VORRATH HEINRICH, burmistrz Głównego Miasta Gdańska
| < Poprzednie | Następne > |
HEINRICH VORRATH (około 1385 Gdańsk – 3 IV 1443 Gdańsk), burmistrz Głównego Miasta Gdańska. Syn burmistrza Petera Vorratha.
Od 1419 był ławnikiem Głównego Miasta, od 1424 był rajcą, od 1433 do śmieci burmistrzem. Urząd pierwszego burmistrza pełnił w 1434, 1438 i 1442, drugiego w 1433, 1437 i 1441. W wypadku pozostałych dwóch urzędów burmistrzowskich brak danych, sugerując się gdańską praktyką można domniemywać, że trzecim był w 1436 i 1440, a czwartym w 1435, 1439 i 1443.
W latach 1428-1443 brał udział w 46 zjazdach krajowych stanów pruskich. W 1429 był wysłannikiem Głównego Miasta Gdańska na zjazd Hanzy do Lubeki. Jego największa aktywność na polu dyplomacji zagranicznej przypadała na lata trzydzieste XV wieku. 11 XII 1433 otrzymał od wielkiego mistrza Paula von Russdorffa glejt na rokowania pokojowe z królem polskim Władysławem Jagiełłą w Łęczycy, gdzie 15 grudnia zawarto rozejm na 12 lat.
W początkach czerwca 1434, razem z pisarzem miejskim Nikolausem Wrechtem, reprezentował Główne Miasto Gdańsk na zjeździe Hanzy w Lubece. Decyzją zebranych wydelegowany został na rokowania hanzeatów z Anglikami, zgodę na poselstwo wyraził w lipcu 1434 wielki mistrz Paul von Russdorff. W drodze do Anglii 27 IX 1434, wraz z innymi posłami, dotarł do Brugii, 9 października spotkał się z władzami miasta i tamtejszymi starszymi kantoru hanzeatyckiego. Od 22 października do 17 XI 1434 przebywał w Londynie, prowadząc negocjacje w sprawach handlowych, głównie w sprawie strat, jakie przez Anglików ponosili kupcy hanzeatyccy. 31 października spotkał się w Westminster z nieletnim jeszcze wówczas 12-letnim królem Henrykiem VI (później obłąkanym i tylko oficjalnie sprawującym rządy, faktycznie władza należała do Rady Regencyjnej) i jego Radą. 2 października posłowie Hanzy złożyli królowi petycję i listę strat, rozmowy prowadził także 21 listopada w podlondyńskim opactwie dominikańskim.
W trakcie listopadowych negocjacji posłowie spotkali się także z jednym z regentów (rządzących w imieniu małoletniego króla), Humphreyem Lancasterem (bratem nieżyjącego króla Henryka V, ojca Henryka VI), księciem Glocester. Rozmowy, m.in. 17 XI 1434, prowadzono też z lordem majorem (burmistrzem) i rajcami z Londynu. Ze względu na zarazę, jaka zaatakowała Londyn, negocjacje zawieszono do stycznia 1435 (faktycznie jednak na dłużej).
W drodze powrotnej dość długo czekał w Dover na pomyślną pogodę, pozbyć się musiał części bagaży i koni zafrachtowanych już na pokład i dopiero 18 grudnia dotarł do Brugii. 23 XII 1434 prowadził w Brugii rokowania z przedstawicielami księcia Burgundii Filipa Dobrego. Także tutaj od 5 do 17 V 1435 prowadził rozmowy z wysłanym przez króla angielskiego Henryka VI poselstwem; w tym wypadku dopiero rozmowy prowadzone w kolejnych latach przyniosły porozumienie. Jednocześnie w Gent (Gandawie) prowadził rozmowy z Holendrami. O przebiegu tych rokowań szczegółowo informował w listach Radę Głównego Miasta Gdańska (9 X 1434 z Brugii, 19 XII 1434 z Brugii, 6 lutego i 5 IV 1435 z Brugii, 14 IV 1435 z Gandawy).
