ROSENBERG HEINRICH WILHELM, kolekcjoner, bibliofil
| < Poprzednie | Następne > |
HEINRICH WILHELM von ROSENBERG (1 X 1711 Gdańsk – 17 V 1794 Gdańsk), kolekcjoner, bibliofil, dyrektor Towarzystwa Przyrodniczego. Syn rajcy i syndyka Albrechta Rosenberga. 23 IV 1728 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) Gimnazjum Akademickiego. Od 1735 sekretarz miejski, 8 listopada tego roku wstarał się o potwierdzenie kupieckiego obywatelstwa Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli). 2 I 1743 współzałożyciel Towarzystwa Przyrodniczego, w 1749 i w latach 1765–1766 jego dyrektor. W 1748 podsyndyk, wkrótce po mianowaniu zrezygnował z funkcji. „Von” w nazwisku otrzymał w związku z nominacją na tajnego radcę wojny i admiralicji króla polskiego Augusta III oraz elektora saskiego (jako Fryderyka Augusta II) w Gdańsku.
Od 1761 właściciel kamienicy przy Langgasse 59 (ul. Długa 2), pomnożył odziedziczoną po ojcu część kolekcji książek. Szacowana na 23 500 tomów, biblioteka ta uchodziła za jedną z największych prywatnych tego czasu w Europie. Był również kolekcjonerem malarstwa (w 1777 odnotowano w jego zbiorach m.in. "Zdjęcie z Krzyża", przypisywane Rembrandtowi), map, numizmatów, instrumentów muzycznych i naturaliów (muszli i minerałów). Po jego śmierci zbiory sprzedano podczas sześciu licytacji w latach 1795–1796, znaczną część księgozbioru nabył Johann Uphagen.
Od 5 XII 1743 żonaty był z Anną Louisą Elisabethą (chrzest 18 VI 1724 w kościele św. Piotra i Pawła – pochowana 24 II 1760 w kościele św. Trójcy), córką Jamesa Jefferyesa (Jeffereyes, Jeffereys, Jeffries, Jeffreys; 1693-1725), gubernatora Cork (Irlandia), od 1721 angielskiego rezydenta w Gdańsku, i Anny Luise Cöllmer (1694–1725), żegnał ją min. utwór żałobny pastora kościoła Zbawiciela Friedricha Kleina.
Ojciec 1/ Henrietty Louisy (ur. 22 X 1749 Gdańsk), 2/ Anny Louisy Wilhelminy (27 VII 1751 Gdańsk – 2 V 1823 Lünen, Nadrenia Północna-Westfalia), od 1770 zamężnej za Friedricha Ernsta Sebastiana von Klinckowström (1735–1821), 3/ Carla Wilhelma (chrzest 24 X 1754 – pochowany w kościele NMP 8 X 1762), 4/ Adelgundy Louisy (1756 Gdańsk – 18 V 1808 Gdańsk), od 12 VIII 1782 drugiej żony ławnika gdańskiego i dyrektora Towarzystwa Przyrodniczego w Gdańsku Daniela Gottlieba Weickhmanna; 5/ Heinricha Alberta (chrzest 27 XII 1752 Gdańsk – pochowany w kościele NMP 16 II 1766) i 6/ Amalii Louisy Eleonory (24 X 1757 Gdańsk – 20 VIII 1797), która 7 XII 1786 poślubiła w Gdańsku Johanna Antona Franza von Rosenberg–Gruszczynskiego (1759–1817).
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VII, s. 520.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 312.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 3, 27.
