STOLFIUS THOMAS, kaznodzieja i pastor kościołów św. Jakuba i św. Bartłomieja
| < Poprzednie | Następne > |
THOMAS STOLFIUS (Stoltzius, Stol(t)ze, Stolt) (1584 Gdańsk – 1 IV 1642 Gdańsk), pastor kościołów św. Jakuba i św. Bartłomieja. Najprawdopodobniej od 1603 student w Jenie, od 1604 w Lipsku, od 1610 w Wittenberdze, od 1614 w Tybindze (Tübingen). Od 4 VIII 1619 pastor kościoła św. Jakuba na Starym Mieście. 23 III 1623 otrzymał od prowizorów kościoła srebrny kielich wartości 57 florenów. W 1631 powołany na urząd pastora kościoła św. Bartłomieja, który objął 31 X 1632 i pełnił go do śmierci.
Interesował się astrologią i matematyką, uważa się, że uczył jej m.in. Jana Heweliusza. W czasach sporów teologicznych stanął po stronie pastora kościoła św. Katarzyny Hermanna Rathmanna i pietystów, podpisując się (m.in. wraz z diakonami kościoła św. Trójcy Andreasem Hojerem, kościoła św. Jana Martinem Statiusem, kościoła św. Katarzyny Danielem Dilgerem i kościoła św. Katarzyny Michaelem Blanckiusem) pod jego pismem z 18 VII 1626 wysłanym do swych rostockich stronników. 15 XI 1630, wraz z Danielem Dilgerem, Michaelem Blanckiusem, Johannem Corvinem, Johannem Jacobem Cramerem i archidiakonem kościoła Najświętszej Marii Panny Friedrichem Schöningiem (pochowany tamże 12 VI 1658, w wieku 61 lat), uczestniczył w rozmowach z burmistrzem Eggertem von Kempenem, skutkiem których gdańska Rada Miejska wystosowała apel „do panów teologów”, by – w związku ze śmiercią Hermanna Rathmanna – „zaradzili tej bezbożnej sytuacji i przywrócili pokój, odkładając na bok wszelkie namiętności”. W kilku kolejnych spotkaniach z burmistrzem uzgodniono wspólne stanowisko, które zaakceptowano 2 IV 1631, kończąc oficjalnie „spór Rathmanna”, choć trochę jeszcze czasu zajęło, nim zaakceptował je ogół duchownych luterańskich w Gdańsku. W 1633 współorganizował i później wielokrotnie wspierał samopomocową kasę wdowią, założoną przez Ministerium Duchowne w Gdańsku.
Bibliografia:
Curicke Reinhold, Der Stadt Dantzigk historische Beschreibung, Amsterdam/Dantzigk, 1687.
Prätorius Ephraim, Dantziger-Lehrer Gedächtniβ …, Danzig und Leipzig, 1760, s. 9, 18.
Kizik Edmund, Kasy zapomogowe dla wdów po duchownych luterańskich w Gdańsku i na terytorium wiejskim miasta w XVII i XVIII wieku, Gdański Rocznik Ewangelicki, t. 4, 2010.
Rhesa Ludwig, Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation …, Königsberg 1734, s. 54, 66.
Schnaase Eduard, Geschichte der evangelischen Kirche Danzigs actenmäßig dargestellt, Danzig 1863, s. 253, 261.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert, Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 4, 382.
