SCHOUWEN JOHANN von, burmistrz Gdańska
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANN von SCHOUWEN (zm. 30 IV 1475 Gdańsk), burmistrz Gdańska. Prawdopodobnie syn kupca Nicholasa i jego żony Lutgardy. Od 1446 był ławnikiem Głównego Miasta Gdańska, od 1448 rajcą, od lata 1461 sprawował urząd burmistrza. Obowiązki pierwszego burmistrza pełnił w latach 1462, 1466, 1470 i 1474, drugiego – 1461, 1465, 1469 i 1473, trzeciego – 1464, 1468 i 1472, czwartego – 1463, 1467, 1471 i 1475.
Jego udział we władzach miejskich przypadał na czas, gdy Gdańsk podjął decyzję o przejściu pod polskie panowanie. 6 III 1454 został sfinalizowany akt poddania się Prus i wcielenia ich do Korony, a 15 kwietnia gdańscy posłowie na ręce delegatów królewskich z kanclerzem Janem Koniecpolskim na czele złożyli przysięgę wierności władcy w imieniu stanów pruskich. Od tego momentu Johann von Schouwen jako reprezentant Głównego Miasta uczestniczył w rozlicznych misjach dyplomatycznych, był również dowódcą wojsk w toczącej się między zakonem krzyżackim a Koroną wojnie trzynastoletniej (1454–1466). W 1454 dowodził wojskami na Żuławach, brał udział w nieudanym letnim oblężeniu Malborka, skąd przesyłał obszerne relacje o wypadkach wojennych. Z rajcą miejskim Ambrosiusem Tiergartem zamierzał zrealizować plan spalenia drewnianego mostu zamkowego na Nogacie, aby utrudnić w ten sposób wypady Krzyżaków na tereny Żuław.
W maju 1454, razem z innymi gdańskimi posłami, był uczestnikiem spotkania króla polskiego Kazimierza Jagiellończyka ze stanami pruskimi w Toruniu. Na początku czerwca 1455 jako dowódca gdańskich oddziałów walczył na Zalewie Wiślanym, atakując flotę i zamki krzyżackie w okolicach Bałgi. Jako jeden z członków Rady Miejskiej w towarzystwie starosty malborskiego Ścibora z Ponieca, wojewody kaliskiego Stanisława Ostroroga i Jana z Czarnkowa pod koniec sierpnia 1459 udał się przez Malbork i Bydgoszcz na sejm walny z królem Kazimierzem Jagiellończykiem do Piotrkowa. Na zjeździe tym omawiano projekt podatku dla wojsk zaciężnych w Prusach. W liście do gdańskiej Rady Miejskiej z września 1459 informował o odroczeniu uchwały podatkowej na cele wojenne do grudniowego zjazdu w Piotrkowie. Wraz z rajcą Arndtem Backerem był członkiem poselstwa stanów pruskich do króla polskiego przebywającego w 1461 roku w Bydgoszczy. Delegaci wystosowali wówczas apel do Kazimierza Jagiellończyka z prośbą o aktywizację działań w Prusach i lepsze zabezpieczenie Malborka.
W 1466, obok rajcy Johanna Abtshagena, wszedł w skład komisji złożonej z przedstawicieli gdańskich kupców, która spisywała i pobierała opłatę od towarów spławianych Wisłą. Należność tę ściągano w celu pokrycia kosztów zbrojnych oddziałów-eskort, których funkcjonowanie umożliwiało w okresie wojny trzynastoletniej utrzymywanie stosunków gospodarczych Gdańska z polskim zapleczem. Tytułem spłaty procentów i pożyczek zaciągniętych przez Radę Miejską na potrzeby wojenne (w sumie 5000 grzywien) w 1472 wraz ze spółką (w jej skład wchodzili: Andreas Ernst, Wilhelm Bokeker, Elisabeth Giese i Peter Herder) otrzymał wieś Orunię i dwie karczmy jako dzierżawę na 20 lat.
Prowadził ożywione kontakty z kartuzją kaszubską (obecnie miasto Kartuzy), która posiadała liczne nieruchomości w granicach miasta. Przed śmiercią (1473) podjął się pośrednictwa i przejął nabytą przez klasztor kartuzów posesję przy Heilige-Geist-Gasse (ul. św. Ducha), którą w gdańskich księgach gruntowych wpisano na jego nazwisko. Najprawdopodobniej został też pochowany klasztorze kartuzów.
Około 1440 poślubił bliżej nieznaną Barbarę. Z małżeństwa tego przyszła na świat jedynie córka, która między 1465 a 1470 poślubiła kupca gdańskiego Johanna Munkenbecka i rychło zmarła, skoro już około 1476 Johann Munkenbeck ożenił się ponownie – z Barbarą, córką ławnika gdańskiego Johanna Vossa. Najbliższym dziedzicem majątku Schouwena był bliżej nieznany Ambrosius, który 17 VIII 1475 dzięki poparciu wojewody malborskiego Ścibora Bażyńskiego przedłożył Radzie Miejskiej Gdańska pismo dotyczące praw spadkowych po burmistrzu.
