SECKER HANS FRIEDRICH, historyk sztuki, muzealnik
| < Poprzednie | Następne > |
HANS FRIEDRICH SECKER (8 IV 1888 Elberfeld, Nadrenia – 7 VIII 1960 Pfronten, Bawaria), historyk sztuki, muzealnik. Syn Franza Ludwiga, dyrektora Instytutu Kształcenia Naukowego (Wissenschaftliches Lehrinstitut) w Elberfeld (obecnie dzielnica Wuppertalu). Uczył się w gimnazjach w Elberfeld i Bad Münstereifel, gdzie 6 III 1906 zdał maturę. Studiował historię sztuki, egiptologię i archeologię na Friedrichs-Universität w Halle, Friedrich-Wilhelms-Universität w Berlinie i Kaiser-Wilhelms-Universität w Strasburgu, gdzie 17 XII 1910 doktoryzował się u Georga Dehio i został asystentem w Hohenlohe-Museum w Strasburgu, w 1911 w Kaiser-Friedrich-Museum w Magdeburgu.
Polecony Zarządowi Miasta Gdańska przez dyrektora tej ostatniej placówki, prof. Theodora Volbehra, od 1 IX 1912 kierownik i konserwator (najmłodszy w całej Rzeszy) Muzeum Miejskiego oraz Muzeum Rzemiosła Artystycznego, z zadaniem reorganizacji zbiorów. Zwolennik eksponowania sztuki gdańskiej (widoki Gdańska i obrazy historyczne, portrety, sztuka gdańska XIX wieku), już w maju 1913 otworzył pierwszą, nowatorską wystawę i wydał swój przewodnik. Rok później na parterze, piętrze i w krużgankach zaprezentował własną kolekcję odlewów sztuki antycznej. Jego działania spowodowały trzykrotny wzrost liczby odwiedzających w ciągu roku oraz znaczny przyrost darów i przekazów obywateli miasta na rzecz muzeum, dzięki którym znacznie wzrosły także zakupy eksponatów, ich ilość na koniec 1916 wzrosła do 4002. Wizyty członków dworu cesarskiego (m.in. kronprinza Fryderyka Wilhelma Wiktora wraz z żoną w lipcu 1916) podniosły prestiż muzeum do rangi najważniejszego w Prusach. W 1916 zwrócił się do władz miasta o nadanie mu tytułu dyrektora obu gdańskich muzeów, otrzymany tytuł oznaczał podporządkowanie Muzeum Rzemiosła Artystycznego Muzeum Miejskiemu, a w 1921 połączenie ich w jedną placówkę.
2 XI 1918 utworzył Gdańskie Towarzystwo Badań Sztuki (Kunstforschende Gesellschaft zu Danzig), którego od 1922 był członkiem honorowym. Na początku 1919 – wraz z profesorem gdańskiej Technische Hochschule Karlem Jellinkiem – zorganizował jeden z pierwszych w Niemczech miejski Uniwersytet Ludowy (Volkshochschule), w którym pracował jako docent historii sztuki.
W styczniu 1922 rekomendowany nadburmistrzowi Kolonii Konradowi Adenauerowi ponownie przez prof. Theodora Volbehra, od 3 kwietnia tego roku dyrektor Wallraf-Richartz-Museum w tym mieście. Habilitował się w 1924. Wobec rozbieżnych zdań z nadburmistrzem (począwszy od zamysłów na rozbudowę budynku muzeum, skończywszy na formule i zakresie tematycznym wystaw, zwłaszcza tworzonej przez niego Galerii Sztuki Współczesnej) 1 II 1928 zrezygnował z pracy etatowej ze względu na stan zdrowia.
Zajmował się historią dawnej i współczesnej sztuki. Autor m.in.: Führer durch die öffentlichen Kunstsammlungen in Danzig (1913), Die Kunstsammlungen im Franziskanerkloster zu Danzig (1917), Zwei Danziger Bildhauer. J.H. Meissner und R. Freitag (1921), Gebaute Bilder (1934), monografii artystów: Julius Bretz 1870–1953 (1956), Diego Rivera (1937), José Guadalupe Posada (1961). Pod pseudonimem Johannes Karst pisał także słuchowiska i eseje.
Odznaczony został Medalem Czerwonego Krzyża Prus II. klasy, brązowym medalem honorowym „Za zasługi dla Austriackiego Czerwonego Krzyża” (1919). Był członkiem honorowym kolońskiego Wallraf-Richartz-Gesellschaft (1928). W Kolonii mieszkał do 1932, następnie w pobliskim Honnef (powiat Rhein-Sieg), od 1956 w Weißensee koło Füssen (region Allgäu, Bawaria). Był trzykrotnie żonaty: z Annie Elisabeth (Lizzie) Wollstatt z Zurycha (1921), Ilse von Andreae z domu von Mallinckrodt z Kolonii (1929) i ilustratorką Gerdą Schroeder z Berlina (1940). Z pierwszego małżeństwa miał córkę, zaś z trzeciego dwie córki i syna.
Bibliografia:
„Danziger Neueste Nachrichten”, 15 II 1928.
„Danziger Zeitung”, 14 I 1922.
Kurscherrs Deutscher Gelehrten Kalender 1940–1941, s. 1273.
