KLOEPPEL OTTO FERDINAND JULIUS, rektor Technische Hochschule Danzig
| < Poprzednie | Następne > |
OTTO FERDINAND JULIUS KLOEPPEL (10 XI 1873 Kolonia – 23 I 1942 Gdańsk), naukowiec, architekt, urbanista. Syn Petera (1 VII 1840 Köln (Kolonia) – 5 III 1902 Weißer Hirsch (obecnie dzielnica Drezna)), prawnika, prof. uniwersytetu w Jenie, publicysty i polityka, oraz Anny z domu Wendel. Przyrodni brat Edmunda (23 XI 1871 Koblenz (Koblencja) – 2 III 1926 Leverkusen), prawnika i chemika, profesora uniwersytetu w Kolonii, doktora honoris causa uniwersytetu we Wrocławiu.
W 1892 absolwent Thomasschule w Lipsku, do 1897 studiował architekturę i budownictwo w Charlottenburgu, Berlinie, Monachium i Karlsruhe. 23 XII 1896 uzyskał zawodowy tytuł rządowego kierownika budów (Regierungsbauführer; referendarz w służbie państwowej), pracował w urzędzie budowlanym w Andernass. W Gdańsku w latach 1902–1905 zaprojektował elewacje i odpowiadał za realizację budowy budynku prezydium policji, 1906–1910 – wraz z teściem Oskarem Launerem (1843 Schildberg (Ostrzeszów) – 31 XII 1912 Berlin) – podobnego, także istniejącego do dziś budynku w Charlottenburgu (od 1920 dzielnica Berlina). Następnie urzędnik u ministra robót publicznych w Berlinie, gdańszczanina Paula Justina Breitenbacha. Od 1912 profesor zwyczajny konstrukcji, urbanistyki i osadnictwa.
Podczas I wojny światowej na froncie (kapitan piechoty), następnie do 1938 (emerytura) w Technische Hochschule Danzig, od 1 VII 1926 do 30 VI 1927 jej rektor. Pod jego kierownictwem studenci THD prowadzili inwentaryzacje gdańskich zabytków, pierwszą zakrojoną na taką skalę akcję inwentaryzacyjną w historii gdańskiej architektury. Projektant wielu obiektów, min. sopockiego Kasino-Hotel (obecnie Grand Hotel; projekt był kopią projektu Grand Hotelu w Szczawnie-Zdroju z 1908, który powstał dla rodziny Hochbergów), rozbudowy Domu Zdrojowego w Sopocie, osiedli spółdzielczych domów jednorodzinnych z ogrodami na Zielonym Trójkącie ( Młyniska), zespołu urbanistycznego Großsiedlung Langfuhr (Wielkie Osiedle Wrzeszcz), a także osiedla dla niewidomych weteranów wojennych w berlińskiej dzielnicy Pankow (1926). Nie doszło do realizacji zaprojektowanego przez niego w Jelitkowie osiedla mieszkaniowego typu „miasto-ogród”. Kierował przebudową i modernizacją gdańskiego Teatru Miejskiego, zachowując historyczny charakter budowli (1934), w 1933–1935 pracami rekonstrukcyjnymi w kościele Najświętszej Marii Panny.
Od 1933 miejski konserwator zabytków architektury. Zwolennik zachowania dawnej architektury Głównego Miasta, dzięki jego postawie, oraz wsparciu senatora Hugona Althoffa, środowiska naukowego i studentów THD, nie zyskał akceptacji projekt przebudowy na ul. Długiej i okolicznych mieszczańskich kamieniczek na „nowoczesne” betonowe budynki. Skutecznie przeciwstawił się planom rozbiórki bram Stągiewnej, Nizinnej i Żuławskiej. Był przewodniczącym Rady Zabytków w II Wolnym Mieście Gdańsku, stał na czele Zrzeszenia na rzecz Zachowania Zabytków Budownictwa i Sztuki (1920–1930) oraz Urzędu Ochrony Zabytków, Ochrony Regionalnej i Doradztwa Budowlanego (1934–1935).
Własne wizje rozwoju Gdańska zaprezentował m.in. w artykule Danzig am Scheidewege ( „Ostdeutsche Monatshefte” 1928, nr 12). Autor wielu prac, w tym Friderizianisches Barock (Barok fryderycjański, 1908), Die Marienkirche in Danzig und das Hüttengeheimnis vom Gerechten Steinmetzengrund (Kościół Mariacki w Gdańsku i tajemnica chaty z Kamieniołomu Sprawiedliwych; 1935), Das Stadtbild von Danzig in den drei Jahrhunderten seiner großen Geschichte (Pejzaż trzech wieków wielkiej historii Gdańska; 1937), współautor Danzig und seine Bauten (Gdańsk i jego budowle; Berlin 1908).
Odznaczony Orderem Koronnym (Kronenorden) IV klasy (1905), dwukrotnie Żelaznym Krzyżem (II klasy, 1915; I klasy, 1918), Krzyżem Rycerskim I klasy Orderu Albrechta z mieczami i koroną (1917) oraz Krzyżem Rycerskim św. Henryka (1918). Mieszkał przy Ostseestraße 66 ( al. Hallera). Od 15 IX 1908 żonaty z Margarethe Launer (ur. 1881). Ojciec Hansa-Joachima (ur. 1911), Hansa-Georga (ur. 1913) i Anne-Elisabeth (ur. 1918). Uroczystość pogrzebowa odbyła się 26 I 1942 w gdańskim Krematorium.
Bibliografia:
Barylewska-Szymańska Ewa, Historia ochrony gdańskich zabytków architektury w XIX i pierwszych dziesięcioleciach XX w. (do 1945 r.), w: Rządzący i rządzeni. Władza i społeczeństwo Gdańska od średniowiecza po współczesność, Gdańsk 2015.
Berichte und Forschungen: Jahrbuch des Bundesinstituts für Ostdeutsche Kultur und Geschichte, R. Oldenbourg Verlag, 2010
Kieling Uwe, Berliner Baubeamte und Staatsarchitekten im 19. Jahrhundert, Kulturbund der DDR, Berlin 1986
