HILLER STANISŁAW, prorektor Akademii Medycznej w Gdańsku
| < Poprzednie | Następne > |
STANISŁAW HILLER (27 XII 1891 Łódź – 5 VII 1965 Gdańsk), lekarz histolog i embriolog, prorektor Akademii Medycznej w Gdańsku (AMG). Syn Józefa i Julii z domu Jarzęckiej. Podczas nauki w gimnazjum należał do niepodległościowej organizacji "Zarzewie". Od 1912 studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie (UJ). W latach 1914–1917 walczył w I Kompanii Kadrowej Józefa Piłsudskiego (1916: chorąży sanitarny), w 1918 w obronie Lwowa, latach 1919–1920 w wojnie polsko-radzieckiej oficer sanitarny w stopniu kapitana w 1 Dywizji Piechoty w Oddziale Zakaźnym Szpitala Wojskowego w Wilnie, odznaczony Krzyżem Walecznych (1920).
Ukończył przerwane wojna studia, od 1921 doktor, w 1921–1926 pracował w Zakładzie Biologii i Embriologii UJ. W 1926–1927, dzięki stypendium Fundacji Rockefellera, przebywał na uniwersytecie w Yale (USA). Po powrocie w 1928 uzyskał na UJ venia legendi (prawo do prowadzenia wykładów osobom bez habilitacji). W latach 1929–1939 pracował na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie (USB) jako kierownik Katedry Histologii i Embriologii. W 1929 profesor nadzwyczajny, w 1938 – profesor zwyczajny. W 1935/1936 i 1938/1939 dziekan Wydziału Lekarskiego USB, w 1937/1938 jego prorektor. Prowadził badania także poza granicami kraju, między innymi w Woods Hole, Plymouth, Neapolu.
Podczas kampanii wrześniowej 1939 lekarz w stopniu majora Szpitala Wojskowego na Antokolu w Wilnie. W latach okupacji pracował jako lekarz-analityk w wileńskim szpitalu. Członek AK, organizator i kurator tajnego nauczania w Wilnie na poziomie gimnazjalnym (do 1942) i uniwersyteckim (do końca wojny). Prowadził między innymi wykłady na Tajnym Wydziale Lekarskim w Wilnie.
W Gdańsku od 1945, do 1962 (do emerytury) kierownik Zakładu Embriologii i Histologii Akademii Lekarskiej (późniejszej AMG). W latach 1956-1959 prorektor do spraw dydaktyki AMG.
W okresie międzywojennym pionier badań histochemicznych, rozpoczął badania nad mało poznaną grupą zwierząt – mszywiołami (Bryozoa). W Gdańsku koncentrował się na procesach organogenezy. Od 1949 członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności. W latach 1959–1963 prezes Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, od 1957 do 1964 redaktor naczelny "Folia Morphologica".
Wyróżniony godnością „Bene meritus” Polskiego Towarzystwa Histochemików i Cytochemików (1963).
Żonaty był z Marią z domu Olszewska (1893 – 19 XI 1974 Gdańsk), miał syna Jana (ur. 1925, zginął w 1944, w czasie akcji „Ostra Brama” – wyzwalania Wilna przez AK) i córkę Annę Danutę (26 I 1920 – 12 I 2008), dr nauk medycznych, adiunkta w Katedrze i Klinice Chorób Oczu AMG i ordynatora oddziału okulistycznego Szpitala Miejskiego we Wrzeszczu, zamężną od 1945 za prof. dr hab. AMG Jerzego Dybickiego.
Pochowany na cmentarzu Srebrzysko. Jego imię nosi sala w Collegium Biomedicum GUMed-u przy ul. Dębinki 1.