Po powrocie do Gdańska już 5 VIII 1435 brał udział w zjedzie miast pruskich w Malborku, był obecny także na zjazdach 4 września w Elblągu i 23 października w Toruniu. Wraz z burmistrzem Lucasem Meckelfeldem brał udział w rokowaniach pokojowych między zakonem krzyżackim a Polską, które toczyły się późną jesienią 1435 w Brześciu Kujawskim. Doprowadziły one do zawarcia 31 XII 1435 traktatu pokojowego kończącego kolejną wojnę polsko–krzyżacką. W grudniu 1435 planowano jego kolejne poselstwo do Flandrii. 14 II 1436 uczestniczył w zjeździe miast pruskich w Elblągu z wielkim mistrzem Paulem von Rusdorffem, podczas którego zapadła decyzja o ponownym wysłaniu go, razem z sekretarzem i domownikiem wielkiego mistrza Hildebrandtem Tannenbergiem, do króla Anglii Henryka VI i do księcia Burgundii Filipa Dobrego, a także do władz miast we Flandrii. Przedmiotem poselstwa miały być przywileje handlowe miast pruskich oraz ponownie kwestie odszkodowań dla kupców pruskich (w tym gdańskich) za starty ponoszone z rąk Anglików. W trakcie podróży spotkał się w początkach marca 1436 w Wołogoszczy z książętami zachodniopomorskimi Warcisławem IX i Barnimem VII. 20 marca był w Lubece, dwa dni później w Hamburgu. Przed 5 IV 1436 poselstwo dotarło do Brugii, 7 kwietnia był w Antwerpii. 24 VI 1436, już z Lubeki, donosił Radzie Miasta Gdańska o zakończeniu rokowań we Flandrii, Antwerpii i Holandii. Jesienią 1436 dotarł do Londynu, gdzie wziął udział w rokowaniach hanzeatycko-angielskich (obrady trwały do lipca 1437 r.). 22 III 1437, m.in. w jego obecności, zostało zawarte w Londynie porozumienie pomiędzy Anglią, wielkim mistrzem i Hanzą. Układ, ratyfikowany w początkach czerwca 1437 przez króla Anglii Henryka VI, przyczynił się do ożywienia stosunków angielsko-pruskich (w tym gdańskich). Potwierdzał on dotychczasowe przywileje, jakie w Anglii posiadali hanzeaci (w tym i gdańszczanie). W drodze powrotnej w sierpniu 1437 został aresztowany przez poddanego biskupa Münster, wójta Kloppenburga. Po interwencji wielkiego mistrza odzyskał wolność pod koniec listopada. Po powrocie do Gdańska spotkały go jednak zarzuty w związku z układem z Anglią, oskarżano go o przekupstwo i zawarcie w gruncie rzeczy układu, który miał Anglikom dawać wyjątkowe uprawnienia. Rada Głównego Miasta Gdańska sprzeciwiała się ratyfikacji układu przez wielkiego mistrza.
26 IV 1438 brał udział w zjeździe miast pruskich w Gdańsku. W trakcie wojny Hanzy wendyjskiej z Holendrami w latach 1438-1441, obawiając się zbytniej aktywności kupców holenderskich w Prusach, optował za współudziałem Gdańska po stronie wspomnianych miast. Było to stanowisko odmienne od zajmowanego przez wielkiego mistrza Paula von Russdorffa, który popierał dopływ kupców holenderskich do Prus i zmierzał (1437) do zachowania neutralności. Brał udział w zjeździe stanów pruskich w Elblągu, gdzie 24 VII 1439 został wysunięty, być może też z jego inicjatywy, projekt powołania własnego związku dla ochrony przywilejów. 21 II 1440 w Elblągu brał udział, jako jeden z trzech przedstawicieli Głównego Miasta Gdańska, w zjeździe stanów pruskich. Postanowiono wówczas, by powołać zawiązek (od marca 1440 Związek Pruski) oraz ustalono projekt konfederacji. W kwietniu 1440 Gdańsk wyznaczył go, wspólnie z burmistrzem Meinhardem Cölnerem, do komisji (z udziałem przedstawicieli Zakony) rozstrzygającej spory graniczne w rejonie Siedlec z klasztorem gdańskich brygidek.
Brał udział w zjeździe stanów 24 VI 1440 w Elblągu, jesienią 1440 był mediatorem w sporach między wielkim mistrzem a mistrzem inflanckim. 11 VI 1442 komtur gdański wyznaczył go na jednego z przedstawicieli Gdańska do rokowań z kupcami angielskimi. Na zjeździe miast pruskich z wielkim mistrzem Konradem von Erlichshausen w Gniewie 22 IV 1442 występował przeciwko projektowi wielkiego mistrza o wprowadzeniu cła funtowego dowodząc, że cło takie odstraszy kupców holenderskich i angielskich od odwiedzania pruskich portów. 23 XI 1442 na kolejnym zjeździe miast z wielkim mistrzem w Malborku wysunął oskarżenia wobec władz zakonu o dozbrajanie zamku gdańskiego oraz rozbudowę umocnień przy murach miejskich. Wielki mistrz argumentował, że również i gdańszczanie wzmacniają obronność miasta, odbudowując po pożarze nową, potężną bramę, czyli Żuraw. W styczniu 1443 wziął udział w zjazdach miast pruskich w Malborku.
W prywatnej działalności zajmował się między innymi handlem morskim, w 1441 był wymieniony w spisie strat, jakie wcześniej ponieśli w towarach kupcy pruscy i inflanccy skutkiem ataków Holendrów i Zelandczyków na statki hanzeatyckie. Był właścicielem parcel przy Langgasse (ul. Długa) i przy Birhalssche Gasse (ul. Mieszczańska). Pochowany został 12 IV 1443 w kościele Najświętszej Marii Panny.
