FILLIBORN ACHATIUS, śpiewak, autor wierszy
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{web}} | {{web}} | ||
| − | '''ACHATIUS FILLIBORN''' (luty 1640 Toruń ? – 4 III 1712 Gdańsk), śpiewak, autor wierszowanych życzeń. Mógł być synem Achatiusa Filliborna, który w 1642 uzyskał obywatelstwo Torunia, od 1671 w Gdańsku mistrza pasamonika. Uczęszczał do szkół w Królewcu, służył w wojsku szwedzkim, węgierskim i polskim. Przed 1687 w Gdańsku śpiewak w [[KOŚCIÓŁ ŚW. JAKUBA (Stare Miasto) | kościele św. Jakuba]], od tego roku w kapeli [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Najświętszej Marii Panny]] jako nauczyciel pauprów w [[SZKOŁA MARIACKA | szkole mariackiej]] oraz pierwszy śpiewak (Vorsinger – zastępca kantora). <br/><br/> | + | '''ACHATIUS FILLIBORN''' (luty 1640 Toruń ? – 4 III 1712 Gdańsk), śpiewak, autor wierszowanych życzeń. Mógł być synem Achatiusa Filliborna, który w 1642 uzyskał obywatelstwo Torunia, od 1671 w Gdańsku mistrza pasamonika (rzemieślnik zajmujący się wyrobem pasów, frędzli i taśm do obszywania ubrań i tkanin; stąd „pasmanteria”). Uczęszczał do szkół w Królewcu, służył w wojsku szwedzkim, węgierskim i polskim. Przed 1687 w Gdańsku śpiewak w [[KOŚCIÓŁ ŚW. JAKUBA (Stare Miasto) | kościele św. Jakuba]], od tego roku w kapeli [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Najświętszej Marii Panny]] jako nauczyciel pauprów (biednych uczniów) w [[SZKOŁA MARIACKA | szkole mariackiej]] oraz pierwszy śpiewak (Vorsinger – zastępca kantora). <br/><br/> |
| − | Od 1696 do 1706 (z wyjątkiem 1704) publikował co roku w oficynie [[STOLLE JOHANN ZACHARIAS | Johanna Zachariasa Stollego]] wierszowane życzenia świąteczne i noworoczne dla władz miasta, często także dla króla i kraju. Do niemieckich tekstów włączał ustępy polskie; w jednym z utworów zacytował „Kolędę” Jana Kochanowskiego, nieco zmodyfikowaną i dopisał do niej własne strofy z życzeniami (fragment):<br/> | + | Od 1696 do 1706 (z wyjątkiem 1704) publikował co roku w oficynie [[STOLLE JOHANN ZACHARIAS, drukarz | Johanna Zachariasa Stollego]] wierszowane życzenia świąteczne i noworoczne dla władz miasta, często także dla króla i kraju. Do niemieckich tekstów włączał ustępy polskie; w jednym z utworów zacytował „Kolędę” Jana Kochanowskiego, nieco zmodyfikowaną i dopisał do niej własne strofy z życzeniami (fragment):<br/> |
Także też niech Pan nasze miasto strzeże,<br/> | Także też niech Pan nasze miasto strzeże,<br/> | ||
A rozmaite złe nam przygody odbierze, <br/> | A rozmaite złe nam przygody odbierze, <br/> | ||
| Linia 8: | Linia 8: | ||
Niech im dodawa świętej szczęśliwości,<br/> | Niech im dodawa świętej szczęśliwości,<br/> | ||
Żeby mądrze rządzili w jego opatrzności...<br/><br/> | Żeby mądrze rządzili w jego opatrzności...<br/><br/> | ||
| − | Wśród tych utworów szczególne znaczenie dla historii zwyczajów świątecznych ma wydane w 1698 | + | Wśród tych utworów szczególne znaczenie dla historii zwyczajów świątecznych ma wydane w 1698 ''Der Heilige Christ-Baum'' (''Święte Drzewko Chrystusowe''), świadectwo, że w Gdańsku w tym czasie – najwcześniej ze wszystkich miast polskich – były już znane bożonarodzeniowe choinki, które kupowano na Jarmarku Gwiazdkowym, by je przystroić w smakołyki i zabawki dla dzieci. {{author: AJ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] |
Aktualna wersja na dzień 06:27, 7 cze 2024
ACHATIUS FILLIBORN (luty 1640 Toruń ? – 4 III 1712 Gdańsk), śpiewak, autor wierszowanych życzeń. Mógł być synem Achatiusa Filliborna, który w 1642 uzyskał obywatelstwo Torunia, od 1671 w Gdańsku mistrza pasamonika (rzemieślnik zajmujący się wyrobem pasów, frędzli i taśm do obszywania ubrań i tkanin; stąd „pasmanteria”). Uczęszczał do szkół w Królewcu, służył w wojsku szwedzkim, węgierskim i polskim. Przed 1687 w Gdańsku śpiewak w kościele św. Jakuba, od tego roku w kapeli kościoła Najświętszej Marii Panny jako nauczyciel pauprów (biednych uczniów) w szkole mariackiej oraz pierwszy śpiewak (Vorsinger – zastępca kantora).
Od 1696 do 1706 (z wyjątkiem 1704) publikował co roku w oficynie Johanna Zachariasa Stollego wierszowane życzenia świąteczne i noworoczne dla władz miasta, często także dla króla i kraju. Do niemieckich tekstów włączał ustępy polskie; w jednym z utworów zacytował „Kolędę” Jana Kochanowskiego, nieco zmodyfikowaną i dopisał do niej własne strofy z życzeniami (fragment):
Także też niech Pan nasze miasto strzeże,
A rozmaite złe nam przygody odbierze,
Nad zwierzchnością naszą, rajce i panami
Skrzydła rozszerza, także i nad nami.
Niech im dodawa świętej szczęśliwości,
Żeby mądrze rządzili w jego opatrzności...
Wśród tych utworów szczególne znaczenie dla historii zwyczajów świątecznych ma wydane w 1698 Der Heilige Christ-Baum (Święte Drzewko Chrystusowe), świadectwo, że w Gdańsku w tym czasie – najwcześniej ze wszystkich miast polskich – były już znane bożonarodzeniowe choinki, które kupowano na Jarmarku Gwiazdkowym, by je przystroić w smakołyki i zabawki dla dzieci.
