TOMASZEWSKI WACŁAW, profesor Politechniki Gdańskiej
| < Poprzednie | Następne > |
WACŁAW TOMASZEWSKI (28 III 1884 Rudawica koło Grodna – 5 VI 1969 Gdańsk), naukowiec, na Politechnice Gdańskiej (PG) twórca nowej dyscypliny naukowej – architektury okrętów. Syn inżyniera budowy maszyn Aleksandra (zm. 1916) i Gabrieli z domu Roszkowskiej, młodszy brat Jadwigi. W 1903 ukończył szkołę realną w Kijowie. Początkowo studiował na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Kijowskiej, w latach 1905–1910 na Wydziale Architektury Politechniki w Karlsruhe (uzyskał dyplom inżyniera architekta), równolegle studiował w tym ośrodku malarstwo i rzeźbę w Akademii Sztuk Pięknych.
W czasie I wojny światowej został powołany do armii rosyjskiej, w 1915 znalazł się w niemieckiej niewoli. Po wojnie zamieszkał w Warszawie, prowadził pracownię architektoniczną. W latach 1919–1922, z ramienia Związku Ludowo-Narodowego, był posłem do Sejmu Ustawodawczego RP. Od 1928 związany z Gdynią. M.in. zaprojektował (1928) budynek Szkół Morskich (obecnie między innymi Uniwersytet Morski w Gdyni, ul. Morska), ostatnią kondygnację i zwieńczenie Państwowego Instytutu Meteorologicznego przy ul. Waszyngtona (1928–1929), Domu Marynarza Polskiego (Dom Rybaka) przy ul. Jana z Kolna (1929–1932). Podczas II wojny światowej przebywał w Wilnie, Kownie i Warszawie, od września 1944 w obozie w Pruszkowie. Od czerwca 1945 był radcą ministerialnym w Ministerstwie Odbudowy.
Od listopada 1945 mieszkał w Gdańsku przy ul. Polanki 68, pracował w Biurze Odbudowy Portów, od grudnia na PG jako kierownik Katedry Architektury Portów i Przymorza Wydziału Architektury. Od 1946 zastępca profesora, w 1949 mianowany profesorem tytularnym (prof. mgr inż. arch.). Od 1960 na emeryturze. Projektant m.in. siedziby Miastoprojektu w Gdańsku (1947–1949); hotelu Monopol (Hotel Scandic) przy ul. Podwale Grodzkie 9 (1949), współprojektant m.in. Dworca Gdynia Główna Osobowa (1950–1955). W 1961 otrzymał Nagrodę Naukową Miasta Gdańska w dziedzinie architektury i urbanistyki. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1961), Medalem 10-lecia Polski Ludowej. Od 1931 zonaty był z Kazimierą Gabrielą Terlecka z domu Rodkiewicz (14 IV 1897 – 18 I 1974 Gdańsk). Pochowani na Cmentarzu Komunalnym w Oliwie.
Bibliografia:
Bara Zdzisław, Prof. arch. Wactaw Tomaszewski, w: Z historii Politechniki Gdańskiej, nr 3, Gdańsk 1995, s. 24–26.
Pionierzy Politechniki Gdańskiej, red. Zygmunt Paszota, Janusz Rachoń, Edmund Wittbrodt, Gdańsk 2005, s. 672.
Urbanowicz Witold, 35 lat polskiej architektury okrętów, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, t. 31, 1986, nr 1, s. 65–84.
