ILTIS II, kanonierka
| < Poprzednie | Następne > |
„ILTIS” II, SMS, okręt wojenny, duża kanonierka (Kanonenboot) stalowa, porównywalny do współczesnego sobie małego krążownika innych flot. Wybudowany w Stoczni Schichaua, wodowany 4 VIII 1898, w służbie od 1 XII 1898 do 28 IX 1914. Pierwszy z serii sześciu jednostek typu „Iltis”, noszących imiona zwierząt (Iltis – tchórz, drapieżny zwierz z rodziny łasicowatych). W Stoczni Schichaua powstał jeszcze SMS „Jaguar” (wodowanie 19 IX 1898), z pozostałych SSMS „Luchs” („Ryś”, wodowanie 18 X 1899), „Tiger” (wodowanie 15 VIII 1899) i „Panther” (wodowanie 1 IV 1901) wybudowane zostały w gdańskiej Stoczni Cesarskiej ( Stocznia Królewska), a SMS „Eber” („Dzik”) – w Stoczni Vulkan w Szczecinie (wodowanie: 6 VI 1903).
Typ kanonierek „Iltis” dzielił się na dwie podklasy. Pierwsza, wodowana w latach 1898–1900, o wyporności 894 ton, długości 65,2 m w linii wodnej, szerokości 9,1 m, zanurzeniu 3,3 m, z silnikami parowymi, dwukominowa i dwumasztowa, o prędkości 14,8 węzła, zasięgu 3,080 mil przy 9 węzłach, z załogą 9 oficerów i 121 marynarzy, z uzbrojeniem w 4 działa 88 mm, sześcioma karabinami maszynowymi i taranem dziobowym. Druga podklasa, obejmująca SSMS „Panther” i „Eber”, miała 977 ton wyporności, wymiary 66,9×9,7×3,3 m, osiągała prędkość 13,5 węzła, główne uzbrojenie składało się z 2 dział 105 mm, nie posiadała tarana. Po przebudowie SSMS „Luchs” i „Tiger” otrzymały uzbrojenie jak druga podklasa.
„Iltis” przejął nazwę po kanonierce wybudowanej w gdańskiej Stoczni Królewskiej ( Iltis). W 1899 skierowany został do służby w Eskadrze Dalekiego Wschodu, pozostawał w jej składzie do 1914. W 1900 brał udział w walkach z tzw. powstaniem bokserów (od znaku zaciśniętej pięści), zwolenników usunięcia z terenu Chin obcych interwentów. Wchodził w skład zespołu okrętów z Niemiec (główne siły stanowiły krążowniki „Kaiserin Augusta”, „Hertha”, „Hansa”, „Irene”, „Gefion”), Rosji, Francji, Anglii, USA, Japonii, Austro-Węgier i Włoch (pod dowództwem angielskiego wiceadmirała Seymoura). 17 VI 1900 wyróżnił się przy ostrzale artyleryjskim umocnień (fortów) twierdzy Taku (Dagu) nad rzeką Peiho, w północno-wschodnich Chinach. Trafiony, płonący, z ciężko rannym dowódcą komandorem Wilhelmem Lansem (oraz 8 poległych i 10 rannych), nie zaprzestał ostrzału. Za swoją postawę dowódca odznaczony został najwyższym niemieckim orderem bojowym „Pour le Mérite”, orderem uhonorowano także okręt, co było jedynym przypadkiem w historii Cesarskiej Marynarki Wojennej.
W chwili wybuchu I wojny światowej (1–4 VIII 1914) przechodził remont w Cingtao (Tsintao, Qingdao), niemieckiej bazie na Półwyspie Szantuńskim nad Zatoką Kiaoczou i Morzem Żółtym w Chinach. Jego załogą obsadzono zdobyty 4 VIII 1914 rosyjski parowiec „Riazań”, wcielony do niemieckiej służby jako krążownik pomocniczy „Cormoran”. Podczas oblężenia bazy w Cingtao przez okręty brytyjskie i japońskie – 28 IX 1914 uległ samozniszczeniu. Podobny los spotkał w tym dniu przebazowaną krótko przed tym do Cingtao bliźniaczą kanonierkę „Luchs”, a w październiku i listopadzie – kanonierki „Tiger” oraz „Jaguar”.
Kolejną nazwę „Iltis” nosił krótko w czasie I wojny światowej, w 1917, niemiecki krążownik pomocniczy, eksstatek towarowy „Gutenfels”.
