NOWA PRYWATNOŚĆ, formacja poetycka
| < Poprzednie | Następne > |
„NOWA PRYWATNOŚĆ”, formacja poetycka istniejąca w drugiej połowie lat 70. i na początku lat 80. XX wieku. Autorką nazwy była ► Maria Janion. Formację określano także jako „Nowe Roczniki”, „Pokolenie’76” lub – publicystycznie – „Generacja źle obecna”.
Związana głównie z Gdańskiem (Grupa Sytuacyjna Poetów i Artystów „Wspólność”) i Krakowem (grupa „My”). Za prekursorów formacji można uznać ► Aleksandra Jurewicza, ► Stanisława Esden-Tempskiego, ► Antoniego Pawlaka, Marka Bieńkowskiego i ► Stanisława Gostkowskiego, którzy - sami nie będąc jej członkami - wywarli wpływ na poetykę grupy „Wspólność”, publikując w 1973 w ► „Literach” wiersze opatrzone wspólnym tytułem Muzea samowiedzy oraz wspólną deklaracją programową twórców formacji poetyckiej. Wspierali ją także ► Stefan Chwin i ► Stanisław Rosiek. Do „Nowej Prywatności” należeli m.in. ► Anna Czekanowicz, Urszula Małgorzata Benka, Anna Janko, Jan Krzysztof Adamkiewicz, Roman Chojnacki, ► Zbigniew Joachimiak, Grzegorz Musiał, ► Władysław Zawistowski, Waldemar Ziemnicki.
Członkowie formacji publikowali przede wszystkim w czasopismach „Litteraria” i „Punkt”, w almanachach, takich jak Nowy transport posągów (1977), Debiuty poetyckie (1976, 1977, 1978, 1979), Gdańskie arkusze poetyckie oraz w serii Pokolenie, które wstępuje (1976–1980). Manifesty grupy „Wspólność” (Młoda Sztuka, „Nowy Medyk” 1976/9, Ostatni komunikat, „Poezja”, 1979/3) i grupy „My” (Poezja nigdy nie była i nie jest sztuką masową, „Poezja”, 1976/9) określały główne założenia światopoglądowe i estetyczne nowej formacji, programowa była także dyskusja w czasopiśmie „Punkt” (1978/2), szkic Kilka tez na temat: światopogląd estetyczny młodego pokolenia („Nowy Medyk”, 1978/17) oraz artykuły z książki Stefana Chwina i Stanisława Rośka Bez autorytetu (1981).
Zdaniem członków formacji poezja w Polsce zatraciła walory artystyczne i estetyczne, nie mając realnej mocy wpływania na rzeczywistość społeczną i polityczną, charakterystyczną dla twórców „Nowej Fali”. Głosili autonomiczność literatury i twórcy, potrzebę odsłaniania życia prywatnego, problemów i niepokojów, przy czym prywatność nie oznaczała tu jedynie indywidualizmu, ale również pamięć zbiorową czy rodzinną.
W okresie stanu wojennego członkowie formacji zaangażowali się mimo wszystko politycznie, ich późniejsze wiersze nie odróżniały się już znacząco od poezji twórców nowofalowych, a wielu z nich porzuciło poezję na rzecz prozy.
