STOCZNIA GDAŃSKA. DROBNICOWCE SERII B51
| < Poprzednie | Następne > |
DROBNICOWCE SERII B51 były pierwszą serią drobnicowców budowanych w Stoczni Gdańskiej. Jednostki o nośności 690 DWT budowane były w latach 1951–1959. Były to kabotażowce przeznaczone do żeglugi przybrzeżnej pomiędzy portami na Morzu Bałtyckim, do przewozu różnorodnej drobnicy (np. ziarna). Projekt został wykonany w biurze konstrukcyjnym włoskiej stoczni Ansaldo w Genui. Jego adaptację wykonał Sylwester Krzymiński (31 XII 1922 – 20 X 2000 Gdańsk). W pierwszej wersji wybudowano pięć statków (1951–1953), następnie zespół projektowy w składzie Marian Hermuła, J. Landa oraz Zbigniew Lorens dokonali jej modernizacji. W zmodyfikowanej wersji wybudowano sześć jednostek (1958–1959). Funkcję budowniczego statków całej serii w dwóch wersjach pełnił Kazimierz Józefiak.
Jednostka typu B51 to statek jednośrubowy, dwupokładowy z maszynownią na rufie. Posiadał dwie ładownie (łącznie 1376,2 m³). Nad każdą znajduje się maszt, który posiada dwa bomy o długości 13 metrów i udźwigu po trzy oraz półtorej tony. Pokrywy lukowe wykonane z drewna. Statek był wyposażony w cztery elektryczne windy ładunkowe. Maszynownia sterowa oraz winda kotwiczna także miały napęd elektryczny. Napęd stanowił silnik spalinowy Nohab (540 KM). Śruba napędowa o średnicy 1,79 m wykonana była z brązu; zapasowa była staliwna.
Statki miały długość 59,85 m; szerokość na wręgach – 9,60 m; zanurzenie do znaku ładunkowego – 3,42 m. Rozwijały prędkość do 10 węzłów. Od B51-II/6 „Ina” nastąpiły zmiany konstrukcyjne. Statki wyposażano w silniki 8-cylindrowe, nawrotne, lewoskrętne Crossley HRN8 o mocy 680 KM (przy 340 obrotów na minutę).
Załoga liczyła 18 osób. W trakcie prac nad serią mocno skrócono cykl produkcji. Pierwszy statek budowano przez 18 miesięcy, a ostatni przez 11 miesięcy. Wybudowano 11 jednostek tego typu, wszystkie dla polskiego, armatora, tj. dla Polskiej Żeglugi Morskiej. Statki były budowane według przepisów Lloyd’s Register of Shipping pod nadzorem Polskiego Rejestru Statków. Prototypowym statkiem serii B51 był „Nysa” (choć zgodnie z numeracją B51-I/03), w całości wybudowana i wyposażona w Stoczni Gdańskiej. Statki „Odra” (B51-I/01) oraz „Pilica” (B51-I/02) po zwodowaniu zostały przeholowane do Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni i tam wyposażone.
| Numer | Nazwa | Położenie stępki | Wodowanie | Oddany do użytku | Armator | Kraj | Matka chrzestna |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| B51-I/1 | „Odra” | 13 X 1949 | 30 IV 1950 | 31 X 1953; wyposażony w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni | Polska Żegluga Morska | Polska | |
| B51-I/2 | „Pilica” | 2 X 1949 | 30 IV 1950 | 31 III 1953; wyposażony w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni | Polska Żegluga Morska | Polska | |
| B51-I/3 | „Dunajec” | 30 IX 1949 | 14 V 1950 | 28 IV 1952 | Polska Żegluga Morska | Polska | |
| B51-I/4 | „Nysa” | 5 XII 1949 | 14 VII 1950 | 15 VII 1951 | Polska Żegluga Morska | Polska | |
| B51-I/5 | „San” | 7 XII 1949 | 29 VIII 1950 | 27 XI 1951 | Polska Żegluga Morska | Polska | |
| B51-II/6 | „Ina” | 19 X 1957 | 31 I 1958 | 20 IX 1958 | Polska Żegluga Morska | Polska | |
| B51-II/7 | „Drawa” | 10 X 1957 | 21 VI 1958 | 18 XII 1958 | Polska Żegluga Morska | Polska | |
| B51-II/8 | „Soła” | 25 II 1958 | 31 V 1958 | 25 V 1959 | Polska Żegluga Morska | Polska | |
| B51-II/9 | „Ner” | 25 II 1958 | 21 VI 1958 | 18 XII 1958 | Polska Żegluga Morska | Polska | |
| B51-II/10 | „Krutynia” | 11 XI 1958 | 18 III 1959 | 31 VII 1959 | Polska Żegluga Morska | Polska | |
| B51-II/11 | „Orla” | 14 XI 1958 | 10 IV 1959 | 8 IX 1959 | Polska Żegluga Morska | Polska | |
Bibliografia:
Informacje Tadeusza Deptały, Karola Hajdugi, Zygmunta Tyski.
Deptała Tadeusz, Typy statków ze Stoczni Gdańskiej, Gdańsk 2017 (maszynopis w zbiorach autorki).
Frąckowiak Miłosz, Statki Stoczni Gdańskiej 1947–2013, Gdańsk 2020 (maszynopisu z zasobów Karola Hajdugi w zbiorach autorki).
Historia budownictwa okrętowego na Wybrzeżu Gdańskim, red. Edmund Cieślak, Gdańsk 1972.
Historia Stoczni Gdańskiej, red. Konrad Koch, Jakub Kufl, Wojciech Polak, Przemysław Ruchlewski, Magdalena Staręga, Andrzej Trzeciak, Gdańsk 2018.
Jarecki Edward, Stocznia Gdańska im. Lenina. Życie społeczno-polityczne w latach 1945–1984, Warszawa 1985.
Reference list. List of ships built in the years 1949–1994, up to 31 August 1994 (zestawienie uzupełnione wykazem jednostek wybudowanych do czasu upadłości Stoczni Gdańskiej).
Wojciechowski Henryk, Stocznia Gdańska. Fakty i liczby, Gdańsk 1968.
