TUSCHINSKI ANNA ELISA, działaczka ruchu esperanckiego
< Poprzednie | Następne > |
ANNA ELISA TUSCHINSKI (4 XII 1841 Gdańsk – 9 X 1939 Gdańsk), nauczycielka, działaczka ruchu esperanckiego. Córka kupca Gustava Lorwein i Adeli z domu Juchnowicz. Do czasu wyjścia za mąż za kupca Karla Tuschinskiego (zm. ok. 1890) pracowała jako nauczycielka w szkołach w Gdańsku-Wrzeszczu. Po urodzeniu córki i owdowieniu, w wieku 60 lat nauczyła się języka esperanto, w 1907 założyła „Danziger Esperanto Verein” („Gdański Związek Esperantystów”).
W 1908 brała udział w IV Światowym Kongresie Esperantystów w Dreźnie. Jako delegatka uczestniczyła w zorganizowanym tam posiedzeniu Światowego Związku Esperantystów (UEA). Poznała twórcę języka, Ludwika Zamenhofa (15 XII 1859 Białystok – 14 IV 1917 Warszawa), z którym zatańczyła podczas balu otwierającego kongres. Dzięki jej staraniom w 1912 Gdańsk wraz z Sopotem stał się gospodarzem corocznego, VII Ogólnoniemieckiego Kongresu Esperantystów. Wydano z tej okazji m.in. pierwszy przewodnik po Gdańsku w języku esperanto „Guidlibro tra Dancigo”.
Podczas kolejnego zorganizowanego w Gdańsku i Sopocie XIX Światowego Kongresu Esperantystów w 1927 została honorową przewodniczącą i dokonała jego otwarcia. 31 lipca tego roku, z okazji 40. rocznicy powstania języka międzynarodowego, na polanie w Dolinie Echa (rejonie współczesnej ul. Mikołaja Reja w Sopocie), posadzono „Dąb Jubileuszowy”, wycięty w 1938 przez hitlerowców. Nazywana była „Esperanto-Partineto”, czyli Esperancką Mateczką. W ostatnich latach życia mieszkała we Wrzeszczu, przy Seyfertweg (ul. Matki Polki).
Bibliografia:
Daniluk Jan, Esperanto i esperantyści w Gdańsku, w: tegoż, Dwudziestolecie pomiędzy. Miniatury o Wolnym Mieście Gdańsku (1920–1939), Gdańsk 2022, s. 45–51.
Golec Józef, Gdański ruch esperancki 1907–2007, Sopot 2008.
Weronika Grygorcewicz, Anna Elisa Tuschinski, httpsmetropolitanka.ikm.gda.plbiogramanna-elisa-tuschinski