CZWALINA JULIUS EDUARD, pedagog
| < Poprzednie | Następne > |
JULIUS EDUARD CZWALINA (22 I 1810 Tolks (Tolko) koło Bartoszyc – 22 II 1896 Gdańsk), pedagog. Ukończył szkołę miejską w Heiligenbeil (obecne Mamonowo), w 1830 gimnazjum w Kętrzynie, studiował matematykę na uniwersytecie w Królewcu. Po studiach w latach 1836–1837 stażysta w średniej szkole św. Jana. 2 IX 1835 wspólnie z Heinrichem Wilhelmem Martensem założył Towarzystwo Literackie. Od 1837 do przejścia na emeryturę w 1885 nauczyciel, a od 1856 profesor matematyki w Gimnazjum Miejskim. 25 IX 1885 uroczyście obchodzono w szkole 50-lecie jego pracy pedagogicznej. Powołano wówczas „Die Czwalina-Stiftung” (Fundacja Czwaliny), mającej zapewnić byt jego spadkobiercom (jednym z donatorów był pianista Ernst Rudolf Panzer). Prowadził także zajęcia w Akademii Handlowej. Od 1837 członek Towarzystwa Przyjaciół Sztuki, był jednym z kuratorów Muzeum Miejskiego. Od 1836 należał do gdańskiej loży masońskiej Einigkeit (Jedność) ( wolnomularstwo), w latach 1870–1896 był jej wielkim mistrzem, od 1873 honorowy członek innej gdańskiej loży Eugenia pod Ukoronowanym Lwem. W 1839 mieszkał przy Hundegasse 12 (ul. Ogarna), w 1852 przy Breitgasse 1107 (ul. Szeroka 36/37), następnie przy Kleine Krämergasse (ul. Podkramarska).
Po śmierci pierwszej żony, Emilii Karoliny Wittrin, w wieku 42 lat 21 XII 1852 zawarł w kościele Najświętszej Marii Panny ponowny związek małżeński z 38-letnią Henriettą Pauliną Theodorą (1814 – 22 IX 1895 Gdańsk), córką Joachima Friedricha Marquardta. Doczekał się dzieci z pierwszego małżeństwa. Syn Gustav (26 I 1841 Gdańsk – 4 I 1894 Gdańsk, apopleksja), kawaler, w Staromiejskim Gimnazjum w Królewcu uczył matematyki i nauk przyrodniczych. Drugi syn Julius Eduard (ur. 31 III 1844) po ukończeniu gdańskiego Gimnazjum Miejskiego w 1862, studiował w Niemczech filologie klasyczne i tam też pracował w szkolnictwie. Obaj byli członkami gdańskiej loży Einigkeit. Córka Elise Bertha (1846 – 2 VI 1897 Gdańsk), panna, pracowała jako nauczycielka. Najmłodszy Carl Albert (ur. 22 VIII 1847 Gdańsk) po ukończeniu w 1866 gdańskiego Gimnazjum Miejskiego studiował historię i pracował w gimnazjum w Wetzlar koło Frankfurtu nad Menem.
Bibliografia:
Archiwum Państwowe Gdańsk, Urząd Stanu Cywilnego Gdańsk, 1609/537, nr 394/96 (akt zgonu); 515, nr 2521/95 (akt zgonu żony).
Altpreuss. Biogr., Bd. 1, s. 121.
