DOERFFER JERZY WOJCIECH, rektor Politechniki Gdańskiej
| < Poprzednie | Następne > |
JERZY WOJCIECH DOERFFER (21 IV 1918 Wielka Łęka, powiat Gostyń – 9 VIII 2006 Sopot), konstruktor statków, rektor Politechniki Gdańskiej (PG). Syn Stefana (25 VIII 1877 – 20 X 1939 Książ koło Śremu, rozstrzelany przez Niemców) i Haliny z domu Panieńska (2 XII 1888 – 29 IX 1950 Poznań). Od 1927 uczęszczał do Gimnazjum im. Komeńskiego w Lesznie, od 1932 do Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu, które ukończył maturą w 1935. W latach 1936–1939 studiował w Technische Hochschule Danzig, gdzie był członkiem Polskiej Korporacji Akademickiej „Rosevia”, i na uniwersytecie w Glasgow (dyplom 1942). Od 1939 był praktykantem w angielskiej stoczni J.S. White & C. Ltd w Cowes, od stycznia do kwietnia 1940 służył jako marynarz na ORP „Błyskawica”. W latach 1942–1945 pracował w Stoczni Vickers-Amstrongs Ltd. w Barrow in Furness.
Od grudnia 1945 w Polsce, od stycznia 1946 kierował Wydziałem Budowy Okrętów Stoczni nr 1 ( Stocznia Gdańska). W ówczesnym klimacie politycznym podważano jego brytyjski dyplom, w 1950 zdał na PG egzamin dyplomowy. Budowniczy „Sołdka”, pierwszego polskiego pełnomorskiego statku zwodowanego po II wojnie światowej, twórca tzw. połówkowej metody budowy statków. Skonstruował kapsułę ratowniczą i urządzenia poprawiające sterowność statków. Od kwietnia 1951 główny inżynier (inżynier techniczny) Stoczni Gdańskiej. Jednocześnie od roku szkolnego 1946/1947 do połowy 1948 nauczał w Conradinum, od 1 IX 1948 starszy asystent na Wydziale Budowy Okrętów PG. W 1952 utworzył tam Katedrę i Zakład Technologii Okrętowej, które prowadził do czasu przejścia na emeryturę w 1988. Pełniąc jednocześnie w 1952 funkcję starszego inspektora produkcji w Zjednoczeniu Stoczni Polskich, nadzorował budowę pierwszego statku dalekomorskiego s/s „Czułym” w Stoczni Szczecińskiej.
W okresie 1957–1958 odbył staże naukowe w stoczniach brytyjskiej i francuskiej. Od 1960 doktor na podstawie rozprawy Wpływ wielkości budowanych statków na podstawowe urządzenia techniczne stoczni (promotor prof. Aleksander Potyrała), od 1964 profesor nadzwyczajny (tytularny); w latach 1953–1954 i 1958–1964 dziekan Wydziału Budowy Okrętów PG, 1964–1967 prorektor, 1981–1984 rektor PG. W stanie wojennym (1981–1983) zaprotestował przeciwko naruszaniu eksterytorialności uczelni przez funkcjonariuszy ZOMO, ścigających biorących udział w protestach studentów i rozpoczął otaczanie ogrodzeniem jej terytorium. Członek popierającego władze PRL Prezydium Tymczasowej Rady Krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego (PRON) (1982) oraz Rady Krajowej PRON (1983). Od 1988 na emeryturze.
W latach 1963-1966 był przewodniczącym Zarządu Wojewódzkiego Komitetu Porozumiewawczego NOT w Gdańsku, w 1966-1976 przewodniczący Zarządu Gdańskiego Oddziału NOT, w 1972–1974 członek Rady Naukowej Muzeum Historycznego Miasta Gdańska.
Doktor honoris causa Leningradzkiego Instytutu Budowy Okrętów (1970), uniwersytetu w Glasgow (1983), Roztoku (Rostock, 1987), Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni (2002), Politechniki w Szczecinie (2003) i 1 X 1988 PG. Autor nowatorskich prac: Trasowanie okrętowe (1959), Technologia budowy kadłubów okrętowych (1963), Technologia remontu kadłubów okrętowych (1966), Organizacja produkcji w stoczniach (współautor z Jackiem Jettmarem) (1971), Technologia wyposażenia okrętowego (1975) i Oil Spill Response in the Marine Environment (1992). Autor czterech tomów wspomnień: Życie i pasje. Wspomnienia.
W 1963 współtworzył wraz z żoną Komitet Pomocy Dzieciom Specjalnej Troski, działając następnie w Polskim Stowarzyszeniu na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym (w 2001 był krajowym prezesem stowarzyszenia ( Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną)). Był członkiem Światowej Organizacji Olimpiad Specjalnych założonej w USA (1983/88) i zorganizował ten ruch w Polsce. Dzięki jego staraniom Polska jako pierwszy kraj z byłego bloku wschodniego wzięła udział w Olimpiadzie Specjalnej w USA.
Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1998), Orderem Sztandaru Pracy I klasy (1988), Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”, jako jedyny Polak Złotym Medalem Williama Froude’a nadanym przez Royal Institution of Naval Architects w Londynie za osiągnięcia w badaniach naukowych (1989), odznaczeniem US Coast Guard Comander’s Award for Civilian Service (1995). Laureat m.in. International Maritime Prize (Srebrnego Delfina) za prace nad podniesieniem bezpieczeństwa na morzu nadanego przez Międzynarodową Organizację Morską (IMO) w Londynie (1989) oraz Meritorious Public Service Award nadanej przez Komendanta US Coast Guard w uznaniu pracy w IMO nad podniesieniem bezpieczeństwa na morzu i nad zmniejszeniem wylewów do morza (1998).
W plebiscycie „Wieczoru Wybrzeża” wybrany Gdańszczaninem 1971 roku. W 1998, z okazji 80. rocznicy urodzin, PG wybiła dedykowany mu medal (projekt Gertrudy Kuziemskiej-Wilczopolskiej). W latach 1997–2005 członek kapituły
Medalu księcia Mściwoja II i Medalu św. Wojciecha, tym drugim uhonorowany w 2005. 20 XI 2020 na wniosek przedstawicieli gdańskiej Naczelnej Organizacji Technicznej w Gdańsku jego imię otrzymał tramwaj Pesa Jazz Duo 128 NG nr 1063.
Od 11 XI 1947 żonaty był z Marią Teresą z domu Meissner (31 I 1929 – 2 VII 2013 Sopot), ojciec Romana Jerzego (22 VIII 1948 Gdańsk – 1 X 2012 Sopot), Marii Krystyny (ur. 1 V 1950 Gdańsk), od 1978 zamężnej Haertlé, Piotra Pawła (ur. 15 VI 1951 Gdańsk) i Karola (ur. 1 III 1962 Gdańsk). Zmarł po ciężkiej chorobie serca. Pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Katolickim w Sopocie.
