OBCHODY 70. ROCZNICY WYBUCHU II WOJNY ŚWIATOWEJ W GDAŃSKU, 2009
| < Poprzednie | Następne > |
OBCHODY 70. ROCZNICY WYBUCHU II WOJNY ŚWIATOWEJ W GDAŃSKU, 2009. Odbyły się 1 IX 2009 z udziałem delegacji z 31 państw z całego świata, z obecnością jednego prezydenta (Polski: Lecha Kaczyńskiego), dwóch kanclerzy (Niemiec: Angeli Merkel i Austrii: Wernera Faymanna), jednego wicepremiera (Słowacji: Dušana Čaploviča) i 17 premierów (Rosji – Władimira Putina, Francji – Françoisa Fillona, Włoch – Silvio Berlusconiego, Holandii – Jana Petera Balkenendea, Albanii – Sali Berisha, Rumunii – Emila Boca, Bułgarii – Bojko Borisowa, Serbii – Mirko Cvetkoviča, Łotwy – Valdis Dombrowskisa, Czech – Jana Fischera, Chorwacji – Jadranki Kosor, Słowenii – Boruta Pahora, Szwecji – Frederika Reinfeldta, Białorusi – Siarhieja Sidorskiego, Ukrainy – Julii Tymoszenko, Finlandii – Matti Vanhanena, Polski – Donalda Tuska). Głównym miejscem obchodów było Westerplatte, tradycyjnie uznawane za jedno z miejsc, gdzie padły pierwsze strzały II wojny światowej. Spotkanie miało też wymiar symboliczny: po raz pierwszy w tym miejscu spotkali się razem przywódcy państw, które przed laty ten konflikt wywołały bądź w nim uczestniczyły. Delegacje przyleciały do Gdańska samolotami w dniu uroczystości. Wyjątkiem był premier Rosji Władimir, który przyleciał na pokładzie Ił-96300 w przeddzień obchodów (31 VIII 2009) i zatrzymał się w Grand Hotelu w Sopocie.
Uroczystości pod pomnikiem Obrońców Westerplatte, jak co roku, rozpoczęły się punktualnie o godzinie 4:45, jeszcze bez udziału oficjalnych, zagranicznych gości. Na kilka sekund wygaszono światła, z głośników rozległy się salwy armatnie, na pomniku wyświetlono wizualizację momentu wybuchu II wojny światowej. Jak co roku wygłoszono apel pamięci, a po krótkich wystąpieniach prezydenta Lecha Kaczyńskiego i premiera Donalda Tuska złożono pod pomnikiem wieńce. Na uroczystość przybyli m.in. kombatanci, harcerze i uczniowie szkół noszących imię Bohaterów Westerplatte z całego kraju. Organizatorem porannych obchodów na Westerplatte był prezydent Gdańska Paweł Adamowicz, zaś gościem honorowym obchodów rocznicowych był jeden z czterech żyjących obrońców Westerplatte, 94-letni kapitan Ignacy Skowron. Poranne uroczystości, na które wstęp był wolny, zgromadziły ok. 500 osób.
O godzinie 6:00 premier Donald Tusk otworzył na Westerplatte wystawę plenerową zorganizowaną przez Muzeum II Wojny Światowej „Westerplatte. Kurort–Bastion–Symbol”. Gospodarzem tej części uroczystości był dyrektor tego muzeum, Paweł Machcewicz. Na jego zaproszenie głos zabrał prezydent Gdańska Paweł Adamowicz, po czym premier Donald Tusk podpisał akt erekcyjny budowy gmachu Muzeum II Wojny Światowej.
Z Westerplatte premier Donald Tusk udał się do Sopotu, gdzie przy Domu Zdrojowym przywitał premiera Władimira Putina. Według wcześniejszych ustaleń planowana rozmowa miała odbyć się w sali konferencyjnej Domu Zdrojowego. Po spontanicznej propozycji ze strony polskiej obie strony przystały na półgodzinną rozmowę w cztery oczy podczas spaceru sopockim molo. Następnie Władimir Putin spotkał się w sopockim Grand Hotelu z premier Julią Tymoszenko. Premier Rosji zabiegał również o rozmowę z kanclerz Angelą Merkel, ale strona niemiecka poinformowała go, że nie widzi takiej możliwości.
Zanim doszło do oficjalnych, popołudniowych uroczystości na Westerplatte, w Gdańsku odbywały się i inne spotkania. W godzinach od 9:00 do 11:00 w Dworze Artusa miała miejsce konferencja 21 burmistrzów miast, symboli II wojny światowej. Przywieźli oni ze sobą do Gdańska symboliczną grudkę ziemi, aby wsypać ją do urny, która stała się kamieniem węgielnym gdańskiego Muzeum II Wojny Światowej. Grudka ziemi, którą prezydent Paweł Adamowicz wsypał do urny, pochodziła z Westerplatte. W konferencji udział wzięli burmistrzowie m.in. Berlina, Sankt Petersburga, Narwiku, Oświęcimia, indonezyjskiej Surabaji i libijskiego Tobruku. Udział w spotkaniu brał Lech Wałęsa, przedstawiciele Światowego Zjazdu Kombatantów oraz uczniowie z Klubu Szkół Westerplatte. O godzinie 11:00 na Długim Targu otwarto wystawę plenerową poświęconą miastom podczas okupacji niemieckiej, zorganizowaną przez Muzeum Historyczne Miasta Gdańska. O godzinie 11:13 pod Dworem Artusa przedstawiciele zebranych miast wypuścili symboliczne gołębie pokoju. O godzinie 12:00 przy pomniku Obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku odbyła się msza w intencji bohaterów kampanii 1939, sprawowana przez arcybiskupa Sławoja Leszka Głódzia.
