STRAKOWSKI GEORG, budowniczy
| < Poprzednie | Następne > |
GEORG STRAKOWSKI (30 I 1614 Gdańsk – 17 V 1675 Gdańsk-Wisłoujście), przedsiębiorca budowlany, budowniczy fortyfikacji, używał także nazwiska von Strackwitz. Syn Hansa Strakowskiego i jego drugiej żony Anny z domu Krüger. W kwietniu 1620 zapisany do gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. W latach 1630–1635 jako stypendysta Rady Miejskiej (otrzymywał przez trzy lata rocznie po 200 florenów) studiował inżynierię wojskową w Niderlandach. Jako dowód pilności w nauce, przysyłał do Gdańska swoje rysunkowe studia nad projektami fortyfikacji. W 1632 brał udział w wyprawie wojennej Zjednoczonych Prowincji (Niderlandy) do Limburgii. W 1632 Rada Miejska przyznała mu kolejne stypendium na okres dalszych pięciu lat (rocznie po 300 florenów), powrócił jednak do Gdańska w 1634 i rok później otrzymał stanowisko (ze stałą pensją 20 florenów miesięcznie) kaprala. W latach 1635–1640 ponownie jako stypendysta Rady Miejskiej przebywał na naukach na zachodzie Europy.
Wrócił do Gdańska po ostrzeżeniu Rady Miejskiej, że nie będzie już ona opłacać jego dalszego pobytu poza miastem. 29 IV 1642 otrzymał
kupieckie obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli) i w tym samym roku stanowisko inżyniera miejskiego (z pensją 1800 florenów rocznie). Zaprojektował bramy Oruńską (1655–1656), Nowych Ogrodów (1656), Oliwską (1656) (zob. bramy miejskie), Starą Pakownię, plan zagospodarowania Zamczyska (1648). Brał udział w przebudowie Szańca Wschodniego i Zachodniego twierdzy w Wisłoujściu, nadał też tej twierdzy ostateczny kształt. Wykonał projekt przebudowy bastionów Bożego Ciała i św. Elżbiety, umocnień między miastem a twierdzą w Wisłoujściu i niezrealizowany projekt umocnień Grodziska. Raczej niesłusznie przypisuje się mu budowę Małej Zbrojowni. Sporządził wiele map, m.in. Mierzei Wiślanej (1643–1644), dóbr opactwa cysterskiego w Oliwie, Biskupiej Górki, ujścia Wisły.
W 1656, w okresie wojny ze Szwecją, był w stopniu podporucznika dowódcą jednej z kompanii stacjonującej w twierdzy Wisłoujście. W 1659 brał udział w zdobyciu Gdańskiej Głowy, pracował nad projektem jej przebudowy. Po zakończeniu wojny opracował projekty przebudowy umocnień Gdańska od zachodu, wschodu i północy (realizowane jeszcze po jego śmierci), w 1661 awansowany na kapitana wojsk gdańskich.
12 XII 1641 ożenił się z Barbarą (15 X 1615 – 11 VII 1667), córką kupca z Lukki, Pietra de Neri, reprezentującego w Gdańsku interesy wielkiego księcia Toskanii Ferdynanda I i jego następcy Kosmy II Medyceuszy, i gdańszczanki Barbary Heidemann. Ojciec 1/ Gottlieba, 2/ Carla, od 27 X 1695 posiadającego kupieckie obywatelstwo Gdańska (jako tzw. Bürger-Kind), w tym samym roku ożenionego z nieznaną z imienia córką Johanna Willera (bratanicą Petera Willera), pochowanego 4 XII 1708 w kościele św. Jana w kwaterze grobowej swojego teścia pod płytą nr 115), 3/ Johanna Georga (chrzest 1 IX 1650), 4/ Gottfrieda (chrzest 24 IX 1648)
, 5/ Epfraima (chrzest 10 VIII 1655), także inżyniera, 6/ Aurelii, od 19 IV 1678 zamężnej z Johannem Peterem Titiusem, następnie od 5 X 1694 z Gottfriedem Reygerem, 7/ Katheriny (chrzest 12 XII 1651) i 8/ Adelgundy (chrzest 26 XII 1652).
Pochowany w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019,t. VI, s. 392.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 10.
Szczepański Jakub, Strakowski Jerzy, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. IV, Gdańsk 1997, s. 278–279.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 2, 538.
