GZOWSKI OLGIERD, prorektor Politechniki Gdańskiej
| < Poprzednie | Następne > |
OLGIERD ANDRZEJ GZOWSKI (21 VIII 1929 Kalisz – 17 V 1997 Sopot), prorektor Politechniki Gdańskiej (PG). Syn Fortunata (11 XII 1893 – 12 VIII 1956 Kalisz), prawnika i sędziego, oraz Ireny z domu Lisek (9 XI 1896 – 20 XII 1973 Kalisz), dentystki. Brat Sławomira (1927–2016), lekarza ginekologa.
We wrześniu 1939 wysiedlony z rodzicami i bratem do wsi Sobolew koło Garwolina. Powrócił do Kalisza po wyzwoleniu. W 1948 zdał maturę w tamtejszym Gimnazjum i Liceum im. Adama Asnyka (typu matematyczno-fizycznego). Studia wyższe ukończył w 1952 na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Poznańskiego, uzyskał tytuł magistra filozofii w zakresie fizyki. W latach 1950–1952 był młodszym i starszym asystentem na Uniwersytecie Poznańskim.
W Gdańsku od 1953 do 1956 asystent w Zakładzie Fizyki Akademii Medycznej w Gdańsku. W latach 1956–1997 pracował na PG. Od 1961 doktor, na podstawie rozprawy O zależności ruchliwości jonów od temperatury w ciekłych węglowodanach nasyconych (promotor: Ignacy Adamczewski, przewód w Katedrze Fizyki II Wydziału Chemicznego PG), od 1969 zatrudniony na stanowisku docenta. Od 1970 doktor habilitowany (przewód na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu), od 1979 profesor nadzwyczajny (tytularny), od 1994 profesor zwyczajny. Na PG w latach 1971–1974 był dyrektorem Międzywydziałowego Instytutu Fizyki, od 1976 do 1981 tamże zastępcą dyrektora ds. naukowo-badawczych. W latach 1981–1984 prorektor PG ds. nauki. Na Wydziale Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej był w latach 1984–1985 kierownikiem Katedry Fizyki II, w 1988–1991 Katedry Fizyki Ciała Stałego, w 1986–1987 prodziekanem ds. nauki. W latach 1988–1993 profesor wizytujący na Uniwersytecie w Camerino we Włoszech. Twórca szkoły naukowej w dziedzinie fizyki ciał amorficznych. Doprowadził do powołania na PG Fizyki Technicznej jako kierunku studiów. W okresie pracy na PG odbył staż naukowy w Queen Mary College w Londynie. Był prekursorem i wykładowcą Politechniki Telewizyjnej oraz współtwórcą programów edukacyjnych „Ze świata nauki”.
Podejmowana przez niego tematyka badań dotyczyła fizyki ciała stałego, przewodnictwa i przebicia ciekłych dielektryków, zjawisk luminescencji ciekłych dielektryków w wysokich polach elektrycznych. Współautor skryptu i artykułów publikowanych w „Acta Geophysica”, „Nucleonica”, „Budownictwo Okrętowe”, „Zeszytach Naukowych Politechniki Gdańskiej” (seria: Fizyka), „Postępach Fizyki”. Współautor trzech patentów, m.in. „Kanałowy powielacz elektronów” (1985). Był promotorem doktoratu honoris causa profesora Ignacego Adamczewskiego na PG.
Członek Europejskiego Towarzystwa Fizycznego, Polskiego Towarzystwa Fizycznego
(przewodniczący oddziału gdańskiego 1961–1963), Gdańskiego Towarzystwa Naukowego. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1980), Medalem Komisji Edukacji Narodowej, odznaką „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1977).
Od 7 II 1953 żonaty był z Barbarą Marią z domu Dzieduszycką (2 X 1929 Sokołów – 1 XI 2019 Gdańsk), starszą wykładowczynią fizyki w Wyższej Szkole Morskiej w Gdyni. Ojciec Zofii (ur. 19 III 1954 Gdynia) od 4 VI 1983 zamężnej Maciakowskiej, Jacka i Tomasza (ur. 1960).
Pochowany wraz z żoną i synem na cmentarzu w Kiełpinie w Gdańsku. W 2022 w Sali Wydziału Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej na kierunku Nanotechnologia PG odsłonięto poświęconą mu tablicę pamiątkową.
Bibliografia:
Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów Politechniki Gdańskiej, akta osobowe.
Kozłowski Krystyn, Jubileusz 25-lecia Wydziału Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej, „Pismo PG” 2009, nr 9, s. 12.
Politechnika Gdańska. 50 lat: wczoraj dziś jutro. Rok jubileuszowy 1994/95, Gdańsk 1995, s. 91.
Rektorzy i prorektorzy Politechniki Gdańskiej 1904–2014, red. Bolesław Mazurkiewicz, Gdańsk 2014, s. 78.
