KRUSZEWSKI-MAJEWSKI JAN, profesor Politechniki Gdańskiej
| < Poprzednie | Następne > |
JAN KRUSZEWSKI-MAJEWSKI (28 V 1929 Warszawa – 30 VII 2012 Gdańsk), profesor Politechniki Gdańskiej (PG), specjalista mechaniki teoretycznej i stosowanej oraz metod komputerowych w mechanice. Syn Stanisława i Kaliny z domu Wojciechowskiej (1905 – zmarła podczas porodu syna). Wychowywał się w domu babki (po matce) Zofii z domu Wietrzykowskiej (4 V 1883 Brzezie – 2 XI 1972) we wsi Kanie w województwie lubelskim. Podczas okupacji przebywał z ojcem w administrowanym przez niego majątku w Kotlicach koło Jędrzejowa (Kieleckie).
Od 1944 mieszkał w Kielcach, uczęszczał do Gimnazjum im. Śniadeckich. W Gdańsku od 1947, w 1948 absolwent I Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego, studiował na Wydziale Mechanicznym PG: w 1952 inżynier mechanik (specjalność konstrukcje samochodów i ciągników), po rocznej praktyce dyplomowej w Zakładach Samochodów Ciężarowych w Starachowicach, rozpoczął studia magisterskie, które ukończył w 1954. W 1966 na Wydziale Budowy Maszyn PG uzyskał doktorat na podstawie rozprawy Drgania skrętne układów napędowych ze sprzęgłem elastycznym (promotor prof. Jerzy Rutecki), w 1972 habilitację w oparciu o dorobek i rozprawę Metoda sztywnych elementów skończonych w zastosowaniu do obliczeń częstości drgań własnych złożonych układów liniowych. Od października 1953 (jeszcze w trakcie studiów) do 2002 pracownik PG (od 1999 emeryt), pracował w Katedrze Mechaniki i Wytrzymałości Materiałów (później: Katedra Mechaniki i Mechatroniki Wydziału Mechanicznego). Od 1 XI 1970 zajmował stanowisko docenta, od 1976 profesor nadzwyczajny (tytularny), od 1989 profesor zwyczajny. W latach 1974–1977 wicedyrektor do spraw naukowo-badawczych Instytutu Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Maszyn PG.
W latach 1977–1991 redaktor działu „Mechanika” w „Zeszytach Naukowych PG”. Jednocześnie w okresie 1980–1983 kierownik Studium Doktoranckiego Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie. W latach 1961–1964 pracował również w Centralnym Biurze Konstrukcji Okrętowych nr 2 w Gdańsku i od 1955 do 1968 w Wyższej Szkole Marynarki Wojennej w Gdyni (prowadził
zajęcia z mechaniki ogólnej oraz wytrzymałości materiałów, uczestniczył w rejsach szkolnych, m.in. wzdłuż wybrzeży Norwegii, aż za Nordcap).
Był jednym z prekursorów wdrażania i rozwijania metod komputerowych w mechanice. Autor oryginalnej polskiej metody modelowania i analizy dynamicznej złożonych układów mechanicznych (metoda sztywnych elementów skończonych), wykorzystywanych w obliczeniach parametrów kadłubów, układów napędowych statków, urządzeń dźwigowych i robotów. Opracował pierwszy w Polsce program komputerowy do analizy drgań skrętnych okrętowych układów napędowych. Współautor dwóch podręczników i ośmiu skryptów na temat mechaniki konstrukcji, informatyki w mechanice oraz okrętownictwa. Autor Wspominek z mojego życia (1998).
Należał do Komitetu Mechaniki Polskiej Akademii Nauk (PAN), Komitetu Budowy Maszyn PAN, Komitetu Mechaniki i Fizyki Ośrodków Ciągłych PAN. Członek m.in. Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej (współzałożyciel oddziału gdańskiego, w latach 1978–1984 jego prezes, od 1996 członek honorowy).
W 1980 laureat I nagrody dla najlepszego nauczyciela akademickiego w Polsce. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1974), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1980), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1999) oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej.
Żonaty był z dr Eleonorą z domu Dudek (ur. 1930), starszym wykładowcą w Zakładzie Fizjologii AMG, odznaczoną m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1979), odznaką „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1977). Ojciec Macieja (ur. 1960), magistra inżyniera automatyka, i Piotra (ur. 1965), doktora fizyki, adiunkta w Instytucie Wysokich Ciśnień PAN. Pochowany na cmentarzu św. Franciszka na Siedlcach. W dniach 24–25 IV 2014 Katedra Mechaniki i Mechatroniki PG oraz gdański oddział Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej zorganizowały na PG sesję naukową poświęconą jego pamięci, połączoną z okolicznościową wystawą o jego życiu i działalności.
Bibliografia:
Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów Politechniki Gdańskiej (akta osobowe).
Wittbrodt Edmund, Professor Jan Kruszewski-Majewski (1929–2012), „The Archive of Mechanical Engineering, 2013, nr 3, s. 307–311.
Wydział Mechaniczny Politechniki Gdańskiej w latach 1945–2005, Gdańsk 2005, s. 196–197.
