STRAJK W STOCZNI GDAŃSKIEJ W SIERPNIU 1958
| < Poprzednie | Następne > |
STRAJK W STOCZNI GDAŃSKIEJ (SG) W SIERPNIU 1958. 18 VIII 1958 na Wydziale Kadłubowym K-3 Stoczni Gdańskiej, z powodu trudnych warunków pracy i niskich płac (praca na akord), doszło do pierwszego udokumentowanego strajku pracowników stoczniowych w PRL. Grupa spawaczy Wydziału Kadłubowego K-3 odmówiła majstrowi wykonania zleconej pracy w zbiornikach. Na czele protestu stanął Zbigniew Kamiński, członek Rady Robotniczej SG, w grupie pracowników, którzy odmówili wykonania polecenia byli m.in. Zygmunt Cieślak, Jan Dmiłowski, Tadeusz Dolny, Edward Golenia, Jan Kiedrowski, Antoni Krauze, Władysław Krystaszek, Jan Kulawik, Mieczysław Kustra, Henryk Lipnicki, Jan Nijakowski, Ludwik Piksa, Stanisław Rajkowski, Tadeusz Święcicki, Szczepański, Kazimierz Wnuk.
Do protestujących z Wydziału Kadłubowego K-3 dołączyła część załogi Wydziału Kadłubowego K-2. Protest nie objął jednak kolejnych Wydziałów. Według Służby Bezpieczeństwa (SB) w strajku wzięło udział 350 osób, w większości spawaczy, monterów oraz sprzątaczki. Sformułowano żądanie podwyżki płac o 50% oraz ustanowienia minimalnej płacy dla spawaczy w wysokości 3000–3500 zł. Przestój w pracy trwał pięć–sześć godzin. Przerwaną pracę zleconą przy zbiornikach wykonała inna brygada spawaczy.
W ramach represji SB, w porozumieniu z gdańskim Komitetem Wojewódzkim Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (KW PZPR), zatrzymano na 48 godzin Mieczysława Kustrę oraz Stanisława Rajkowskiego. Przesłuchano 40 świadków. W efekcie kierownictwo Stoczni zwolniło z pracy sześciu pracowników: Zbigniewa Kamińskiego, Mieczysława Kustrę, Stanisława Rajkowskiego, Tadeusza Dolnego, Jana Dmiłowskiego i Szczepańskiego. Pozostałe osoby zostały ukarane dyscyplinarnie obniżeniem wynagrodzenia, odebraniem prawa do nagród i premii do końca 1958 oraz wpisami do akt osobowych. Zbigniew Kamiński, dzięki pomocy Karola Hajdugi, znalazł pracę w zawodzie w Przedsiębiorstwie Robót Czerpalnych i Podwodnych.
Załoga Stoczni Gdańskiej na propagandowych zebraniach na Wydziałach K-2 i K-3 potępiła zaniechanie pracy przez protestujących oraz określiła je jako „awanturniczą działalność”. Przy udziale przedstawicieli KW PZPR odbyło się też kilka posiedzeń aktywu stoczniowego i samorządu robotniczego. Omówiono na nich wydarzenia, ich przyczynę upatrywano w rzekomo niskich kwalifikacjach spawaczy w czasie, gdy zakład wprowadzał do produkcji serię nowych statków, a owe niskie kwalifikacje skutkowały spiętrzeniem robót. Dodatkowo podnoszono, że i okres letni wpływał na obniżenie wydajności prac. Wskazywano jednak i na błędy w dokumentacji oraz w kalkulacji kosztów. Nie stwierdzono wrogich inspiracji, a jedynie warcholstwo nielicznej grupy pracowników, którzy dążyli do podniesienia własnych zarobków, odmową pracy szantażując kierownictwo.
Bibliografia:
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, sygn. IPN Gd 003/16 t. 8 (akta sprawy obiektowej krypt. „Arka” dotyczące zabezpieczenia operacyjnego Stoczni Gdańskiej (1959-1973)); sygn. IPN Gd 0046/23 t. 2; sygn. IPN Gd 0046/77 t. 5.
Informacje Karola Hajdugi.
Jarecki Edward, Stocznia Gdańska im. Lenina. Życie społeczno-polityczne w latach 1945–1984, Warszawa 1985.
