KIEŁPINO GÓRNE
| < Poprzednie | Następne > |
KIEŁPINO GÓRNE (Kolpin (1402-1415), Grose Culpyn (1438), Grosz Kolpin (1570), Kielpin Wysoki (1682), Magno Kelpin (1734), Hoch Kelpin
(od ok. 1790)), osiedle domów jednorodzinnych w południowo-wschodniej części jednostki pomocniczej Kokoszki; granica południowa stanowi granicę administracyjną Gdańska. Nazwa od wyschniętego obecnie jeziora Kiełpino. Po raz pierwszy wzmiankowane w 1283, od 1338 z nadania komtura gdańskiego Ludekego von Essen 13 łanów trzymał tu Peter Littow. W następnych stuleciach własność szlachecka. W 2 połowie XVI wieku własność rodziny Kiełpińskich herbu Rogala, właścicieli także karczmy w Karczemkach i części Smęgorzyna. W XVII i XVIII wieku część wsi należała do rodziny Wysockich, część nabyli gdańscy mieszczanie (w 1648 właścicielem był Samuel Heyn). W XVII wieku powstał tu dwór (ul. Goplańska 34). Wieś zniszczona podczas wojen napoleońskich, od 1822 własność Karla Stanisława Gralatha, następnie dziedziczona w linii jego bratanka Georga Friedricha (1819–1853; syn Friedricha Wilhelma). Później w posiadaniu Gustava Friedricha Pustara i Hermana Bertrama. Ten ostatni eksploatował okoliczne torfowiska, wyremontował dwór, założył wokół niego park.
W 1860 wraz z przynależnymi doń przysiółkami Jakubowo (Jacobau) i Kolberg (założone w 1697 przez jednego z właścicieli, Kaspra Colberga), liczyło 15 domów i 196 mieszkańców (115 katolików i 81 ewangelików), funkcjonował browar i dwie karczmy. Pod koniec XIX wieku własność Maxa Hartmanna (1861–1919), właściciela cegielni na Suchaninie (na końcu ul. Śniadeckich). W 1901 sprzedał on wieś Królewsko-Pruskiej Komisji Osiedleńczej, która dokonała tu parcelacji gruntów z przeznaczeniem ich dla nowych osadników (w większości przybyli uchodźcy niemieccy z Rosji, tzw. Ruchwanderer). Po I wojnie światowej w granicach II Wolnego Miasta Gdańska.
W 1926 wybudowano kościół luterański św. Jana Chrzciciela (uszkodzony w czasie II wojny światowej, odbudowany w 1958 jako kościół katolicki).
Włączone w granice administracyjne Gdańska 1 I 1973, mimo powstania nowego osiedla domków jednorodzinnych, zachowało wiejską strukturę i charakter. Po II wojnie światowej w dawnym dworze działała szkoła podstawowa, od 1982 w rękach prywatnych. Dwór wyremontowany według projektu Jacka Gzowskiego. 23 X 2005 konsekrowano nowy kościół św. Jana Chrzciciela. Główną ulicą jest Goplańska.
