ŁANGOWSKI ANTONI, lekarz, działacz gdańskiej Polonii
| < Poprzednie | Następne > |
ANTONI FRANCISZEK ŁANGOWSKI (19 V 1886 Bartoszylas – październik 1939 koło Skórcza), działacz polonijny. Syn rolnika Michała i Anastazji z Bukowskich, brat między innymi Leona (2 II 1883 Bartoszylas – 27 X 1939 rozstrzelany w Brzezinkach koło Brodnicy), powstańca wielkopolskiego, działacza niepodległościowego, radnego sejmiku wojewódzkiego w Toruniu, odznaczonego Krzyżem Kawalerskim „Polonia Restituta” (1933), aresztowanego przez hitlerowców pod koniec września 1939, więzionego w Gestapo w Brodnicy, stryjeczny brat Bonifacego Łangowskiego. Żonaty z Moniką Wróblewską z Chmieleckich (1882–1949) – ślub odbył się 6 II 1923 w Pączewie. Ojciec Ireny, po mężu Przeworskiej.
W latach 1892–1898 uczył się w szkole podstawowej w rodzinnej miejscowości, w 1898 kontynuował edukację w „Collegium Marianum” w Pelplinie, następnie między innymi w gimnazjum w Starogardzie Gdańskim. Maturę uzyskał w 1910 w Bartoszycach (Bartenstein). Studia medyczne rozpoczął na uniwersytecie we Wrocławiu, kontynuował w Królewcu. W latach 1914–1918 żołnierz na froncie. Po zakończeniu wojny, w latach 1918–1919 ukończył studia w Berlinie i uzyskał stopień lekarza specjalisty chorób skórnych i wenerycznych.
Po studiach zaangażowany w prace przygotowawcze do plebiscytu na Warmii i Mazurach. Kierownik wydziału organizacyjnego, następnie polityczno-prasowego Naczelnej Komendy „Straży Mazur” w Olsztynie, na krótko aresztowany. Po plebiscycie organizator Ochotniczego Pułku Warmińsko-Mazurskiego, włączonego w skład garnizonu Wojska Polskiego w Grudziądzu. 23 VII 1920 pobity w Olsztynie przez niemieckie bojówki, wywieziony przez misję francuską do Warszawy. Do 15 XI 1920 członek Komisji Pomocy Uchodźcom z terenów plebiscytowych.
Od grudnia 1920 w Gdańsku, w połowie czerwca 1921 przejął praktykę lekarska po zmarłym dr Konradzie Redmerze (zob. lekarze w Gdańsku, tabela: Lekarze w Gdańsku 1851–1942) przy Fischmarkt 11 (Targ Rybny). Mieszkał przy Pfefferstadt 75 (ul. Korzenna), w 1927 przy Holzmarkt 27/28 (Targ Drzewny), stale prowadził praktykę medyczną przy Elisabeth-Kirchen-Gasse 7 (ul. Elżbietańska). W latach 1925–1929 lekarz Dyrekcji Kolei, od 1929 lekarz zaufania w Radzie Portu i Dróg Wodnych, członek Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku. Wiceprezes Okręgu I Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, członek Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” w Gdańsku (w 1927 w wykazie członków nieaktywnych), wygłaszał otwarte, publiczne wykłady w gmachu Gimnazjum Polskiego (np. w marcu 1923: O budowie ciała ludzkiego). Kilka dni przed wybuchem II wojny światowej wyjechał do posiadłości rolnej żony w Pączewie koło Starogardu Gdańskiego, skąd po 1 września zabrał rodzinę do Warszawy, gdzie od 6 września do 4 października 1939 pracował w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie, odznaczony Krzyżem Walecznych Warszawy.
6 X 1939 powrócił do Pączewa. Aresztowany przez Gestapo, przewieziony do podobozu w Skórczu, w październiku zamordowany w pobliskim lesie nadleśnictwa Drewniaczki. W lutym 1946 jego zwłoki ekshumowano i pochowano w rodzinnym grobie Chmieleckich w Pączewie.
