KRÓLIKIEWICZ WŁADYSŁAW, artysta malarz
| < Poprzednie | Następne > |
WŁADYSŁAW KRÓLIKIEWICZ (26 IV 1898 Lwów – 1 II 1976 Warszawa), artysta malarz, scenograf, aktor. Syn Jana Królikiewicza i Wilhelminy z domu Bayer. Jako 16-latek wstąpił do Legionów Polskich, po zakończeniu I wojny światowej w Wojsku Polskim, w wojnie polsko–rosyjskiej w 1919–1920 walczył w obronie Lwowa, major artylerii. W latach 1922–1926 studiował w Wolnej Akademii Sztuk Pięknych we Lwowie, następnie w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i w Wiedniu, pobierał prywatne lekcje malarstwa u Kazimierza Sichulskiego i Juliusza Studnickiego. Dyplom uzyskał w 1930. Zajmował się malarstwem sztalugowym (olej, tempera, akwarela – marynistyka, malarstwo figuratywne, pejzaże, portrety, martwa natura), malarstwem ściennym (polichromia, sgraffito, fresk); rysunkiem (ołówek, tusz); scenografią (od 1931, pierwsze projekty stworzył dla amatorskiego teatru Towarzystwa Fredreum w Przemyślu, gdzie był również aktorem i do 1936 członkiem Zarządu), a także aktorstwem i piosenkarstwem.
W 1939 zmobilizowany, walczył w obronie Warszawy, następnie członek Armii Krajowej, uczestnik powstania warszawskiego, pseudonim „Art”, (I Obwód "Radwan", Śródmieście).
W latach 1945–1948 był scenografem teatrów Wybrzeża (Teatr Miejski Komedia w Gdyni, Teatr Dramatyczny Województwa Gdańskiego w Sopocie, Teatr Aktorów Województwa Gdańskiego w Sopocie, Gdański Zespół Artystyczny w Gdańsku). Zrealizował scenografie między innymi do Szczęścia Frania Włodzimierza Perzyńskiego (1945), Ślubów panieńskich Aleksandra Fredry (1946), Przeprowadzki Karola Huberta Rostworowskiego (1946), Grubych ryb Michała Bałuckiego (1946), Starej cegielni Jarosława Iwaszkiewicza (1946), Powrotu posła Juliana Ursyna Niemcewicza (1948). W latach 1947–1948 był współorganizatorem (wraz z Maksymilianem Kasprowiczem wystaw objazdowych w stoczniach i zakładach pracy Trójmiasta, wystaw własnych (między innymi w 1947 w Pawilonie Sztuki w Gdyni) i wieczorów ballad.
Od końca lat 40. XX wieku związany był z Warszawą, gdzie między innymi występował jako aktor i piosenkarz „Kabaretu Szpak” (1953–1963), wykonywał własne kompozycje na estradzie i w telewizji, w swojej pracowni organizował koncerty ballad. Był w obsadzie aktorskiej spektaklu telewizyjnego Baśń o rycerzu gwiazdy wigilijnej w reżyserii Bohdana Radkowskiego i Andrzeja Konica (1958) i filmu fabularnego Samson w reżyserii Andrzeja Wajdy (1961). Od 1966 brał udział w „Spotkaniach przy lampie naftowej” w Muzeum Mazowieckim w Płocku. Od początku lat 70. XX wieku powrócił do realizacji scenografii dla Towarzystwa Fredreum w Przemyślu.
Wystawiał indywidualnie w kraju, między innymi w Gdyni (1947), Warszawie (1959, 1963, 1965, 1967, 1969) i Płocku (1968), poza granicami w Berlinie, Bratysławie, Budapeszcie, Pradze, Sofii (1969). Od 1936 brał udział w wystawach zbiorowych, także poza granicami kraju: Nowy York (1948), Londyn (1960), Edynburg, Oxford, Londyn 1967. Przykładowe realizacje malarstwa ściennego/monumentalnego: sgraffito przy ul. Kowalskiej na Starym Mieście w Lublinie (1960), plafon figuralny w sali pałacyku Ministerstwa Spraw Zagranicznych przy ul. Foksal w Warszawie (1961–1962), plafon i ściana w kawiarni „Nowy Świat” w Warszawie (1962–1963).
Był członkiem grup artystycznych „Pryzmat” Warszawa i „Grupy Poznańskiej” (przed 1939), przewodniczącym grupy „Gdynia” (1946–1949). Po 1945 był członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków. Odznaczony Krzyżem Niepodległości (1932), Złotym Krzyżem Zasługi (1937), orderem Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych (po II wojnie światowej), Odznaką Tysiąclecia (1966), Złotą Odznaką Honorową miasta stołecznego Warszawy (1967), Medalem Wojska i Krzyżem Armii Krajowej (1968). Otrzymał nagrodę za muzykę do filmu krótkometrażowego „Toruń” (1962) oraz dwukrotnie nagrody Ministra Kultury i Sztuki za całokształt działalności artystycznej.
Żonaty był z Ewą z Leliwa–Lisowskich (24 XII 1912 Lwow – 17 VIII 1999 Warszawa), absolwentką Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, aktorką Towarzystwa Fredreum w Przemyślu, członkinią Armii Krajowej (podporucznik) i uczestniczką powstania warszawskiego, pseudonim „Ewa” (oddział "Bakcyl", Sanitariat Okręgu Warszawskiego AK, punkt sanitarny ul. Hipoteczna 3, wyszła z miasta z ludnością cywilną 2 X 1944). Ojciec artysty grafika Ryszarda Królikiewicza. Pochowany na Powązkach Wojskowych w Warszawie. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, w Muzeum Narodowym w Gdańsku, w The Kościuszko Foundation House w Nowym Yorku, w kolekcjach prywatnych i w zbiorach rodzinnych.
Bibliografia:
Źródła:
Informacje wnuczki, Beaty Królikiewicz-Zdrojewskiej.
Literatura:
„Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP 1945-1970. Słownik biograficzny”, Warszawa 1972.
Folder wystawy w ramach uroczystości Kongresu Zjednoczenia, Gdynia 1948.
Katalog II Dorocznej Wystawy Malarstwa, Rzeźby, Grafiki, Sopot 1947.
Pierwsza dekada (Po burzy nad starym światem). Malarstwo na Wybrzeżu w latach 1945-1955, Katalog wystawy, Gdańsk 2017.
Szczepkowska Malwina, 20 lat teatru na Wybrzeżu, Gdynia 1968.
Internetowa Encyklopedia Teatru Polskiego, hasło: Władysław Królikiewicz.
