KURKOWSKI WOJCIECH, obrońca Poczty Polskiej w 1939, honorowy obywatel Gdańska
| < Poprzednie | Następne > |
WOJCIECH KURKOWSKI (24 IV 1893 Chełmno – 5 X 1939 Gdańsk), pocztowiec, obrońca Poczty Polskiej, honorowy obywatel miasta Gdańska. Syn robotnika Tomasza Kurkowskiego (zm. 8 VIII 1899 Chełmno) i Franciszki z domu Lipińskiej. Brat Jana (ur. 1 I 1876 Chełmno), Franciszki po mężu Magulskiej (ur. 9 XI 1877 Chełmno), Wincentego (12 VII 1879 Chełmno – 13 II 1903 Chełmno), Bronisławy Marianny (24 IV 1881 Chełmno – 21 IX 1883 Chełmno), Józefa (23 III 1885 Chełmno – 3 I 1969 Chełmno).
Pracował jako krawiec, od ok. 1914 w Gdańsku. 1 VI 1920 wstąpił na służbę Poczty Polskiej. 14 IV 1923 przeniesiony z Polskiego Urzędu Pocztowego Gdańsk 1 (tzw. poczta morska, zob. poczta) do Polskiego Urzędu Pocztowego Gdańsk 2 na Dworcu Głównym, a 8 XI 1924 do Polskiego Urzędu Pocztowego Gdańsk 1 (od 1926 ze zmienioną numeracją na Gdańsk 3), gdzie był konduktorem (październik 1928), następnie starszym ekspedientem. 23 i 26 VI 1929 zdał egzamin służbowy dla niższych funkcjonariuszy pocztowo-telegraficznych. Należał do Gminy Polskiej (zastępca sekretarza filii w Oruni, 1933), Towarzystwa Śpiewu Lira w Starych Szkotach (zastępca sekretarza, 1927), Towarzystwa Ludowego w Oruni (sekretarz, 1931 i 1933; prezes, 1934), Towarzystwa byłych Powstańców i Wojaków w Oruni (sekretarz, 1937) oraz Związku Pracowników Poczt, Telegrafów i Telefonów (od 1 X 1921).
1 IX 1939 wziął udział w obronie Poczty Polskiej w Gdańsku. W niewoli był przetrzymywany w Victoriaschule, od 3 września w koszarach na Biskupiej Górce, z powodu ran 4 września został skierowany do Szpitala Miejskiego we Wrzeszczu. Postawiony 29 września przed Sądem Polowym Grupy Eberhardta, został skazany na karę śmierci i 5 X 1939 rozstrzelany na strzelnicy policyjnej na Zaspie. Zbiorowy grób ofiar egzekucji odnaleziono 27 VIII 1991. Szczątki ekshumowano i pochowano uroczyście 5 IV 1992. W 1998 zrehabilitowany przez Sąd Krajowy w Lubece.
Odznaczony pośmiertnie 12 VII 1971 przez Augusta Zaleskiego, prezydenta RP na Uchodźstwie, Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari, 30 VIII 1990 Krzyżem Walecznych przez prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego. 21 V 1998 otrzymał jako obrońca Poczty Polskiej honorowe obywatelstwo miasta Gdańska. Jeden z bohaterów dramatu Stanisława Goszczurnego „Dzwony Zwycięstwa”, gdzie w jego rolę wcielił się Józef Niewęgłowski (premiera 26 VII 1973 w reżyserii Kazimierza Łastawieckiego w Teatrze Ziemi Gdańskiej w Gdyni). Upamiętniony na tablicy przy wejściu do budynku Poczty Polskiej na pl. Obrońców Poczty Polskiej 1–2.
Mieszkał przy An der Schönfelder Brücke 17 (ul. Podmiejska). Żonaty był z Anną, z którą miał córki Krystynę Ewę Marię (ur. 10 XII 1916) i Edytę. Po raz drugi ożenił się Marią Matyldą z domu Wolf (22 IX 1895 – 1961). Z tego związku pochodziły dzieci: Tekla, Jerzy (Georg; ur. 28 V 1926), Brygida oraz Regina (ur. 1933).
Bibliografia:
Archiwum Muzeum Poczty Polskiej – oddział Muzeum Gdańska.
„Gazeta Gdańska. Echo Gdańskie” 4 II 1927, nr 27.
„Gazeta Gdańska” 27 VII 1923, nr 167; 23 I 1931, nr 17; 14 I 1933, nr 11; 24 I 1933, nr 19; 31 I 1934, nr 24; 24 IX 1937, nr 221.
