CENTRALNY ZARZĄD PRZEMYSŁU OKRĘTOWEGO
< Poprzednie | Następne > |
CENTRALNY ZARZĄD PRZEMYSŁU OKRĘTOWEGO (CZPO) z siedzibą w Warszawie, utworzony na mocy rozporządzenia ministra żeglugi 3 III 1950 roku z przekształcenia Zjednoczenia Stoczni Polskich, z którego ponadto wyodrębniono jako przedsiębiorstwo państwowe: Stocznię Gdańską, Stocznię Północną, Stocznię Gdyńską i Stocznię Szczecińską.
CZPO odpowiadał za ogólną realizację planu rozwoju polskiego przemysłu okrętowego. Przedmiotem jego działania było koordynowanie, nadzorowanie, kontrolowanie i sprawowanie ogólnego kierownictwa nad działalnością gospodarczą podległych mu stoczni wobec planu rozwoju produkcji i wzrostu dostaw do ZSRR. Eksport statków w latach 1950–1955 miał stanowić ponad 80% całej produkcji. W celu przyspieszenia prac wyposażeniowych i zapewnienia płynnego realizowania planów ze stoczniami miały współpracować liczne polskie zakłady produkcyjne. Dlatego 12 I 1951 przemysł okrętowy podporządkowano ministrowi przemysłu ciężkiego, któremu podlegały wszystkie krajowe przedsiębiorstwa kooperujące ze stoczniami. W następstwie ponownej reorganizacji ministerstw, w marcu 1952, przemysł okrętowy podporządkowano nowo utworzonemu Ministerstwu Przemysłu Maszynowego.
CZPO w celu lepszego przygotowania projektów modernizacji stoczni i opracowania planów rozwoju produkcji powołał organ doradczy: Radę Techniczno-Ekonomiczną. W jej skład wchodzili specjaliści z przemysłu, naukowcy z Politechniki Gdańskiej, przedstawiciele armatorów itp. W roku 1957 ponownie utworzony urząd Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego przejął CZPO, które w roku 1958 przekształcono w Zjednoczenie Przemysłu Okrętowego (ZPO) z siedzibą w Warszawie. W skład ZPO weszły 4 morskie stocznie wytwórcze, 14 przedsiębiorstw kooperujących i dwa biura konstrukcyjne. W ramach decentralizacji w roku 1966 ZPO przeniesiono z Warszawy do Gdańska.
Kolejna reorganizacja przemysłu okrętowego miała miejsce w 1967: z Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego wyodrębniono 12 zjednoczeń przemysłu maszynowego, bez Zjednoczenia Przemysłu Okrętowego, które podporządkowano Ministerstwu Przemysłu Maszynowego (MPM). Utrudniło to znacznie kooperację pomiędzy stoczniami i zakładami produkcyjnymi będącymi pod nadzorem MPM. Potrzeby związane z modernizacją i rozbudową stoczni oraz wdrażaniem w nich nowej technologii doprowadziły do utworzenia przez ZPO w roku 1967 podległego mu Przedsiębiorstwa Projektowo-Technologicznego Przemysłu Okrętowego, znanego jako PROMOR. ZPO funkcjonowało do okresu przekształceń polityczno-ekonomicznych w roku 1989.