KRAMER HANS, architekt, fortyfikator
| < Poprzednie | Następne > |
HANS KRAMER (Drezno? – 1577 Wisłoujście), architekt, fortyfikator. Zapewne syn Bastiana (Sebastiana), kamieniarza i w latach 1527–1553 budowniczego drezdeńskiego. Pracował m.in. w Dreźnie (w latach 1554–1565 nadworny kamieniarz na dworze elektora saskiego, m.in. według planów Caspara Vogta von Wierandta przebudował tamtejszy zamek oraz kościół NMP (Marienkirche) i wzniósł kaplicę zamkową), Wittenberdze (przebudowa zamku 1558–1561), Torgau (drobne prace przy ratuszu) i Freibergu (prace montażowe dla ustawienia pomnika księcia Maurycego w tamtejszej katedrze, 1561), w 1560 zaprojektował też ratusze dla Schmiedebergu i Lommatzsch.
Od 12 V 1565 do śmierci był gdańskim miejskim budowniczym, zastępując na tym stanowisku mistrza Regniera z Amsterdamu. W latach 1565–1568 prowadził prace budowlane przy wznoszeniu Zielonej Bramy. Pracował przy kilku kamienicach gdańskich, w tym Domu Angielskim, Aptece Rady (Rats-Apotheke, apteki, tzw. kamienica Caspra Göbla) i Lwim Zamku. Następne jego prace obejmowały zbudowanie bastionu Karowego (1571–1576), wału pomiędzy bastionem św. Elżbiety a Karowym (1573), pewnych elementów Bramy Wyżynnej (1574–1576). Jednocześnie nadzorował prace przy rozbudowie umocnień w twierdzy Wisłoujście ( fortyfikacje).
Zginął na wałach tej twierdzy w trakcie wojny Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym. Uważany za najwybitniejszego fortyfikatora w Gdańsku w 2. połowie XVI wieku, jego prace wykazywały cechy renesansowe i manierystyczne, a detale były podobne do spotykanych w Saksonii, we Włoszech i Niderlandach.
Po raz pierwszy ożenił się w Dreźnie, z żoną i dziećmi przybył do Gdańska. Po raz drugi ożenił się 23 IX 1576 w Gdańsku z Kordulą, córką Wolfa Heinera. Miał siedmioro dzieci. Córka z pierwszego małżeństwa, Katherina, była żoną miejskiego budowniczego w Elblągu Johanna Schneidera, który po śmierci teścia uzyskał jego stanowisko w Gdańsku. Córka Elisabeth od 1620 była trzecią żoną Abrahama van den Blocka.
Bibliografia:
Habela Jadwiga, Jan Kramer (?–1577), architekt i fortyfikator gdański w: Zasłużeni ludzie Pomorza XVI wieku, Gdańsk 1977, s. 82–87.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 3, 151.
Wenzel Kai, Hans Kramer der Ältere, w: Sächsische Biografie Biografie von Hans Kramer d.Ä. (gest. 1577) – Sächsische Biografie | ISGV e.V.