Główne uroczystości na Westerplatte, z udziałem najwyższych władz państwowych Polski i zagranicznych delegacji, których organizatorem była Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, rozpoczęły się o godzinie 15:00. Złożono wieniec na Cmentarzu Obrońców Westerplatte, przedstawiciele zagranicznych delegacji zapalili znicze, aby uczcić pamięć żołnierzy walczących tu od 1 IX 1939. Podobnie jak rano odczytano apel pamięci, oddano salwę honorową, po czym goście przeszli pod pomnik Obrońców Westerplatte, gdzie wygłoszono oficjalne przemówienia. Pierwsze z nich wygłosił prezydent Lech Kaczyński, kolejno głos zabrali: szef Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek i premier Donald Tusk, kanclerz Angela Merkel, premier Władimir Putin, premier François Fillon i premier Julia Tymoszenko. Jako ostatni, w imieniu Unii Europejskiej, głos zabrał szef szwedzkiego rządu Fredrik Reinfeldt. Na uroczystość przybyło blisko 3 000 osób, obowiązywały wejściówki, które można było uzyskać m.in. w Urzędzie Miejski w Gdańsku i w redakcji „Gazety Wyborczej – Trójmiasto”.
Zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami część zagranicznych gości prosto z Westerplatte z gdańskiego lotniska w Rębiechowie odleciała do swoich krajów, dla pozostałych o godzinie 17:30 premier Donald Tusk wydał w Dworze Artusa uroczystą kolację. O godzinie 20:00 w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny odbył się koncert „Requiem wojenne” Benjamina Brittena w wykonaniu orkiestry Polskiej Filharmonii Bałtyckiej pod dyrekcją Sir Neville’a Marrinera, z udziałem chórów z Oxfordu i z białoruskiego Mińska. Na koncert obowiązywały zaproszenia. O godzinie 22:00 w kościele św. Trójcy Nadbałtyckie Centrum Kultury zorganizowało video instalację „City on Fire – Holy Trinity on Fire”, na którą wstęp był wolny.
Obchody 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej relacjonowało ponad 1000 dziennikarzy z całego świata, dla których przygotowano w hali portu cargo miasteczko medialne. Największą grupę reporterów stanowili dziennikarze z Polski, Niemiec i z Rosji. Obecni byli również dziennikarze m.in. z Kataru, Izraela oraz z Chin.
Bibliografia:
(Współpraca BMK), Spotkanie dwóch prawd historycznych, „Dziennik Bałtycki”2 IX 2009, nr 205 (19708), s. 4–5.
Katka Krzysztof, Westerplatte 4.45. Odgłosy walki na Westerplatte o świcie wstrząsną Gdańskiem. Pokaz multimedialny rozpocznie uroczystości 70. Rocznicy wybuchu II wojny światowej. Przyjadą delegacje 31 rządów. Całe miasto jest w pogotowiu, „Gazeta Wyborcza Trójmiasto” 1 IX 2009, s. 1.
Kiwnik Jowita, Burmistrzowie miast symboli II wojny światowej spotkali się w Gdańsku. Ziemia jako znak jedności, „Gazeta Wyborcza Trójmiasto” 2 IX 2009, s. 2.
Kozłowska Aleksandra, Trawy na zielono nie pomalowali, „Gazeta Wyborcza Trójmiasto” 2 IX 2009, s. 4.
MJ, SLA., Obchody na Westerplatte, korki w całym mieście, „Gazeta Wyborcza Trójmiasto”, 2 IX 2009, s. 4.
Pokój Gdański. Wyjątkowe obchody rocznicy wybuchu wojny. Hołd obrońcom Westerplatte złożyli szefowie 21 państw. Miasta symbole wojny wspólnie zbudują w Gdańsku muzeum jej poświęcone, „Gazeta Wyborcza Trójmiasto” 2 IX 2009, s. 1.
Rydzyński Paweł, Historia i polityka na Westerplatte, „Dziennik Bałtycki” 1 IX 2009, nr 204 (19707), s. 2–3.
Sandecki Maciej, Gdyby nie te korki, „Gazeta Wyborcza Trójmiasto” 2 IX 2009, s. 3.
Ignacy Skowron. Rozmowa z obrońcą Westerplatte. Pociski, bomby, znowu pociski, „Gazeta Wyborcza Trójmiasto” 1 IX 2009, s. 2.
Sterlingow Marek, Dobry policjant Putin. Putin wypadł w Gdańsku na czwórkę – mówi prof. Norman Davies, brytyjski historyk, „Gazeta Wyborcza Trójmiasto” 4 IX 2009, s. 14.
Tusk Michał, Obchody sparaliżują drogi, „Gazeta Wyborcza Trójmiasto” 1 IX 2009, s. 3.
