PEREPECZKO ANDRZEJ, marynarz, prozaik, marynista
| < Poprzednie | Następne > |
ANDRZEJ PEREPECZKO (5 VI 1930 Lwów – 9 XI 2023 Gdańsk), marynarz, prozaik, marynista. Syn Floriana (30 III 1903 Krasnodar – 15 IV 1990), oficera Wojska Polskiego, i Wilhelminy z domu Tabęckiej (28 III 1908 – 26 I 1991). Od 1936 uczęszczał do Szkoły Rodziny Wojskowej oraz szkoły imienia Józefa Piłsudskiego we Lwowie. We wrześniu 1939 ewakuowany wraz rodziną z Huculszczyny przez Lwów i Warszawę do Modlina, a następnie do wsi Luszawa nad Wieprzem (niedaleko Kocka). W latach 1942–1944 uczęszczał na tajne komplety do Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie, był członkiem Szarych Szeregów. Po powstaniu warszawskim w Stobiecku Szlacheckim pod Radomskiem, gdzie po zakończeniu wojny uczył się w Państwowym Gimnazjum i Liceum Żeńskim i uzyskał w 1946 małą maturę. Naukę kontynuował w Liceum Budowy Okrętów w Gdańsku ( Conradinum). W okresie 1949–1950 studiował na III roku Wydziału Mechanicznego Państwowej Szkoły Morskiej, uzyskał dyplom oficera mechanika okrętowego.
W latach 1950–1953 przeszedł przez wszystkie szczeble okrętowej służby mechanicznej, od palacza do mechanika wachtowego. Ze względów politycznych został pozbawiony prawa pływania na statkach i wysiedlony z Wybrzeża. W latach 1953–1955 odbył zastępczą służbę wojskową w batalionie pracy w kopalniach węgla kamiennego na Śląsku. W 1955 wrócił do Gdańska i podjął pracę jako konstruktor w Centralnym Biurze Konstrukcji Okrętowych nr 2, a od 1961 jako konstruktor projektant siłowni okrętowych w Zakładzie Konstrukcji Okrętów na Politechnice Gdańskiej (PG). Rok później ukończył studia wieczorowe na Wydziale Budowy Okrętów PG (magister inżynier budowy okrętów w specjalności siłownie okrętowe).
Od 1962 był wykładowcą w Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni (od 1968 Wyższa Szkoła Morska (WSM), obecnie Akademia Morska). W 1987 uzyskał dyplom morski oficera mechanika I klasy. Od 1988 profesor gdyńskiej WSM, 1991–1994 dziekan Wydziału Mechanicznego. Od 1994 na emeryturze. Od 2000 doktor nauk humanistycznych za rozprawę Działania operacyjno-taktyczne niemieckich okrętów podwodnych w latach pierwszej wojny światowej (opublikowana pt. U-booty pierwszej wojny światowej, 2000).
Debiutował w 1960 broszurą Korsarskie rajdy. Należała ona, podobnie jak liczne publikacje z lat następnych, do cyklu „Miniatury Morskie” wydawanego przez Wydawnictwo Morskie. Inne publikacje: Bój o Atlantyk (1972), Wojna za kręgiem polarnym (1973), O panowanie na Morzu Śródziemnym (1974), Dar Pomorza (1974). Szkice historyczne: Komandosi w akcji (1978), Od Mers el-Kebir do Tulonu (1979), Coronel i Falklandy (1990), Bitwa u ujścia Rio de La Plata (1994), Podwodni komandosi (1994), Morze Śródziemne w ogniu (1995), Konie trojańskie III Rzeszy (1996), Triumf i klęska admirała von Spee (1996), Victoria Cross kapitana Roope’a (1997), Wojna samotnych krążowników (1997), Burza nad Atlantykiem (4 tomy, 1999–2002), Komandosi głębin: miniaturowe okręty podwodne i żywe torpedy w akcji (2001), Niemieckie krążowniki typu Admirał Hipper (3 części, 2003–2004), Wielkie ewakuacje: Norwegia 1940, Francja 1940, Grecja 1941 (2010). Na twórczość literacką dla dzieci i młodzieży składa się cykl powieści o Dzikiej Mrówce (1977, 1981, 1983, 1986, 1987), Wojtek Warszawiak (1984) i Skarb Jantarowego Szlaku (2002). Proza dla dorosłych to: Kurs na świt (1966), Opowieści z mesy (1967), Listy z morza (1968), Z obu stron… (1969), Chłopcy z Morskiej Szkoły (1974), Drugi (1981), Oni dwaj przez cały ten rejs (1983), Pana Jędrusia wyprawa po zielone runo (1989), Pięciu z szalupy nr 3 (1991), Opowieści mórz popołudniowych (3 części, 2008–2010). Jest autorem wspomnień Z błękitów mórz w mrok kopalni – wspomnienia z okresu służby wojskowej w Batalionach Górniczych (2005), poezji Wiersze z morza (2010), słuchowisk i gawęd radiowych. W latach 1971–2002 jako autor lub współautor publikował podręczniki i skrypty akademickie dotyczące urządzeń okrętowych.
Mieszkał we Wrzeszczu. W 1970 otrzymał nagrodę im. Mariusza Zaruskiego, w 2002 Medal Księcia Mściwoja II, w 2015 Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury za całokształt pracy artystycznej oraz z okazji jubileuszu 45-lecia pracy, w 2023 stypendium kulturalne Miasta Gdańska.
Żonaty z Lucyną z domu Pióro (ur. 21 VIII 1929 Kraków), ojciec Elżbiety (ur. 8 VII 1955 Łódź), lektorki języka angielskiego Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i Tomasza (ur. 12 XI 1957 Sopot), absolwenta Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (1980), menedżera.
Pochowany 16 XI 2023 na cmentarzu Srebrzysko.
