SZCZEPKOWSKA MALWINA, pisarka, reżyser
| < Poprzednie | Następne > |
MALWINA SZCZEPKOWSKA (Szczepkowska-Zambrzycka) (30 VII 1909 Pińczów – 2 VI 1977 Gdańsk), pisarka, autorka dramatów i słuchowisk; teatrolog, reżyser teatralny i radiowy. Córka Antoniego, prawnika, absolwenta Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1902–1912 sekretarza hipotecznego w Pińczowie, w 1915–1924 naczelnika (komendanta) Ochotniczej Straży Pożarnej tamże, od 1 IX 1917 sędziego Sądu Okręgowego w Kielcach, w 1927 prezesa Sądu Okręgowego w Wilnie, i poślubionej w 1908 Wandy z Sulickich, nauczycielki. Po maturze w Gimnazjum im. Elizy Orzeszkowej w Wilnie ukończyła w 1936 polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutowała w 1929 nowelą Chimera, opublikowaną w „Gazecie Warszawskiej”. Pierwsza publikacja książkowa to powieść Dom na prowincji (1933); pierwsze słuchowisko – Tajemnica Marii Celeste, nadane przez Rozgłośnię Pomorską w Toruniu w 1939. Mieszkała w Grudziądzu, Krakowie, od 1940 w Warszawie, gdzie prowadziła sklep z wyrobami tytoniowymi, następnie warsztat tkacki. Po powstaniu warszawskim wysiedlona do Pińczowa.
Od maja 1945 w Gdańsku, zamieszkała początkowo przy ul. Politechnicznej we Wrzeszczu. W latach 1945–1948 pracowała jako referent literacki w Wydziale Kultury Zarządu Miejskiego. 12 VII 1945 zaprezentowała swój wieczór autorski w „Kawiarni Artystów” (ul. Batorego 14 w Gdańsku-Wrzeszczu). 25 IX 1945 w Hali „Polonii” ( Opera Bałtycka) była prelegentką w pierwszym wydarzeniu zorganizowanym przez gdański Wydział Kultury (prezentacja przez aktorów tekstów literatury staropolskiej). W latach 1948–1953 kierownik literacki Państwowego Teatru Wybrzeże (zob. też teatr po 1945). Była animatorką życia kulturalnego, współtworzyła Oddział Gdański Związku Zawodowego Literatów Polskich (od 1949 Związek Literatów Polskich), od 1950 do 1951 była prezesem tego oddziału. Zorganizowała i prowadziła (sierpień 1945 – 1948) Teatr Oświatowy Gdańskiego Zespołu Artystycznego. W 1952 zdała eksternistycznie egzamin reżyserski, w latach 1953–1956 reżyserowała w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Toruniu, 1956–1957 w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu. W 1957 wróciła do Gdańska, do 1960 kierowała działem literackim rozgłośni Radia Gdańsk, do przejścia na emeryturę w 1969 pełniła funkcję zastępcy redaktora naczelnego. Była założycielką, kierownikiem i reżyserem gdańskiego Studia Rapsodycznego w sali przy ul. Wajdeloty (1957–1961).
Autorka powieści, m.in. Dom na prowincji (1933), Schody w górę (1934), Dom chorych dusz (1938), Muszę kłamać (1938), monografii 20 lat teatru na Wybrzeżu (1968), utworów scenicznych: Genewa, Paquis nr 10 (1947), Gwiazdy dla wszystkich (1960, 1965), Czy mogę skorzystać z telefonu? (1966), Chłopiec z dobrego domu (1967, 1968), Powrót do rodzinnego domu (1974), oraz słuchowisk, m.in. Tajemnica Marii Celeste (1939), Owoce burzy (1945), Czas orania (1946), Wiek klęski (ok. 1955), Pierwszy oficer mówi prawdę (1961), Strona orła (1962), Śnieg zasypie ślady (1962). W 1959 otrzymała Nagrodę Miasta Gdańska w dziedzinie teatralnej.
Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi (1964), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1976), odznaką „Za Zasługi dla Gdańska” (1965). Wyróżniona Nagrodą Gdańskiej Wojewódzkiej Rady Sztuki i Kultury Artystycznej (1948), Nagrodą Miasta Gdańska w dziedzinie teatru (1959), Nagrodę Komitetu do Spraw Radia i Telewizji (1959). W 1976 zdobyła nagrodę w Gdańskim Konkursie Prozatorskim.
Od 1937 byłą żoną Zygmunta Zambrzyckiego. Pochowana na cmentarzu w Oliwie. We wrześniu 1997 jej imieniem nazwano Filię nr 1 Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej (Wrzeszcz, al. Grunwaldzka 44, zlikwidowana w 2011). W 2020 przy ul.
Grottgera 4 (Oliwa), gdzie mieszkała, zawieszono upamiętniającą ją tablicę.
