MILEWSKI JERZY, działacz opozycji demokratycznej
JERZY MILEWSKI (27 III 1935 Łopuchówko koło Poznania – 11 II 1997 Warszawa), działacz opozycji demokratycznej. Syn Józefa (10 IV 1892 Bieganowo powiat Środa – 1940 Smoleńsk/ Las Katyński) i Marii z domu Bobrzyńskiej (13 XI 1895 – 15 II 1946). Brat Kazimierza (27 V 1931 – 15 II 1945). W 1957 ukończył studia na Politechnice Gdańskiej (PG). Od 1957 do grudnia 1981 pracownik naukowy Instytutu Maszyn Przepływowych Polskiej Akademii Nauk (IMP) w Gdańsku. Od 1967 doktor nauk technicznych (przewód na PG). W latach 60. i 70. XX wieku należał do Klubu Wysokogórskiego „Trójmiasto”; uczestnik (w ramach programu Polskiego Związku Alpinizmu) wypraw wspinaczkowych w Alpy, w góry Kaukazu, Pamiru, Pakistanu (Hindukusz). W latach 70. członek Stronnictwa Demokratycznego.
W Sierpniu ’80 był jednym z inicjatorów akcji solidarnościowej ze stoczniowcami Stoczni Gdańskiej podjętej w IMP PAN, był delegatem do Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni. We wrześniu 1980 organizował struktury NSZZ „Solidarność” w swoim zakładzie, początkowo jako przewodniczący Komitetu Założycielskiego, następnie Komisji Zakładowej w IMP PAN. Równolegle, jeszcze jesienią 1980, wybrany został przewodniczącym Tymczasowej Komisji Porozumiewawczej Komitetów Założycielskich w placówkach PAN na Wybrzeżu Gdańskim, następnie był przewodniczącym Prezydium Ogólnokrajowej Komisji Porozumiewawczej PAN. Uczestniczył w negocjacjach z ministrem nauki, szkolnictwa wyższego i techniki oraz kierownictwem PAN w sprawach pracowniczych i ustawy o PAN. Od 1981, wspólnie m.in. z Jackiem Merklem, był współorganizatorem (od kwietnia 1981 sekretarzem) tzw. Sieci Wiodących Zakładów Pracy, skupiającej największe przedsiębiorstwa i najliczniejsze organizacje związkowe NSZZ w całym kraju.
Jesienią 1981 był autorem projektu „Tymczasowego Statutu Polskiej Partii Pracy”. W lipcu 1981 delegat na I Walne Zebranie Delegatów NSZZ „Solidarność” Regionu Gdańskiego, wszedł w skład utworzonego Zarządu Regionu Gdańskiego oraz został wybrany delegatem na Pierwszy Krajowy Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność” w hali „Olivia” (wrzesień – październik 1981). Podczas Zjazdu działał w jego komisji programowej, kandydował też w wyborach do Komisji Krajowej, nie uzyskał jednak wymaganej liczby głosów.
11 XII 1981 wyjechał na konferencję naukową do Seattle w USA. Po ogłoszeniu stanu wojennego nie wrócił do kraju.
Włączył się w działalność Komitetu Pomocy Solidarności w Nowym Jorku, od lipca 1981, po opuszczeniu USA, został kierownikiem Biura Koordynacyjnego NSZZ „Solidarność” za Granicą z siedzibą w Brukseli. W styczniu 1991 powrócił do Polski i został szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego, od listopada tego roku był ministrem stanu w Kancelarii Prezydenta RP Lecha Wałęsy. Od listopada 1993 był sekretarzem stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej. W czerwcu 1994 zrezygnował z funkcji szefa BBN. Od listopada 1994 do marca 1995 pełnił obowiązki ministra obrony narodowej, następnie pracował w kancelarii prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, do śmierci ponownie szef BBN. Był przewodniczącym rady nadzorczej Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych.
Wedle sprawozdań Służby Bezpieczeństwa (SB) w latach 1963–1965, w czasie wielu służbowych wyjazdów zagranicznych, był traktowany przez funkcjonariuszy SB z Wydziału II Komendy Wojewódzkiej MO w Gdańsku jako TW „Franciszek”. Brak innych dowodów domniemanej współpracy agenturalnej.
Od 1962 żonaty był z Ewą Urszulą z domu Kucharską (ur. 19 XII 1937 Poznań), w 1963 pracującą w Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Gdańsku, w 1966 projektantki (starszej projektantki) w Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, następnie w Wojewódzkiej Pracowni Urbanistycznej. Z tego związku ojciec Barbary (ur. 9 X 1958 Gdańsk). W latach 1971–1977 żonaty był z Bronisławą Krystyną (Niną) z domu Marciniak (ur. 1 IX 1944 Sokołów Małopolski), ojciec Michała (ur. 1971). Pochowany na cmentarzu wojskowym na Powązkach w Warszawie. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1997).
Bibliografia:
Archiwum Instytutu Pamięci Gdańsk, akta paszportowe.
„Solidarność. Pismo MKZ NSZZ Solidarność z siedzibą w Gdańsku", 13 VII 1981 (dodatek specjalny).
