MAKLAKIEWICZ ZDZISŁAW, aktor, reżyser
| < Poprzednie | Następne > |
ZDZISŁAW MAKLAKIEWICZ (9 VII 1927 Warszawa – 9 X 1977 Warszawa), aktor teatralny i filmowy, reżyser, twórca opracowań muzycznych do spektakli. Syn Ładysława Maklakiewicza, ekonomisty, oraz Czesławy z domu Normark. Bratanek kompozytorów Jana, Franciszka i Tadeusza Maklakiewiczów. W 1944 roku ukończył gimnazjum na tajnych kompletach w Warszawie. Był żołnierzem Armii Krajowej (ps. „Hanzen”, Kompania Motorowa „Iskra” Batalionu „Kiliński”); po klęsce powstania warszawskiego w niemieckim obozie jenieckim (stalag XVIII-C Markt Pongau (obecnie Austria)), wrócił do Polski we wrześniu 1945. Studia aktorskie ukończył w 1950 roku. Dyplom aktora uzyskał w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie w 1951, tam też studiował reżyserię w latach 1950–1951. Pracował w Teatrze Syrena (1950–1951), Teatrze Polskim (1951–1952) i Teatrze Ludowym (1952–1957) w Warszawie oraz w Teatrze Ludowym (1957–1958) w Nowej Hucie.
Do Teatru Wybrzeże w Gdańsku zaangażował go Zygmunt Hübner, ówczesny kierownik artystyczny teatru. Pracował tutaj w latach 1958–1962 i zagrał 18 ról. Równocześnie współpracował z kabaretem Bim-Bom. Był to aktor charakterystyczny, o dużym wyczuciu formy groteski. Został zauważony przez krytykę już w debiutanckiej roli Ministra w Jonaszu i błaźnie Jerzego Broszkiewicza w reżyserii Zbigniewa Cybulskiego i Bogusława Kobieli (premiera 7 XII 1958). Obaj obsadzili go w tytułowej roli Króla w farsie Gastona Armanda de Caillaveta, Roberta de Flersa i Paula Emanuela Arène’a (15 VIII 1959). Był także twórcą opracowania muzycznego do tego spektaklu. Zagrał Mefistofelesa w Kordianie Juliusza Słowackiego wyreżyserowanym przez Teresę Żukowską (21 III 1959), Gangstera „Matkę” w Kapeluszu pełnym deszczu Michaela Gazza w reżyserii Andrzeja Wajdy (1 V 1959). Zygmunt Hübner obsadził go w roli Pawła w Pierwszym dniu wolności Leona Kruczkowskiego (21 II 1960) oraz Jana w Nosorożcu Eugéne’a Ionesco (13 V 1960). Józef Gruda powierzył mu rolę Baracha w Księżniczce Turandot Carla Gozziego (8 X 1960). Zagrał w sztuce Strip-tease i inne Sławomira Mrożka w reżyserii Kazimierza Brauna; tu był Okulistą w jednoaktówce Karol (31 XII 1961). Zagrał Biskupa w Historii o Miłosiernej, czyli Testamencie psa Ariana Suassuny wyreżyserowanej przez Konrada Swinarskiego (2 IX 1961). Zbigniew Bogdański obsadził go w roli Bluntschliego w komedii Psie czasy sierżancie Iry Levina i Maca Hymana (23 XI 1961). Jerzy Goliński powierzył mu rolę Poety w Weselu Stanisława Wyspiańskiego (30 XII 1960), za którą aktor otrzymał wyróżnienie na Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu w 1961. Ostatnią rolą Maklakiewicza w Teatrze Wybrzeże była postać Pana Piageta we Franku V Friedricha Dürrenmatta w reżyserii Jerzego Golińskiego (19 V 1962).
Był twórcą opracowań muzycznych do dwóch spektakli w reżyserii Teresy Żukowskiej: Poskromienie złośnicy Williama Shakespeare’a (30 V 1959) i Jeziora Bodeńskiego Stanisława Dygata (13 VIII 1960). Wyreżyserował także w tym okresie Paziów królowej Marysieńki Stanisława Dunieckiego w Teatrze Muzycznym w Gdyni (21 III 1960). Wybitny aktor filmowy. Znany z wielu kreacji aktorskich, między innymi z filmu Rejs Marka Piwowskiego (1970), gdzie zagrał inżyniera Mamonia, z Wniebowziętych Andrzeja Kondratiuka (1973), gdzie zagrał Arkaszkę, czy zupełnie odmiennej od wszystkich poprzednich, brawurowo zagranej, dramatycznej roli nauczyciela tańca w okupowanej Warszawie z 7.odcinka serialu TV Polskie drogi w reżyserii Janusza Morgensterna (premiera serialu miała miejsce tydzień po jego śmierci, 16 X 1977).
Żonaty był po raz pierwszy z Renatą z domu Firek (1 I 1931 Kielce – 20 IX 1991 Miami (USA)), absolwentką malarstwa na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie, ojciec Marty (ur. 1952), absolwentki Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Po raz drugi żonaty był z Wiesławą z domu Kosmalską (ur. 1935), aktorką, ojciec Agaty (ur. 9 I 1961), dyplomowanej pielęgniarki.
Pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Płytę nagrobna wykonał dla niego Jan Himilsbach, z zawodu kamieniarz, jego wieloletni partner aktorski. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Oficerskim Odrodzenia Polski (2009).
