ROGIŃSKI ŁUKASZ, artysta plastyk, grafik, ceramik
| < Poprzednie | Następne > |
ŁUKASZ ROGIŃSKI (ur. 27 II 1936 Wilno), artysta plastyk, malarz, grafik, ceramik, twórca akwafort, drzeworytów, mozaik. Syn artystów Bolesława Rogińskiego i Władysławy z domu Żukowskiej, siostry artysty plastyka Stanisława Żukowskiego. Brat Justyny i Małgorzaty (1943–2023), historyka sztuki i archeologa. Rodzice od wczesnego dzieciństwa zabierali go w plenery i na wędrówki po Wileńszczyźnie. Dzieciństwo spędził w Wilnie, w dzielnicy Wilcza Łapa.
Po zakończeniu II wojny światowej, w maju 1945, zamieszkał z rodziną w Gdańsku-Wrzeszczu przy ul. Zbyszka z Bogdańca. Ukończył Szkołę Podstawową nr 18; w 1954 zdał maturę w II Liceum Ogólnokształcącym. Po maturze był junakiem w Powszechnej Organizacji „Służba Polsce”; pracował przy sianokosach oraz na wykopkach w państwowych gospodarstwach rolnych w okolicach Gdańska. Od 1954 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (PWSSP) w Gdańsku (od 1996 Akademia Sztuk Pięknych), od 1956 grafikę u Juliusza Studnickiego, w 1960 obronił z dyplom w pracowni malarstwa Tadeusza Piotra Potworowskiego.
W latach 1962–1965 był nauczycielem rysunku i malarstwa w Studium Nauczycielskim w Ełku, następnie przez rok nauczycielem rysunku w szkole wikliniarstwa w Kwidzynie. Od 1965 do 1969 był asystentem w Pracowni Rysunku i Malarstwa u Bohdana Borowskiego w PWSSP w Gdańsku. Od 1962 członek Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP) Okręgu Gdańskiego.
Autor dekoracyjnego sgraffito na elewacjach odbudowanych kamienic przy ul. Szerokiej 38/40 (przeznaczonych na siedzibę Wydawnictwa Morskiego) oraz zdobień na fasadach sześciu kamienic przy ul. Grobla I. Opisany kwartał kamienic stanowi największy kompleks budynków zdobiony przez jednego autora. Dekoracje ukończył jesienią 1969. Wraz z ojcem Bolesławem zaprojektował, a następnie zrealizował fontannę z betonowymi misami o różnej wysokości na Skwerze Kościuszki w Gdyni. Prace nad projektem trwały od 1971 do 1974 i powstawały w ścisłej współpracy z Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji w Gdyni. To specjalne zamówienie władz Gdyni związane było z Operacją Żagiel / Cutty Sark Tall Ships’ Races, pierwszym tego typu wydarzeniem za tzw. „żelazną kurtyną” (zlot żaglowców miał miejsce w Gdyni od 18 do 21 lipca 1974).
W latach 1975–1985, także z ojcem Bolesławem, organizował polsko-fińskie konkursy grafiki marynistycznej. Angażował się w prowadzenie plenerów. W 1977 otrzymał nagrodę miasta Turku za udział w II Polsko-Fińskim Konkursie Grafiki Marynistycznej. W 1989, z inicjatywy siostry Justyny, stworzył pracownię ceramiczną dla osób z niepełnosprawnościami dla podopiecznych Fundacji „Sprawni Inaczej”. Także w 1989 założył Warsztat Artystyczny, firmę rodzinną zajmującą się produkcją wyrobów ceramicznych. Wraz z upływem czasu przedsiębiorstwo zaczęło wyrabiać materiały budowlane (ręcznie formowane cegły, kształtki, detale architektoniczne, płytki podłogowe). Uczestniczył w pracach konserwatorskich murów podzamcza zamku w Gniewie (2003) oraz w procesie rewitalizacji murów i baszt zamku w Poznaniu (2008), a także przy remoncie dworku w Prusewie, kościołów w Piasecznie koło Gniewu oraz w Reszlu. Materiały budowlane wykorzystywane były także przy konserwacji gdańskich kościołów św. Katarzyny i św. Jana, przy uzupełnianiu ubytków Mostu Krowiego, przy rewitalizacji budynków koszar, stanowiących część kompleksu mieszkalno-usługowego Garnizon we Wrzeszczu (między ul. Szymanowskiego, ul. Chrzanowskiego, al. Grunwaldzką i al. Żołnierzy Wyklętych). W Elblągu przygotowywał posadzki dla Muzeum Archeologicznego, Biblioteki Miejskiej oraz Galerii Sztuki EL.
Wykonywał prace w różnorodnych technikach (drzeworyt, litografia, ceratoryt, akwatinta, akwatinta z mezzotintą), także metalowych; twórca własnych technik plastycznych. Swoje prace prezentował na kilkudziesięciu wystawach zbiorowych (od 1961) i kilkunastu indywidualnych (od 1967). W 1962 został laureatem pierwszej nagrody w Ogólnopolskim Konkursie „Od Ikara do Kosmosu” na grafikę lotniczą organizowanym przez ZPAP za pracę Dedal oraz drugiej nagrody za grafikę Dedal i Ikar.
Jego prace znajdują się zarówno w zbiorach prywatnych, jak i publicznych, w kolekcjach muzealnych (m.in. w Muzeum Narodowym w Gdańsku, Muzeum Narodowym w Szczecinie, Muzeum Gdańska, Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, a także w Turku, Malborku i Słupsku) oraz bibliotecznych (m.in. w Bibliotece Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk i bibliotece uniwersyteckiej w Toruniu), oraz w zbiorach polskiej grafiki w Narodowej Galerii Sztuki Zachęta. Jego grafiki i rysunki często stawały się prezentami dla osób odwiedzających Gdańsk; do obdarowanych należeli m.in. papież Jan Paweł II, premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher, amerykańska aktorka Jane Fonda, poeta Czesław Miłosz, polityk Jan Nowak Jeziorański. Jego naczynia ceramiczne stanowią wystrój wystawy stałej w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku, w oddziale Spichlerz „Błękitny Baranek”. 14 XII 2024 w Piwnicy Romańskiej odbył się wernisaż wystawy jego prac z cyklu "Malowanie światłem", przy wykonaniu których wykorzystał właściwości szkła.
Uhonorowany w 1977 odznakami „Za zasługi dla Gdańska” i „Zasłużonym ziemi gdańskiej”, w 1980 otrzymał brązowy, w 1985 srebrny medal „Za zasługi dla obronności kraju” za organizację plenerów na terenach wojskowych. Był laureatem nagrody burmistrza Turku (Finlandia). Laureat Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury w 1978 oraz w 2023 z okazji jubileuszu 70-lecia działalności twórczej, a także Nagrody Artystycznej Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki (1989). Ojciec Katarzyny (ur. 1964), psychologa, oraz Grzegorza (ur. 1974), absolwenta gdańskiej ASP.
