. Statek regularnie wykorzystywany jest przez Polską Akademię Nauk do rejsów zaopatrzeniowych na Spitsbergen, połączonych z wymianą ekip naukowych na polskiej stacji polarnej. W 2000/2001 odbył rejs na stację antarktyczną im. Henryka Arctowskiego w archipelagu Szetlandów Południowych. W latach 2000–2014 odbył 242 rejsy szkoleniowe, w tym 34 na Spitsbergen i jeden do Antarktyki, przebył około 210 000 mil morskich, przeszkolił około 3600 studentów. Przygotowując się do 35 podróży na Spitsbergen, przeszedł wiosną 2015 remont odnowienia klasy 5-letniej. W 2017 przeprowadzono rejs pilotażowy w ramach projektu JOHANN (Joint Development of Small Cruise Ship Tourism Heritage Products in the Southern Baltic Sea Region), którego Akademia Morska była jednym z partnerów, odwiedzając: Wismar, Rostock, Stralsund, Sassnitz, Szczecin, Karlskronę i Kalmar. Podczas podróży uczestnicy rejsu – studenci i pracownicy Akademii Morskiej w Gdyni oraz specjaliści reprezentujący wszystkie porty partnerskie dokonywali analizy SWOT odwiedzanych miejsc. Pod koniec 2020 pierwszy raz w historii statku swoje praktyki odbyli na nim przyszli oficerowie Marynarki Wojennej RP. Trzytygodniowa praktyka odbywała się w warunkach reżimu sanitarnego spowodowanego pandemią COVID-19.
